Πόσα πολλά έχουν γραφτεί για τη “μεγάλη κυρία” των Δωδεκανήσων, πόσα αφιερώματα… Η σταρ του Αιγαίου, το νησί του Ήλιου με τις φωτεινές ακρογιαλιές, τα κοσμοπολίτικα μέρη της και το πανάρχαιο, λαμπρό παρελθόν της, ένα σταυροδρόμι πολιτισμών, είναι ολόκληρος κόσμος σ’ ένα νησί. Το όνομα της θυμίζει τριαντάφυλλο (ρόδο), ένα νησί πραγματικό λουλούδι στη νοτιανατολική άκρη της Μεσογείου.

Η μυθολογία αναφέρει ότι ο Δίας βάζοντας κλήρο, μοίρασε τη Γη μεταξύ των θεών. Από την κλήρωση όμως έλειπε ο Ήλιος και ο Δίας για να τον εξευμενίσει του υποσχέθηκε ότι θα γίνει δικό του, το πρώτο κομμάτι γης που θα αναδυθεί από τη θάλασσα. Όταν αναδύθηκε ένα πανέμορφο και καταπράσινο νησί, η Ρόδος, ο Ήλιος συνεπαρμένος από την ομορφιά της, την έλουσε με τις ακτίνες του. Από τότε η Ρόδος είναι το νησί του Ήλιου, το πιο φωτεινό και λαμπερό, ενώ οι ντόπιοι τον λάτρευαν με γιορτές και αγώνες.

Η Ρόδος είναι το μεγαλύτερο και το πολυπληθέστερο νησί των Δωδεκανήσων, ενώ είναι και από τα πιο κοσμοπολίτικα της χώρας με τους επισκέπτες, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, να καταφτάνουν τους περισσότερους μήνες του χρόνου.

Η Ρόδος είναι ένα νησί προικισμένο από τη φύση, με βουνά κατάφυτα από πεύκα και άφθονα νερά. Ένα από τα πράγματα που κάνει τη Ρόδο ξεχωριστή, είναι οι αχανείς παραλίες της. Η φράση “μικρή, αλλά γραφική παραλία”, όπως ακούμε συχνά σε πολλά νησιά του Αιγαίου, δεν ισχύει στη Ρόδο, καθώς εδώ οι παραλίες μετριούνται με… χιλιόμετρα! Όσες και αν επισκεφτείς, πάντα θα υπάρχουν και άλλες που θα μείνουν όχι μόνο για του χρόνου, αλλά και για τα επόμενα χρόνια, καθώς η ακτογραμμή της Ρόδου είναι 220 χλμ. Όμως το μεγαλύτερο της δώρο είναι ο ήλιος! Πραγματικά ελάχιστες είναι οι ημέρες που δεν έχει καθόλου ηλιοφάνεια, ακόμα και το χειμώνα!

Όσοι αγαπούν την ιστορία και την αρχαιολογία θα βρουν πολλά αξιόλογα μνημεία σε όλο το νησί, καθώς υπάρχουν αρχαίες πόλεις και η μοναδική στον κόσμο μεσαιωνική πόλη.

Η τουριστική και ξενοδοχειακή υποδομή του νησιού είναι το μεγάλο ατού της Ρόδου, παράλληλα με την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει. Στη Ρόδο ο κάθε επισκέπτης μπορεί να διαλέξει τον τρόπο διακοπών που του ταιριάζει. Την έντονη ζωή και την πολυτέλεια των μεγάλων ξενοδοχείων ή την ηρεμία και τη γαλήνη ενός παραθαλάσσιου ή ορεινού χωριού.

Η Ρόδος είναι πραγματικά ατελείωτη! Είναι πραγματικά πολλοί προορισμοί σε έναν. Υπάρχουν γωνίες να ανακαλύψεις, εμπειρίες για να ζήσεις και ομορφιές για να δεις, που όσες φορές και αν την επισκεφτείς, ποτέ δεν θα είσαι σίγουρος ότι τη γνωρίζεις καλά. Είναι ένα νησί που προσφέρει στους επισκέπτες πολλές επιλογές, ώστε να μην πλήττουν ποτέ, όλες τις εποχές του χρόνου. Η Ρόδος θα σας μαγέψει!

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Το νησί της Ρόδου έχει πολύ πλούσια μυθική και ιστορική παράδοση. Κατοικήθηκε σύμφωνα με ευρήματα από ανασκαφές τη νεολιθική περίοδο. Η ακμή όμως για το νησί αρχίζει από τον 11ο αιώνα π.Χ. με τον ερχομό των Δωριέων. Οι Δωριείς χώρισαν το νησί σε τρεις πόλεις-κράτη (Λίνδος, Ιαλυσός και Κάμειρος), τα οποία γνώρισαν μεγάλη ναυτική και εμπορική ακμή, ενώ ίδρυσαν αποικίες στη Σικελία και στα παράλια της Μικράς Ασίας. Είναι επίσης σημαντικό να αναφέρουμε ότι ο Όμηρος αναφέρει στην Ιλιάδα, για τη συμμετοχή της Ρόδου στον Τρωικό Πόλεμο, με εννέα πλοία.

Σημαντική ακμή γνώρισε η τέχνη κατά τη διάρκεια του 6ου π.Χ. αιώνα, του οποίου μεγάλη προσωπικότητα ήταν ο Κλεόβουλος ο Λίνδιος, ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας, που κυβέρνησε και ανέδειξε την πόλη της Λίνδου.

Από πολύ νωρίς η Ρόδος έγινε ονομαστή και για τους περίφημους αθλητές της, ανάμεσα στους οποίους ξεχωρίζει ο Διαγόρας, ενώ πολύ γρήγορα το νησί παρουσίασε μια σειρά ποιητών και σοφών, πνευματικών ανθρώπων που την ανέδειξαν ως ένα από τα σπουδαιότερα πνευματικά κέντρα της αρχαίας Ελλάδας. Επίσης εξαιρετική ακμή γνώρισαν οι ρητορικές σχολές στις οποίες παρακολούθησαν μαθήματα πολλοί επιφανείς Ρωμαίοι. Λέγεται ότι ο Αισχύνης, ο μεγάλος Αθηναίος ρήτορας, εγκαταστάθηκε στη Ρόδο, όπου ίδρυσε σχολή ρητορικής τέχνης (4ος αιώνας π.Χ.). Ακόμα στη Ρόδο καλλιεργήθηκαν οι θετικές επιστήμες, όπως η Αστρονομία και η Φυσική, ενώ η Ιατρική διδασκόταν ως επιστήμη.

Η πόλη της Ρόδου ιδρύθηκε το 408 π.Χ. όταν οι τρεις μεγάλες πόλεις του νησιού, συνενώθηκαν και αποφάσισαν να χτίσουν μια καινούργια πόλη, στη θέση της σημερινής Ρόδου, ως πρωτεύουσα του ενιαίου πλέον νησιού-κράτους. Εκεί μεταφέρθηκε το κέντρο της πολιτικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής του νησιού. Ωστόσο οι παλαιές πόλεις δεν έπαψαν να κατοικούνται, αλλά έχασαν πλέον την αίγλη τους. Δεν πρέπει να ήταν καθόλου τυχαία η επιλογή της τοποθεσίας, καθώς αποτελεί το βορειότερο άκρο του νησιού. Η πόλη της Ρόδου ήταν πολύ μεγαλύτερη από τη σημερινή, με πέντε λιμάνια, ναυπηγία, νεώρια, στάδια, θέατρα και χιλιάδες αγάλματα στους δρόμους. Η αρχαία Ρόδος χτίστηκε με το ιπποδάμειο σύστημα, δηλαδή το σύστημα με το οποίο ο Μιλήσιος Ιππόδαμος είχε χτίσει τον Πειραιά. Είναι μια πόλη που έχει κατοικηθεί αδιάκοπα εδώ και 2500 χρόνια, αλλά στο διάστημα αυτό γνώρισε τη βιαιότητα της φύσης (σεισμοί, πλημμύρες), καθώς και αλλεπάλληλες συμφορές από πολιορκίες και λεηλασίες. Τα ωραία κτήρια δημόσια και ιδιωτικά και τα αμέτρητα αγάλματα, που στόλιζαν άλλοτε την αρχαία πόλη έχουν χαθεί. Τα ευρήματα από τις ανασκαφές της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και από τις ιταλικές ανασκαφές παλαιότερα, δεν είναι παρά μόνο θεμέλια κτηρίων, πολύ δύσκολο να ταυτοποιηθούν, τμήματα από τείχη ή αρχαίο οικοδομικό υλικό σε μεταγενέστερη χρήση, ενώ σποραδικά έχουν βρεθεί μωσαϊκά δάπεδα, καθώς και γλυπτά που είχαν και αυτά χρησιμεύσει για οικοδομικό υλικό. Τα κενά των ευρημάτων συμπληρώνονται με πληροφορίες από αρχαίους συγγραφείς.

Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το 321 π.Χ. στους πολέμους που ακολούθησαν ανάμεσα στους επιγόνους του, η Ρόδος διατήρησε τις καλές σχέσεις που είχε από παλιά με την Αίγυπτο, βασίλειο τώρα των Πτολεμαίων, το οποίο προκάλεσε την εκστρατεία εναντίον της από το Δημήτριο τον Πολιορκητή, γιο του Αντιγόνου. Ο Δημήτριος με ισχυρό στρατό και στόλο πολιόρκησε τη Ρόδο το 305 π.Χ. Η πολιορκία κράτησε ένα χρόνο και σ’ αυτό το διάστημα οι Ρόδιοι έδειξαν εξαιρετική ανδρεία, με αποτέλεσμα ο στρατός του Δημητρίου του Πολιορκητή να αποχωρήσει. Τότε ήταν που αποφασίστηκε η κατασκευή του θρυλικού αγάλματος του Κολοσσού, με σκοπό να δοξαστεί η ηρωική αντίσταση των Ροδίων.

Στα χρόνια που ακολούθησαν η Ρόδος έφτασε στο απόγειο της δύναμης της. Πιο συγκεκριμένα η πόλη της Ρόδου γνώρισε μεγάλη ακμή τον 4ο αιώνα π.Χ. τότε που χτίστηκε ο Κολοσσός. Αποτέλεσε μεγάλη πολιτική και πολεμική δύναμη και κατά τη διάρκεια του 3ου και του 2ου αιώνα π.Χ. όταν τάχθηκε στο πλευρό της Ρώμης.

Η Ρόδος ήταν από τα πρώτα ελληνικά νησιά που ασπάστηκαν το Χριστιανισμό. Το 57 μ.Χ. ο Aπόστολος Παύλος επισκέφτηκε τη Ρόδο και συγκεκριμένα τη Λίνδο και δίδαξε στους κατοίκους τη νέα θρησκεία.

Η περίοδος παρακμής ξεκίνησε από το 155 μ.Χ., όταν η πόλη της Ρόδου κυριολεκτικά ισοπεδώθηκε από έναν από τους μεγαλύτερους και πιο καταστροφικούς σεισμούς στην ιστορία του νησιού. Μάλιστα αρκετοί Ροδίτες αναγκάστηκαν να φύγουν για πάντα, ενώ όσοι έμειναν έχτισαν ξανά την πόλη τους, ωστόσο το παλιό της μεγαλείο άρχισε να συρρικνώνεται και η δόξα της να μειώνεται. Είναι αξιοσημείωτο ότι το 515 μ.Χ. άλλος ένας ισχυρότατος σεισμός ισοπεδώνει την πόλη και από τότε το νησί και η πόλη δεν ξαναείδαν τη δύναμη και την ακμή του παρελθόντος. Ο κύκλος ζωής της Ρόδου ως μεγάλης πόλης, έκλεισε οριστικά ύστερα από εννέα αιώνες. Έκτοτε η ζωή συνεχίστηκε σε ένα μικρότερο τμήμα της πόλης, κτισμένη από τα υλικά του αρχαίου μεγαλείου, κοντά στο μεγάλο λιμάνι.

Από τον 7ο αιώνα το νησί δέχτηκε διαδοχικά επιθέσεις από Πέρσες, Άραβες, Σαρακηνούς και αργότερα από τους Σελτζούκους Τούρκους. Ωστόσο ποτέ δεν έχασε την οικονομική του σημασία, εξαιτίας της σπουδαίας γεωγραφικής του θέσης. Από τον 11ο και το 12ο αιώνα ανέπτυξε εμπορικές σχέσεις με τους Ενετούς. Ήταν η περίοδος κατά την οποία χτίστηκαν πολύ σημαντικά μνημεία και δημιουργήθηκαν πολύ αξιόλογες βιβλιοθήκες. Από το 1309, εγκαταστάθηκαν οι Ιωαννίτες Ιππότες, καθιστώντας το νησί, το κέντρο του πολυεθνικού τάγματος τους (που περιελάμβανε και τα νησιά Χάλκη, Σύμη, Τήλο, Κω, Κάλυμνο και Λέρο), οπότε άρχισε μια από τις σημαντικότερες περιόδους της ιστορίας της Ρόδου. Το νησί γνώρισε μεγάλη οικονομική ακμή, παράλληλα με καλλιτεχνική και πνευματική ανάπτυξη, με αποτέλεσμα να αναδειχτεί σε μεγάλο εμπορικό, ναυτικό και οικονομικό κέντρο της Ευρώπης. Κατά τη διάρκεια της ιπποτοκρατίας, χτίστηκε η μεσαιωνική πόλη. Οι Ιππότες έχοντας μόνιμη έγνοια τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον των Τούρκων, “σήκωσαν” κάστρα με απόρθητα τείχη και άνοιξαν τάφρους, τα οποία τους βοήθησαν σημαντικά να κυριαρχήσουν, για περισσότερο από 200 χρόνια στο νησί, αποτελώντας ουσιαστικά προμαχώνα του χριστιανικού κόσμου ενάντια στην τουρκική απειλή.

Ωστόσο μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453, ήταν φανερό ότι δεν θα αργούσαν οι Τούρκοι να στραφούν εναντίον του στρατηγικής σημασίας νησιού της Ρόδου. Το 1480 η μεγάλη πολιορκία από τους Τούρκους αποκρούστηκε από τους Ιππότες και τους Ροδίτες. Παρά τις συνεχείς επιθέσεις και τους σφοδρούς βομβαρδισμούς, οι Τούρκοι πολιορκητές αναγκάζονται να λύσουν την πολιορκία και να φύγουν άπρακτοι. Η επόμενη πολιορκία όμως το 1522 από το Σουλτάνο Σουλεϊμάν, παρά τη γενναία αντίσταση, δεν είχε το ίδιο αποτέλεσμα. Οι Ιππότες αναγκάστηκαν, ύστερα από εξάμηνη πολιορκία, να συνθηκολογήσουν και να εγκαταλείψουν το νησί την 1η Ιανουαρίου 1522, αρχικά για την Κρήτη και με τελικό προορισμό τη Μάλτα, καθώς οι απώλειες που είχαν ήταν πολύ μεγάλες (όπως και των Τούρκων), φοβούμενοι ότι δεν θα αντέξει η άμυνα τους τις επιθέσεις της υπέρτερης αριθμητικά τουρκικής δύναμης, αλλά και ότι οι συνέπειες της άλωσης θα ήταν αντίστοιχες αυτής της Κωνσταντινούπολης, με βαρβαρότητες, λεηλασίες κα. Λέγεται ότι το φρούριο της Ρόδου “κρατήθηκε” από 2.000 Ιππότες και 4.000 Ροδίτες και ότι στο τέλος είχαν απομείνει 400-500 Ιππότες και 1.500 Ροδίτες, ενώ ο Σουλεϊμάν είχε χάσει σχεδόν τις μισές του δυνάμεις. Για τέσσερις περίπου αιώνες οι Οθωμανοί κατείχαν τη Ρόδο. Οι Τούρκοι θεμελίωσαν τζαμιά (συχνά πάνω σε εκκλησίες), έφτιαξαν λουτρά και βελτίωσαν τις οχυρώσεις. Ωστόσο στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η παιδεία είναι υποτυπώδης, σχεδόν ανύπαρκτη, και η πνευματική κίνηση ελάχιστη.

Η Ρόδος ήταν αποκομμένη από την Ελλάδα και δεν μπορούσε να συμμετάσχει στην Επανάσταση του 1821, καθώς η ύπαρξη μεγάλου αριθμού τουρκικών στρατευμάτων, τουρκικού πληθυσμού και φρουρίων εμπόδισαν τη Ρόδο να επαναστατήσει. Τα Δωδεκάνησα δεν συμπεριελήφθησαν στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος, αλλά παρέμειναν υπό Οθωμανική κατοχή.

Το Μάιο του 1912, κατά τη διάρκεια του Ιταλο-Τουρκικού πολέμου, η Ρόδος καταλήφθηκε από τον ιταλικό στρατό. Οι Ιταλοί στην προσπάθεια τους να ισχυροποιήσουν την παρουσία τους στο νησί, ξεκίνησαν μια τεράστια πολιτιστική επιχείρηση εκμεταλλευόμενοι την κληρονομιά των Ιπποτών την οποία θεωρούσαν δική τους πολιτιστική κληρονομιά, με στόχο την αναβίωση του παρελθόντος και η οποία περιελάμβανε (μεταξύ άλλων) εκτεταμένες αναστηλώσεις μνημείων, όπως για παράδειγμα τα μνημεία στην Ακρόπολη της Λίνδου. Επίσης άφησαν έντονα τα ίχνη τους με τα κτήρια νεοαποικιακού (ή φασιστικού όπως πολλοί χαρακτήρισαν, λόγω της δικτατορίας του Μουσολίνι στην Ιταλία) ρυθμού που κατασκεύασαν, τα οποία χαρακτηρίζουν η επιβλητικότητα και η αυστηρότητα των γραμμών. Αυτά τα εντυπωσιακά κτήρια, κατασκευάστηκαν με τρόπο ώστε να δεσπόζουν στο χώρο.

Μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και συγκεκριμένα το 1948 η Ρόδος, μαζί με την ευρύτερη περιοχή των Δωδεκανήσων με την υπογραφή της συνθήκης των Παρισίων προσαρτήθηκε στην Ελλάδα. Η πανηγυρική ενσωμάτωση έγινε στη Ρόδο στις 7 Μαρτίου 1948.

24 ώρες στην πόλη της Ρόδου

Ανοίγοντας τα μάτια σας το πρωί, κάνετε ένα πλάνο, για το πως θα περάσετε ολόκληρη την ημέρα σας στην πόλη της Ρόδου. Το δύσκολο σε αυτή την πόλη, δεν είναι που θα καθίσεις για καφέ ή φαγητό, ποια αξιοθέατα θα δεις ή που θα πας για νυχτερινή διασκέδαση, αλλά να επιλέξεις ανάμεσα στις πραγματικά άπειρες επιλογές! Ωστόσο είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε σημειώνοντας ότι είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να επισκεφτείς όλα τα αξιοθέατα της πόλης μέσα σε μια μέρα, καθώς υπάρχουν πολλά και αξιόλογα σε αρκετά σημεία, τα οποία απαιτούν άνεση χρόνου που σίγουρα ξεπερνάει τα στενά όρια των 24 ωρών.

Η πόλη της Ρόδου συνδυάζει τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα μιας υπερσύγχρονης πόλης, αλλά και τη γραφικότητα της παλιάς μεσαιωνικής, που θαρρείς ότι έμεινε ανέπαφη στο πέρασμα των αιώνων.

Ο καλύτερος τρόπος για να ξεκινήσετε την ημέρα σας είναι η παλιά πόλη της Ρόδου, που είναι και το σημαντικότερο αξιοθέατο, γι’ αυτό και η Unesco την έχει συμπεριλάβει στη λίστα με τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ωστόσο η παλιά πόλη δεν είναι απλά ένας μουσειακός χώρος, αφού όχι μόνο κατοικείται, αλλά αποτελεί ίσως το ζωντανότερο κύτταρο της πόλης. Είναι μια ολοζώντανη πολιτεία, όπου οι κάτοικοι ζουν και εργάζονται στα αναστηλωμένα πλέον κτίσματα που φιλοξενούσαν τους Ιππότες πριν από 6 αιώνες. Η παλιά πόλη είναι χτισμένη ημικυκλικά γύρω από το κεντρικό λιμάνι και περιβάλλεται από μακρά τείχη που καταλαμβάνουν μήκος 4 χλμ. που πάνω τους είναι σκαλισμένα τα οικόσημα των Ιπποτών που τα έχτισαν, τα βελτίωσαν ή τα υπερασπίστηκαν. Αξίζει κανείς να κάνει το γύρο των τειχών, που αποτελούνται από γέφυρες, προμαχώνες και πύργους, ακολουθώντας την τάφρο που τα περιβάλλει. Υπάρχουν έντεκα πύλες εισόδου στην παλιά πόλη στην οποία απαγορεύεται η κυκλοφορία με αυτοκίνητο. Η παλιά πόλη την εποχή των Ιπποτών χωριζόταν σε δύο μέρη: Το Κολλακιό, που χρησίμευε σαν διοικητικό κέντρο, τόπος κατοικίας των Ιπποτών και βρίσκονται τα σημαντικότερα ιπποτικά κτήρια και το Μπούργκο, η κυρίως πόλη. Αν επιλέξετε την Πύλη της Ελευθερίας που βρίσκεται κοντά στο Μανδράκι, ένα θαυμαστό “πάντρεμα” πολιτισμών θα ξεπεταχτεί μπροστά σας! Η πρώτη πλατεία που συναντάτε είναι η πλατεία Σύμης, στην οποία υπάρχουν τα ερείπια του αρχαίου ναού της Αφροδίτης. Συνεχίζοντας ευθεία βλέπετε την πλατεία Αργυροκάστρου που στα δεξιά της βρίσκεται η Βιβλιοθήκη του Αρχαιολογικού Ιδρύματος της Ρόδου και νότια το Κατάλυμα της Γλώσσας της Ωβέρνης (με τη χαρακτηριστική αψίδα πάνω από το δρόμο), στο οποίο την εποχή των Ιπποτών, κατέλυαν όσοι μιλούσαν την ομώνυμη γλώσσα. Μετά το Κατάλυμα της Ωβέρνης φτάνετε στην πλατεία Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αριστερά υπάρχει το βυζαντινό μνημείο της Παναγίας του Κάστρου, μια πολύ παλιά εκκλησία, η οποία κατά τη διάρκεια των περασμένων αιώνων, διετέλεσε ορθόδοξη, καθολική, αργότερα μετατράπηκε από τους Τούρκους σε τζαμί και σήμερα στεγάζει το Βυζαντινό Μουσείο της πόλης. Απέναντι από την Παναγία του Κάστρου, ξεκινάει η περίφημη Οδός των Ιπποτών. Αριστερά είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο, ενώ απέναντι βρίσκεται το Κατάλυμα της Γλώσσας της Αγγλίας. Στο επιβλητικό μεσαιωνικό κτήριο του Νοσοκομείου των Ιπποτών, στεγάζεται από το 1915, το Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου. Η είσοδος είναι εντυπωσιακή με το χαρακτηριστικό οικόσημο στην πρόσοψη. Είναι ένα δίπατο κτίσμα, που έχει έξι αίθουσες. Στην πρώτη υπάρχουν επιτύμβιες ιπποτικές πλάκες με ανάγλυφες ή χαραγμένες παραστάσεις, επιγραφές και εμβλήματα (14ου – 16ου αιώνα). Στη δεύτερη αίθουσα επιτύμβιες στήλες και ενεπίγραφες πλάκες, ανάγλυφα απ’ όλες τις περιοχές της Ρόδου. Στην τρίτη αίθουσα υπάρχει μεγάλη συλλογή με αρχαϊκά κλασικά και ρωμαϊκά ευρήματα, ακέφαλος Κούρος από τις ανασκαφές της Καμείρου και τμήματα αγαλμάτων. Στην τέταρτη και στην πέμπτη αίθουσα, υπάρχουν ελληνιστικά και ρωμαϊκά εκθέματα μεγάλου μεγέθους και στην έκτη αίθουσα υπάρχει μεγάλη συλλογή με μαρμάρινα γλυπτά αγάλματα, ανάγλυφα και πορτρέτα. Σε ξεχωριστή αίθουσα έχουν τοποθετηθεί τα αγγεία και τα υπόλοιπα ευρήματα από τις ανασκαφές στην Ιαλυσό και την Κάμειρο. Πραγματικά αξίζουν, η συλλογή από μεγάλα ταφικά πιθάρια σε υπόγεια αίθουσα, η λουομένη Αφροδίτη, ένα μικρό άγαλμα του 1ου π.Χ. αιώνα, που παριστάνεται γυμνή να στύβει τα μαλλιά της μετά την ανάδυση της από τη θάλασσα και η μεγάλη Αφροδίτη, γλυπτό του 3ου αιώνα π.Χ. Η έκθεση απλώνεται εκτός από τις αίθουσες του ορόφου και σε τμήμα της αυλής (με τη χαρακτηριστική περιμετρική στοά), με ενδιαφέροντα ψηφιδωτά, γλυπτά και επιτύμβιες στήλες της ελληνιστικής περιόδου.

Φεύγοντας από το Αρχαιολογικό Μουσείο, σίγουρα θα ανυπομονείτε να δείτε την Οδό Ιπποτών, αφού όπως λέγεται “αν δεν διατρέξεις την Οδό των Ιπποτών, είναι σαν να μην πήγες ποτέ στη Ρόδο”. Η Οδός Ιπποτών έχει 200 μέτρα μήκος και 6 πλάτος και βρίσκεται (όπως και άλλοι δρόμοι στη Ρόδο) πάνω σε δρόμο που χαράχτηκε στην αρχαιότητα. Είναι ένας βοτσαλώστρωτος ανηφορικός δρόμος, στον οποίο βρίσκονται τα Καταλύματα των διαφόρων εθνικοτήτων (γλωσσών), το ένα μετά το άλλο. Στην Οδό των Ιπποτών, τα κτήρια είναι αναστηλωμένα, ωστόσο έχεις την αίσθηση ότι έχει μείνει ανέπαφη στο πέρασμα των αιώνων. Τα διώροφα κτίσματα είναι κατασκευασμένα με το ίδιο πρότυπο, με εντυπωσιακές βαριές ξύλινες πόρτες, στολισμένες με σκαλισμένα οικόσημα και θυρεούς. Ανεβείτε με αργά βήματα, για να απολαύσετε το θέαμα, νομίζοντας ότι από στιγμή σε στιγμή θα ανοίξουν οι πόρτες και θα προβάλλουν μπροστά σας οι ευγενείς με τις κουστωδίες τους. Το πρώτο Κατάλυμα που συναντάτε στα δεξιά σας, είναι της Γλώσσας της Ιταλίας. Ακολουθεί, πάντα από τη δεξιά πλευρά, το Κατάλυμα της Γλώσσας της Γαλλίας, που είναι και το μεγαλύτερο, ενώ λίγο παραπάνω στην αριστερή πλευρά βρίσκεται ένα κομψό κτίσμα με κήπο, γνωστό ως Οικία Diomede De Villaragut, ενώ στη δεξιά πλευρά υπάρχει το μεγάλο κτήριο που στεγάζει την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Μετά ακολουθεί η εκκλησία της Αγ. Τριάδας, στα αριστερά το Κατάλυμα της Γλώσσας της Ισπανίας και απέναντι στα δεξιά το Κατάλυμα της Γλώσσας της Προβηγκίας. Λίγο παραπάνω, φτάνοντας στο τέρμα της Οδού Ιπποτών βρίσκονται τα ερείπια της εκκλησίας του Αγ. Ιωάννη, που καταστράφηκε το 1856 μαζί με το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, από έκρηξη πυρομαχικών στα υπόγεια του Παλατιού. Μετά φτάνετε στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, γνωστό και ως Καστέλο, που είναι από τα πιο εντυπωσιακά οικοδομήματα της μεσαιωνικής Ρόδου. Σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και στις αίθουσες του στεγάζονται εκθέσεις από την αρχαία και τη μεσαιωνική Ρόδο.

Οι 7 γλώσσες του Τάγματος των Ιπποτών

Ο Μεγάλος Μάγιστρος πλαισιωνόταν από το συμβούλιο των εφτά εθνικών ομάδων, καθώς το χαρακτηριστικό στοιχείο του Τάγματος των Ιπποτών, ήταν ο πολυεθνικός του χαρακτήρας. Στο Τάγμα συμμετείχαν οι χώρες της λατινικής Ευρώπης. Κάθε εθνική ομάδα λεγόταν “γλώσσα” ανάλογα με τη γλώσσα που μιλούσε. Έτσι είχαμε τις γλώσσες της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Αγγλίας, της Γερμανίας, της Προβηγκίας, της Ισπανίας και της Ωβέρνης. Κάθε γλώσσα διατηρούσε στην Οδό των Ιπποτών, το δικό της κατάλυμα, ένας είδος λέσχης, που συναντιόνταν τα μέλη της και φιλοξενούνταν οι προσκεκλημένοι της. Ο Μεγάλος Μάγιστρος είχε αναθέσει συγκεκριμένα καθήκοντα (οικονομικά, στρατιωτικά κα) σε κάθε μια από τις γλώσσες, με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία του Τάγματος των Ιπποτών και την καλύτερη διακυβέρνηση του νησιού.

Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου

Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου είναι το πιο εντυπωσιακό οχυρωμένο κτίσμα της μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου και αποτελεί το σπουδαιότερο ίσως μνημείο της Ιπποτοκρατίας. Σήμερα χρησιμοποιείται ως μουσείο και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πόλους έλξης για χιλιάδες τουρίστες (Έλληνες και ξένους), κάθε χρόνο.

Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου κτίστηκε το 14ο αιώνα από τους Ιππότες, πάνω στα ερείπια βυζαντινού φρουρίου και φιλοξενούσε την κατοικία του Μεγάλου Μαγίστρου, καθώς και τους χώρους διοίκησης του Τάγματος των Ιπποτών. Είναι κτισμένο στο βορειοδυτικό σημείο της παλιάς πόλης, ως βασικό τμήμα της μεσαιωνικής οχύρωσης. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα κάστρο μέσα στο κάστρο και είναι ένα ορθογώνιο κτήριο, διαμορφωμένο γύρω από μια κεντρική αυλή.

Καταστράφηκε το 1856 από έκρηξη πυρίτιδας που είχαν αποθηκεύσει οι Τούρκοι στα υπόγεια του και αναστηλώθηκε επί ιταλοκρατίας τη δεκαετία του ’30. Καταβλήθηκε μάλιστα προσπάθεια κατά την αναστήλωση, ώστε να τηρηθούν τα αρχικά του σχέδια. Μετά την αναστήλωση αποτέλεσε το διοικητήριο, αλλά και την κατοικία του ιταλού διοικητή των Δωδεκανήσων.

Το Καστέλο το περιβάλλουν πανύψηλα τείχη και έχει δεκάδες ψηλοτάβανες αίθουσες. Η είσοδος του ανακτόρου, με τους τεράστιους ημικύκλιους πύργους και το οικόσημο του Μεγάλου Μαγίστρου, μπροστά από την κεντρική πύλη, καθηλώνουν τους επισκέπτες. Η μεγαλειώδης κεντρική αυλή είναι στρωμένη με μαρμάρινες πλάκες σε γεωμετρικά σχέδια. Γύρω από την αυλή με τις στοές και τις καμάρες, υπάρχουν μαρμάρινα αγάλματα μεσαιωνικής και ρωμαϊκής θεματολογίας. Μια φαρδιά σκάλα οδηγεί στον πάνω όροφο. Εκεί, στο εσωτερικό του ανακτόρου, οι αίθουσες, οι διάδρομοι και τα έπιπλα είναι σε άριστη κατάσταση. Το γραφείο του Μεγάλου Μαγίστρου, η αίθουσα των συνεδριάσεων και ακόμα τεράστια τζάκια και ψηφιδωτά δάπεδα, που είναι στολισμένα με πλήθος από ελληνιστικά και ρωμαϊκά μωσαϊκά, που μετέφεραν οι Ιταλοί από την Κω. Πολλοί επισκέπτες στέκονται και παρατηρούν αυτά που απεικονίζουν τις εννέα μούσες και το κυνήγι του λιονταριού. Ο φωτισμός είναι πολύ χαμηλός, ενώ η φωτογράφηση απαγορεύεται.

Φεύγοντας από το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, σίγουρα θα έχετε πλέον τη βεβαιότητα ότι αν δεν το δεις και αν δεν περπατήσεις την Οδό των Ιπποτών, σίγουρα είναι σαν να μην πήγες ποτέ στη Ρόδο! Ακολουθείστε την οδό Ορφέως, ένα φαρδύ δρόμο που είναι υπαίθριο στέκι αρκετών ζωγράφων (Ελλήνων και ξένων) με μεγάλα πλατάνια που η σκιερή δροσιά τους ανακουφίζει από τη ζέστη της ημέρας. Ο κόσμος κοντοστέκεται και χαζεύει τους υπαίθριους δημιουργούς που με γρήγορες, αλλά περίτεχνες κινήσεις αποτυπώνουν τις γραμμές των προσώπων. Εκεί δεσπόζει για περισσότερο από 150 χρόνια, καθώς χτίστηκε από τους Τούρκους γύρω στο 1850, ο Πύργος του Ρολογιού, ένας ψιλόλιγνος πύργος με… ρολόι. Τα 53 σκαλοπάτια του σε ανεβάζουν στην κορυφή του Πύργου και από εκεί η θέα προς την παλιά πόλη είναι πανοραμική και η φωτογραφική μηχανή είναι πραγματικά απαραίτητη. Φεύγοντας από τον Πύργο του Ρολογιού συναντάτε στη γωνία της Ορφέως με την οδό Σωκράτους το τζαμί του Σουλεϊμάν, που χτίστηκε μετά την κατάληψη της Ρόδου από τους Τούρκους του Σουλτάνου Σουλεϊμάν. Απέναντι βρίσκεται η Μουσουλμανική Βιβλιοθήκη, στη οποία υπάρχουν μέσα σε προθήκες σπάνιες περγαμηνές στην τουρκική και στην αραβική γλώσσα. Από εκεί ξεκινάει η οδός Σωκράτους που αποτελεί τον πιο πολυσύχναστο δρόμο της παλιάς πόλης, καθώς είναι το επίκεντρο της αγοράς. Ένα αντίστοιχο Μοναστηράκι, αλλά… στο πολύ περισσότερο. Τα καταστήματα είναι δεκάδες αριστερά και δεξιά του κατηφορικού δρόμου, με ότι προϊόντα επιθυμεί κανείς, όπως ρούχα, κοσμήματα, δερμάτινα, πάρα πολλά με σουβενίρ και άλλα. Είναι ευκαιρία να χαζέψετε τα καταστήματα που θυμίζουν λίγο… παζάρι της Ανατολής. Μπορείτε να κάνετε μια στάση για ξεκούραση και καφέ στο φημισμένο παλιό τούρκικο καφενείο της οδού Σωκράτους, που μετρά αρκετές δεκαετίες ζωής, πριν συνεχίσετε τη βόλτα σας στην παλιά πόλη, άλλωστε υπάρχουν πολλά ακόμα να δείτε και να κάνετε μέχρι… τα ξημερώματα.

Συνεχίζοντας στην κατηφόρα φτάνετε στην πλατεία Ιπποκράτους, μια από τις πιο πολυφωτογραφημένες και γραφικότερες πλατείες της Ρόδου, που έχει ως σήμα κατατεθέν το στρογγυλό, μαρμάρινο σιντριβάνι στο κέντρο της. Εκεί βρίσκεται το Μέγαρο της Καστελλανίας, ένα μεσαιωνικό κτήριο, με τη χαρακτηριστική φαρδιά σκάλα, που σήμερα στεγάζει το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο και τη Δημόσια Βιβλιοθήκη. Η πλατεία είναι πάντα γεμάτη με κόσμο στα καφέ και στα εστιατόρια, ενώ αποτελεί ένα από τα πιο συνηθισμένα σημεία συνάντησης στην πόλη.

Λίγο παρακάτω υπάρχει η Θαλασσινή Πύλη, που οδηγεί στο μεγάλο λιμάνι της πόλης, το Εμπορικό, που είναι περιτριγυρισμένο από τα τείχη της παλιάς πόλης και εξυπηρετεί τα μεγάλα πλοία της γραμμής προς Πειραιά. Αριστερά και δεξιά της Πύλης, ξεχωρίζουν οι δύο πύργοι με τις πολεμίστρες.

Από την πλατεία Ιπποκράτους αν συνεχίσετε ευθεία στην οδό Αριστοτέλους, ο δρόμος καταλήγει στην πλατεία Εβραίων Μαρτύρων, που έχει καφέ, ταβέρνες, αλλά και μαγαζάκια με σουβενίρ. Το όνομα της, το πήρε γιατί βρίσκεται στην εβραϊκή συνοικία της παλιάς πόλης της Ρόδου. Το πιο χαρακτηριστικό σημείο της πλατείας είναι το σιντριβάνι με τους ορειχάλκινους ιππόκαμπους, πάνω σε μια σχετικά χαμηλή, οβάλ βάση, με τα όμορφα μπλε πλακάκια που πάνω τους έχουν χαριτωμένα σχέδια από κοχύλια, αστερίες κλπ.

Προχωρώντας λίγο παρακάτω και συγκεκριμένα στον οδό Πινδάρου, στη δεξιά πλευρά βρίσκεται η Παναγία του Μπούργκου, μια εκκλησία υστερογοτθικού ρυθμού του 14ου αιώνα, της οποίας διατηρούνται μόνο οι τρεις μεγάλες αψίδες του ιερού, καθώς βομβαρδίστηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η ώρα έχει περάσει οπότε, είναι καλή ιδέα να γυρίσετε προς τα πίσω στην πλατεία Εβραίων Μαρτύρων και από εκεί στην οδό Αριστοτέλους για την πλατεία Ιπποκράτους. Εκεί κάντε μια στάση για φαγητό και χαλάρωση σε ένα από τα εστιατόρια της πλατείας, όπου μπορείτε να δοκιμάσετε βλίτα γιαχνί με καυτερή πιπεριά και παστίτσιο. Τελειώνοντας το φαγητό σας και έχοντας χαζέψει τους περαστικούς, ήρθε η ώρα να αφήσετε πίσω σας την πλατεία Ιπποκράτους και προχωρώντας μέσω της οδού Ερμού, για την πλατεία Μουσείου και από εκεί συνεχίζοντας προς το Κατάλυμα της Ωβέρνης για την Πύλη της Ελευθερίας, από εκεί δηλαδή που ξεκίνησε το ταξίδι στην παλιά πόλη. Και όταν θα πάρεις το δρόμο της επιστροφής, θα περάσεις πύλες και παλάτια και τείχη μεσαιωνικά και θα επιστρέψεις στο… σήμερα! Όμως η παλιά πόλη δεν χορταίνετε εύκολα, οπότε πρέπει σίγουρα να ξαναπάτε.

Ευχαριστημένοι ψυχικά από τη μοναδική εμπειρία της μεσαιωνικής πόλης, έχει έρθει η ώρα να επιστρέψετε στο ξενοδοχείο σας, για ξεκούραση γιατί σας περιμένει ένα γεμάτο απόγευμα και ένα πολύ ενδιαφέρον βράδυ.

Η απογευματινή περιήγηση περιλαμβάνει τη νέα πόλη, που βρίσκεται έξω και γύρω από τα τείχη, απλωμένη σε μεγάλη έκταση. Ξεκινήστε από το Μανδράκι, το γνωστό λιμάνι της πόλης της Ρόδου, που στην είσοδο του έχει τα περίφημα χάλκινα αγάλματα του έλαφου και της ελαφίνας, που είναι τα σύμβολα του νησιού. Σε αυτή τη θέση, σύμφωνα με την παράδοση κάποτε στεκότανε ο Κολοσσός της Ρόδου, ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας. Το Μανδράκι ήταν πολεμικό λιμάνι και μπορούσε να κλειστεί με μεγάλες αλυσίδες για την αποφυγή διείσδυσης εχθρικών πλοίων. Σήμερα υπάρχει οργανωμένη μαρίνα, που δέχεται yachts και κότερα, ενώ από εδώ ξεκινάνε πλοιάρια για ημερήσιες κρουαζιέρες προς Σύμη, Κάλυμνο, Ψέριμο, Πάτμο και Νίσυρο. Απέναντι στο μακρύ λιμενοβραχίονα που προστατεύει το Μανδράκι, στέκουν αγέρωχοι τρεις αναστηλωμένοι ανεμόμυλοι της βυζαντινής περιόδου, που άλεθαν το σιτάρι, με φόντο το απέραντο γαλάζιο. Στην άκρη, κοντά στην ελαφίνα βρίσκεται το (μικρό) μεσαιωνικό οχυρό του Αγ. Νικολάου, με το χαρακτηριστικό φάρο, που χτίστηκε για προστασία του λιμανιού από τους εισβολείς.

Ο Κολοσσός της Ρόδου

Ο Κολοσσός είχε τη μορφή του θεού-προστάτη του νησιού Απόλλωνα-Ηλίου, να κρατάει με το δεξί του χέρι ένα αναμμένο πυρσό. Είχε ύψος εβδομήντα πήχεις που αντιστοιχεί σε 31-32 μέτρα ή σε ένα σημερινό δεκαώροφο κτήριο και ήταν το μεγαλύτερο άγαλμα της αρχαιότητας. Η κατασκευή του διήρκησε 12 χρόνια, από το 292 μέχρι το 280 π.Χ. και έγινε με σκοπό να δοξαστεί η ηρωική αντίσταση των Ροδίων, ενάντια στην παρατεταμένη πολιορκία του Δημητρίου του Πολιορκητή. Ωστόσο η μοίρα του αγάλματος ήταν να ζήσει για πολύ λίγο, καθώς μόνο για 55 χρόνια έμεινε στο βάθρο του και μετά γκρεμίστηκε από καταστρεπτικό σεισμό, το 225 π.Χ. Για 1.000 περίπου χρόνια τα πεσμένα μέλη του Κολοσσού, κοντά στην είσοδο του λιμανιού, αποτέλεσαν αξιοθέατο και πολλοί ταξίδευαν στη Ρόδο για να τα δουν! Το σημερινό Μανδράκι ήταν το αρχαίο λιμάνι της πόλης και τα σημεία που βρίσκονται ο έλαφος και η ελαφίνα, θεωρούνται ως η πιθανότερη θέση του Κολοσσού. Σύμφωνα όμως με άλλες παραδόσεις, βρισκόταν εκεί που σήμερα είναι το Παλάτι των Ιπποτών, καθώς αν στεκόταν με τα σκέλη ανοιχτά στην είσοδο του λιμανιού θα έπρεπε να ήταν κλειστό κατά τη διάρκεια της κατασκευής του.

Το 654 μ.Χ. κατά το σύντομο διάστημα κατοχής του νησιού από τους Άραβες, σύμφωνα με την παράδοση, μετέφεραν τα μέλη του στη Συρία, τα φόρτωσαν σε 900 καμήλες και τα πούλησαν σε ένα Ιουδαίο έμπορο. Έκτοτε τα ίχνη του Κολοσσού χάθηκαν. Όμως η ιστορία του Κολοσσού, που τόλμησε να κατεβάσει τη λάμψη του ήλιου στη γη, χαράχθηκε στη μνήμη των ανθρώπων για πάντα.

Η γύρω περιοχή στο Μανδράκι, εντυπωσιάζει με τα κτήρια της, τα οποία έχτισαν οι Ιταλοί. Ο επισκέπτης αντικρίζει με δέος τα επιβλητικά κτήρια νεοαποικιακού και ιταλικού ρυθμού, με μεγάλα κενά ανάμεσα τους, τα οποία σήμερα στεγάζουν δημόσιες υπηρεσίες, όπως τη Νομαρχία Δωδεκανήσων, το Δημαρχείο, τα Δικαστήρια, το Λιμεναρχείο, την Αστυνομική Διεύθυνση κα. Η Νομαρχία με τις χαρακτηριστικές γοτθικές καμάρες και τις θολωτές στοές, σε κάνουν να πιστεύεις ότι έχεις κάνεις ένα μεγάλο ταξίδι πίσω στο χρόνο. Αριστερά αυτών των κτηρίων, βρίσκεται η Νέα Αγορά ένα πραγματικά τεράστιο πολυγωνικό κτήριο, με αραβική τεχνοτροπία, που έχει στο εσωτερικό της μεγάλη αυλή, με καταστήματα και καφενεία. Είναι κατάλληλη η στιγμή για να καθίσετε μπροστά από την Αγορά, κάτω από τις τέντες των καφέ-ζαχαροπλαστείων, για καφέ και παγωτό πριν συνεχίσετε την περιήγηση σας στην πόλη. Φεύγοντας από το Μανδράκι, απέναντι από τον έλαφο, αντικρίζετε τη μεγαλοπρεπή εκκλησία του Ευαγγελισμού, η οποία κτίστηκε από τους Ιταλούς και είναι αντίγραφο της εκκλησίας του Αγ. Ιωάννη (δίπλα από το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου) και σήμερα είναι η Μητρόπολη της Ρόδου. Ακολουθεί στα αριστερά το κτήριο της Νομαρχίας, με την επιβλητική του αρχιτεκτονική. Από το Μανδράκι ακολουθώντας το δρόμο που έχει στα δεξιά του τη θάλασσα, φτάνετε λίγο πριν από το βορειότερο άκρο της πόλης. Εκεί βρίσκεται η τεράστια αμμώδης παραλία με βότσαλα, γνωστή με το όνομα “Έλλη”, που είναι μια από τις πιο πολυσύχναστες πλαζ του νησιού και ένα από τα πιο αγαπημένα θέματα των καρτ-ποστάλ. Λέγεται ότι κάποτε ένας Άγγλος συγγραφέας τη χαρακτήρισε ως “την ομορφότερη παραλία της Μεσογείου”! Η είσοδος στην παραλία είναι ελεύθερη, είναι όμως καλά οργανωμένη με μεγάλη σειρά από αμέτρητες ομπρέλες με ξαπλώστρες, μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι. Εκεί θα δείτε εγκαταστάσεις και υπηρεσίες, όπως beach bars, κανό και θαλάσσια ποδήλατα. Επίσης υπάρχει εδώ και δεκαετίες, μέσα στη θάλασσα, ένας ψηλός βατήρας για όσους επιθυμούν να κάνουν βουτιές στα γαλάζια νερά της παραλίας. Είναι λοιπόν κατάλληλη η στιγμή να χαρείτε αυτή την όμορφη παραλία, κάνοντας μια βουτιά. Δίπλα σας απολαμβάνουν τη θάλασσα, όλες οι φυλές και οι ηλικίες της… Ευρώπης. Μετά το μπάνιο και μέχρι να στεγνώσετε, θα δείτε ακριβώς απέναντι το εντυπωσιακό κτήριο που στεγάζει το καζίνο της Ρόδου. Είναι το ιστορικό ξενοδοχείο των Ρόδων, γνωστό και ως Grande Albergo delle Rose, ένα από τα πιο ιστορικά κτήρια ολόκληρου του νησιού. Αυτό το μεγαλοπρεπές κτήριο εγκαινιάστηκε το 1927 και έχει φιλοξενήσει στις σουίτες του, διεθνείς προσωπικότητες της πολιτικής, της τέχνης, του κινηματογράφου, μεγιστάνες, σεΐχηδες και πολλούς άλλους jet-setters, ενώ καθόλου τυχαία δεν το θεωρούσαν κάποτε ως το καλύτερο ξενοδοχείο της ανατολικής Μεσογείου.

Συνεχίζοντας το οδοιπορικό σας μετά το μπάνιο προς τα βόρεια, στη “μύτη” της πόλης, όπου βρίσκεται μόνο του ένα ελαφρώς περίεργο, ιταλικού ρυθμού κτήριο, που στεγάζει εδώ και δεκαετίες το ενυδρείο της Ρόδου. Μια επίσκεψη στο ενυδρείο αξίζει τον κόπο (και το χρόνο), καθώς είναι ένα από τα παλαιότερα και δυστυχώς ελάχιστα στη χώρα μας (αν και είναι “περικυκλωμένη” από θάλασσα) ενυδρεία! Άλλο ένα κτήριο που έφτιαξαν οι Ιταλοί τη δεκαετία του ’30, με είσοδο διακοσμημένη με όστρακα και ιππόκαμπους και με παράθυρα-φινιστρίνια. Στο ισόγειο του ενυδρείου υπάρχουν ταριχευμένα θαλάσσια κήτη, όπως καρχαρίες, χελώνες και φώκιες, ενώ στο υπόγειο του, που μοιάζει με υποθαλάσσια σπηλιά και έχει βοτσαλωτό δάπεδο, βρίσκονται σε βιτρίνες θαλάσσια είδη (χέλια, ροφοί, πέρκες, χταπόδια κα.) σαν να είναι στο φυσικό τους περιβάλλον. Ολόκληρη η αιγαιοπελαγίτικη πανίδα, παρελαύνει μπροστά στα μάτια σας! Το Ενυδρείο του Υδροβιολογικού Σταθμού της Ρόδου (όπως είναι το επίσημο του όνομα) είναι αφιερωμένο στην παρουσίαση του πλούτου της θαλάσσιας πανίδας και χλωρίδας του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου, αλλά περιλαμβάνει και είδη που εξαπλώνονται στο νοτιοανατολικό Αιγαίο ξεκινώντας από την Ερυθρά Θάλασσα. Στο χώρο του Ενυδρείου, παρουσιάζεται και το απειλούμενο ενδημικό ψάρι των γλυκών νερών της Ρόδου, γνωστό ως γκιζάνι. Το γκιζάνι είναι ένα ψάρι μικρού μεγέθους, που ο κύκλος ζωής του είναι σύντομος (συνήθως έως τρία χρόνια) που καταφέρνει να ζει στο επικίνδυνο περιβάλλον των ρεμάτων του νησιού. Το όνομά του, το πήρε από τον Ιταλό καθηγητή Αλεσάντρο Γκίζι, που το εντόπισε στη Ρόδο, στις αρχές του 1900. Το Ενυδρείο είναι μια μοναδική εμπειρία που αξίζει να ζήσεις στην πόλη της Ρόδου, καθώς αν και μικρό είναι… ατμοσφαιρικό.

Ώρες και ημέρες λειτουργίας του Ενυδρείου

Το Ενυδρείο λειτουργεί καθημερινά, εκτός από τις ημέρες των Χριστουγέννων (25/12), της Πρωτοχρονιάς (01/01) και την Κυριακή του Πάσχα.

Το ωράριο λειτουργίας είναι:

• 01/04–31/10: 09:00-20:30

• 01/11-31/03: 09:00-16:30

Τηλ. 22410-27308

Η μέρα ήταν γεμάτη εικόνες και εμπειρίες, αλλά η ώρα έχει περάσει θα πρέπει να επιστρέψετε στη βάση σας, για χαλάρωση, γιατί υπάρχει και συνέχεια…

Στη Ρόδο και οι νύχτες είναι “γεμάτες”. Η πόλη το βράδυ δεν κοιμάται, καθώς υπάρχει μεγάλη ποικιλία από εστιατόρια και bars. Γενικότερα ο κοσμοπολίτικος χαρακτήρας της πόλης, βοηθάει ώστε να μπορείς να δοκιμάσεις (σχεδόν) τα πάντα, γιατί εκτός από την τοπική κουζίνα υπάρχουν εστιατόρια που προσφέρουν ευρωπαϊκές, ιταλικές, ασιατικές και σκανδιναβικές σπεσιαλιτέ, μέχρι και πλωτό εστιατόριο υπάρχει στο Μανδράκι με το όνομα Kontiki. Ακόμα υπάρχουν chef που πειραματίζονται με τις παραδοσιακές γεύσεις, πολύ καλά εστιατόρια για ψάρι και ενδιαφέροντα εστιατόρια σε μεγάλα ξενοδοχεία. Η παλιά πόλη προσφέρει ευκαιρίες για φαγητό και νυχτερινή διασκέδαση. Τα βράδια η μεσαιωνική πόλη είναι κατακτημένη, όχι πια από τους Ιππότες, ούτε από Τούρκους πασάδες, αλλά από χιλιάδες Έλληνες, Βρετανούς, Γερμανούς και Σκανδιναβούς τουρίστες. Περπατείστε στα σοκάκια της, για να επιλέξετε αρχικά που θα πάτε για φαγητό. Υπάρχουν εστιατόρια και προσεγμένα μπαράκια με έντονη και διαφορετική μουσική, στην ατμοσφαιρική πλατεία Αρίωνος και στο μικρό τετράγωνο που σχηματίζουν η Πλάτωνος, η Ευρυπίδου και η Μιλτιάδου. Αν προτιμάτε για φαγητό κάτι ελαφρύ, επιλέξτε ψάρια και θαλασσινές γεύσεις, όπως γυαλιστερές, γαρίδα σαγανάκι και φρέσκο μπαρμπουνάκι, μαζί με ροδίτικο κρασί. Μετά το φαγητό, μπορείτε να συνεχίσετε το βράδυ σας για ένα ποτό. Μια από τις πολλές επιλογές είναι η πλατεία Αρίωνος για να τελειώσετε αυτή την πολύ ευχάριστη, αλλά και δημιουργική ημέρα.

Λόφος του Aγίου Στεφάνου (ή Mόντε Σμιθ)

Ο λόφος του Αγίου Στεφάνου, λέγεται και λόφος Μόντε Σμιθ, από το όνομα του Άγγλου ναυάρχου, που εγκατέστησε εκεί το παρατηρητήριο του, το 1802. Απέχει λιγότερο από 3 χλμ. από το κέντρο της πόλης. Εδώ βρίσκεται η Aκρόπολη της αρχαίας Pόδου, η οποία δέσποζε στο δυτικό και ψηλότερο μέρος της πόλης. Δεν είχε οχυρωματικό χαρακτήρα όπως οι παλιές ακροπόλεις και αποτελούσε μια μνημειακή ζώνη με ιερά, μεγάλους ναούς, δημόσια κτίρια και υπόγειους χώρους λατρείας. Tα οικοδομήματα ήταν κτισμένα κλιμακωτά σε διαφορετικά επίπεδα, πάνω σε διαμορφωμένα πλατώματα. Tα μνημεία της ακρόπολης χρονολογούνται στην ελληνιστική εποχή (3ος, 2ος π.Χ. αιώνας). Oι ανασκαφές έγιναν από την Iταλική αρχαιολογική σχολή κατά την διάρκεια της Iταλικής κατοχής του νησιού (1912-1945). Aπό το 1945 και μετά η Ελληνική Αρχαιολογική Yπηρεσία προχώρησε σε συντηρήσεις στο χώρο του ναού του Πυθίου Aπόλλωνα που έπαθε μεγάλες ζημιές από τους βομβαρδισμούς του 2ου παγκόσμιου πολέμου και από το βάρος των πυροβόλων που είχαν εγκατασταθεί εκεί.

Τα σημαντικότερα μνημεία του αρχαιολογικού χώρου είναι:

Nαός Aθηνάς Πολιάδος και Διός Πολιέως: Bρίσκεται στο βορειότερο άκρο του λόφου της Aκρόπολης. Eδώ οι Pόδιοι φύλαγαν τα κείμενα των συνθηκών με τα άλλα κράτη. O ναός εντασσόταν σε ευρύτερο τέμενος που ανατολικά οριζόταν από στοά.

Nυμφαία: Πρόκειται για τέσσερις υπόγειες σπηλαιώδεις κατασκευές λαξευμένες στον βράχο με κλίμακες εισόδου, διαδρόμους, επικοινωνίας και μεγάλο άνοιγμα στο κεντρικό τμήμα της οροφής τους. Δεξαμενές και πλούσια βλάστηση συμπλήρωναν το τοπίο. Ήταν χώροι αναψυχής και λατρείας.

Ωδείο: Bορειοδυτικά του Σταδίου βρίσκεται αναστηλωμένο ένα μικρό μαρμάρινο Ωδείο. Eίχε χωρητικότητα περίπου 800 θεατών και θεωρείται ότι θα χρησίμευε ή για τη διεξαγωγή μουσικών εκδηλώσεων ή ως χώρος παρακολούθησης μαθημάτων των φημισμένων ρητόρων του νησιού.

Nαός Πυθίου Aπόλλωνα: Στην κορυφή του λόφου δεσπόζουν οι αναστηλωμένοι κίονες του δωρικού ναού του Πυθίου Απόλλωνα, προστάτη της πόλης. Από εδώ η θέα προς την πόλη και τη θάλασσα είναι πανοραμική και το ηλιοβασίλεμα μαγευτικό. Ήταν μικρότερος σε έκταση από το ναό της Aθηνάς και του Δία. Έχει αναστηλωθεί τμήμα της BA πλευράς του με τέσσερις κίονες και μέρος του επιστυλίου.

Στωικό κτίσμα: Σήμερα σώζεται ο τοίχος της θεμελίωσης της στοάς η οποία πρέπει να δημιουργούσε μια εντυπωσιακή πρόσοψη ορατή από την πόλη και τα λιμάνια.

Aρτεμίσιο: Στη BA πλευρά του ίδιου πλατώματος βρίσκονται τα ερείπια άλλων χώρων λατρείας, ένας από τους οποίους αποδίδεται σε λατρεία της Aρτέμιδας.

Στάδιο: Στους NA πρόποδες του λόφου βρίσκεται το Στάδιο με προσανατολισμό B-N, ανασκαμμένο και αναστηλωμένο από τους Iταλούς. Eίχε μήκος 201 μέτρων.

Γυμνάσιο: Tο Γυμνάσιο βρισκόταν στα ανατολικά του Σταδίου. Παλαιότερα είχε αποκαλυφθεί μέρος της δυτικής πλευράς του και πρόσφατα κάτω από το κυλικείο εντοπίστηκε η BA άκρη του. Ήταν μεγάλο τετράγωνο κτήριο με πλευρά 200 μέτρα περίπου.

Bιβλιοθήκη: Mια πολύ σημαντική βιβλιοθήκη με αξιόλογα συγράμματα κυρίως ρητορικού χαρακτήρα βρισκόταν κοντά στο Γυμνάσιο και το Ωδείο, σύμφωνα με μια επιγραφή που βρέθηκε στην περιοχή.

Πάρκο Ροδίνι

Μόλις 3 χλμ. από το από το Μανδράκι, βρίσκεται το Ροδίνι, ένα καταπράσινο πάρκο σε μια μικρή κοιλάδα με γραφικά μονοπάτια, τριγυρισμένα από πλατάνια, ροδοδάφνες, ιτιές, γεφυράκια, λιμνούλες και πολύ πράσινο. Αποτελεί ιδανικό τόπο ξεκούρασης και περιπάτου. Το Ροδίνι ήταν πάρκο και επί τουρκοκρατίας, ενώ την εποχή των Ιπποτών εκεί υπήρχε η εξοχική κατοικία των Μεγάλων Μαγίστρων. Σήμερα ο Δήμος της πόλης το λειτουργεί ως πάρκο αναψυχής. Κοντά στο Ροδίνι, υπάρχει ένας μεγάλος ελληνιστικός τάφος, που ονομάστηκε τάφος των Πτολεμαίων, καθώς υπήρχε μία παράδοση (μάλλον λανθασμένη) που έλεγε ότι ήταν αφιερωμένος στον Πτολεμαίο τον Α΄.

Τα σημαντικότερα αξιοθέατα στην πόλη της Ρόδου

• Η Μεσαιωνική Πόλη

• Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου

• Η Οδός Ιπποτών

• Το Αρχαιολογικό Μουσείο

• Τα κτήρια νεοαποικιακού ρυθμού στο Μανδράκι

• Το Ενυδρείο

• Ο λόφος Μόντε Σμιθ

• Το Πάρκο Ροδίνι

1η διαδρομή

Ρόδος – Θεολόγος – Πεταλούδες – Ψίνθος – Μαριτσά – Φιλέρημος – Ιαλυσός - Ρόδος

Ξεκινώντας να “εξερευνήσετε” τη δυτική ακτή του νησιού, ακολουθείστε το δρόμο προς την Ιξιά, που ουσιαστικά ξεκινάει από το Ενυδρείο και βρίσκεται μπροστά στη θάλασσα. Αμέσως μετά την πόλη της Ρόδου συναντάτε αριστερά σας το μικρό οικισμό Κρητικά, μια συνοικία με χαμηλά σπίτια με κεραμίδια, που ονομάστηκε έτσι από τους πρόσφυγες που είχαν έρθει από την Κρήτη, το 1897.

Στη συνέχεια ξεκινάει η ατελείωτη παραλία της Ιξιάς, με άμμο και ψιλό βοτσαλάκι που είναι από τις πιο αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές της Ρόδου, καθώς υπάρχει μια σειρά από πολύ μεγάλα, υψηλού επιπέδου ξενοδοχεία. Κάποια κομμάτια της ακτής, λειτουργούν ως prive για τους πελάτες των μεγάλων ξενοδοχείων. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε λίγα μόνο χιλιόμετρα, στις περιοχές της Ιξιάς και της Ιαλυσού που ακολουθεί αμέσως μετά, υπάρχουν χιλιάδες δωμάτια ξενοδοχείων πολυτελείας. Κάποια από αυτά τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα είναι από τα μεγαλύτερα στην Ελλάδα και προκαλούν πραγματικά δέος με το μέγεθος τους, καθώς είναι ορατά από μακριά.

Επομένως οικισμός είναι η Ιαλυσός (ή Τριάντα), πατρίδα του φημισμένου ολυμπιονίκη Διαγόρα, μέσα σε μια απέραντη πράσινη πεδιάδα και με παραλία μήκους πολλών χιλιομέτρων. Το προελληνικό όνομα της, μαρτυράει την αρχαιότατη ιστορία της, καθώς Μινωίτες και αργότερα Μυκηναίοι έμποροι αποίκισαν την περιοχή. Εκτός από τα πολυτελή ξενοδοχεία, συναντά κανείς αρκετά θαυμάσια νεοκλασικά αρχοντικά με κήπους, καθώς εδώ παραθέριζαν παλιά οι πλούσιοι Ροδίτες και αργότερα οι Ιταλοί αξιωματούχοι. Στο κέντρο του χωριού υπάρχει ένα μουσείο που φιλοξενεί σκεύη και είδη νοικοκυριού του περασμένου αιώνα, το οποίο ήταν το νοικοκυριό του παλιού Ροδίτη. Στην παραλία της Ιαλυσού οργανώνονται τον Αύγουστο αγώνες windsurfing, καθώς οι δυτικές ακτές του νησιού έχουν συνήθως δυνατό αέρα. Είναι μια πολύ ζωντανή και πολύβουη παραλία, με νερά που βαθαίνουν απότομα. Εδώ μπορείτε, αν και έχει κύμα, να κάνετε μια στάση για ένα μπανάκι.

Λίγο πιο κάτω βρίσκεται η Κρεμαστή, ένα μεγάλο χωριό με πολύ πράσινο και ζωηρή κίνηση χειμώνα-καλοκαίρι, που απέχει 800 μέτρα από τη θάλασσα. Συνεχίζετε μετά την Κρεμαστή και φτάνετε στο γραφικό Παραδείσι, που απλώνεται κατά μήκος του δρόμου και έχει πάντα μεγάλη κίνηση, καθώς εκεί βρίσκεται, μπροστά στη θάλασσα, το διεθνές αεροδρόμιο του νησιού (“Διαγόρας”). Καθόλου τυχαίο το όνομα του οικισμού, καθώς είναι μια όμορφη περιοχή με παραδοσιακά σπίτια και παλιά καλοδιατηρημένα κτήρια.

Ακολουθεί ο Θεολόγος (οι κάτοικοι του νησιού τον αποκαλούν Θολό), ένα χωριό με στενά δρομάκια και χαμηλά σπίτια, που έχει οργανωμένη παραλία με βότσαλα και άμμο. Από το Θεολόγο, αν αφήσετε τον παραλιακό δρόμο και στρίψετε αριστερά προς την ενδοχώρα και αφού περάσετε τον Πάνω Καλαμώνα, φτάνετε στην περίφημη Κοιλάδα των Πεταλούδων. Υπάρχει μεγάλος χώρος για να παρκάρετε το αυτοκίνητο σας και συγκεκριμένα τρεις διαφορετικοί χώροι parking, με 650 θέσεις στάθμευσης. Οι Πεταλούδες είναι μια δροσερή και καταπράσινη κοιλάδα, με μήκος ενός περίπου χιλιομέτρου, διαμορφωμένη με σκαλάκια και γραφικά γεφυράκια πάνω από το μικρό ποτάμι Πελεκάνος, που σχηματίζει λίμνες. Εκεί υπάρχουν πεύκα και πλατάνια και το μοναδικό δάσος από ζητιές στην Ευρώπη. Οι ζητιές εκκρίνουν μια ουσία, η μυρωδιά της οποίας σε συνδυασμό με τα πολλά νερά της περιοχής, ελκύει ένα είδος πεταλούδας, το panaxia, που έχει τέσσερις πορτοκαλί βούλες σε κάθε φτερό. Εδώ έρχονται εκατομμύρια πεταλούδες για να πολλαπλασιαστούν. Την ημέρα κοιμούνται πάνω στα δέντρα, γι’ αυτό το λόγο δεν επιτρέπεται οι επισκέπτες να κάνουν θόρυβο και να βγαίνουν έξω από το μονοπάτι, για να μην τις ενοχλούν, καθώς ο ύπνος αποτελεί για αυτές βασική φάση της βιολογικής τους δραστηριότητας. Αν όμως τύχει και ξυπνήσουν από κάποιο θόρυβο, το θέαμα είναι φαντασμαγορικό με τις χιλιάδες πεταλούδες να πετάνε. Ωστόσο αν και δεν έχετε την τύχη να δείτε τις πεταλούδες να πετάνε, θα “αποζημιωθείτε” από την ομορφιά της κοιλάδας, καθώς αξίζει να έρθετε μέχρι εδώ για να απολαύσετε την ευλογία των τρεχούμενων νερών, την πανδαισία των χρωμάτων και τη δροσιά της φύσης.

Συνεχίζοντας το μονοπάτι στην προέκταση της κοιλάδας (έχει βέβαια λίγο περπάτημα, όμως μπορείτε να πάτε με το αυτοκίνητο σας σε 5΄ λεπτά), φτάνετε στο ψηλότερο σημείο, που εκεί βρίσκεται το μοναστήρι της Καλόπετρας, το οποίο έκτισε ο ηγεμόνας της Μολδοβλαχίας, (παππούς του συνονόματου, πρωτεργάτη της επανάστασης του ’21) Αλέξανδρος Υψηλάντης το 1874, μετά από ένα θαύμα της Παναγίας, όπως λέει η παράδοση. Η θέα είναι εξαιρετική, με το καταπράσινο τοπίο των Πεταλουδών και απέναντι τη θάλασσα, τη Σύμη και τα βουνά της Μικράς Ασίας στο βάθος.

Η Κοιλάδα των Πεταλούδων

Η Κοιλάδα των Πεταλούδων είναι χωρίς αμφιβολία, ένα από τα ωραιότερα και πιο δημοφιλή αξιοθέατα της Ρόδου.

Γύρω στο 1930 εμφανίστηκαν οι πεταλούδες. Μερικοί ισχυρίζονται ότι τις έφεραν Ιταλοί. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία όμως από τους κατοίκους, που εργάστηκαν στην κοιλάδα λένε ότι οι πεταλούδες υπήρχαν και ότι απλώς ανακαλύφθηκαν την εποχή εκείνη. Το συγκεκριμένο είδος πεταλούδας, ανήκει στις νυχτοπεταλούδες και απέκτησε πολλά ονόματα. Το πιο γνωστό σήμερα είναι το Pαnaxia quadripunctaria. Οι υγρασιακές συνθήκες, είναι αυτές που προσελκύουν τις πεταλούδες και τις βοηθούν να επιβιώσουν τη θερινή περίοδο, στην περιοχή. Κάθε χρόνο, από τον Ιούνιο μέχρι και το Σεπτέμβριο, ένας πολύ μεγάλος αριθμός πεταλούδων εμφανίζονται σε αυτό το σημαντικό βιότοπο. Το πιο εντυπωσιακό θέαμα είναι οι πεταλούδες που ξεκουράζονται ή κοιμούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας πάνω στους κορμούς ή πετούν όλες μαζί δημιουργώντας όμορφους χρωματισμούς. Μετά το ζευγάρωμα οι νυχτοπεταλούδες φεύγουν σταδιακά και στα τέλη του Σεπτέμβρη εξαφανίζονται από την κοιλάδα, καθώς μεταναστεύουν μαζικά για τόπους ωοτοκίας και διαχείμασης. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η παρουσία των χιλιάδων πολύχρωμων πεταλούδων οφείλεται στην ύπαρξη της ζητιάς (είδος πλατανιού), που κυριαρχεί στη χλωρίδα της περιοχής. Η ζητιά εκκρίνει ειδικές ουσίες, που σε συνδυασμό με το κατάλληλο μικροκλίμα που δημιουργεί, προσελκύει τις αγαπητές σε όλους πεταλούδες.

Τα τελευταία χρόνια ο πληθυσμός της πεταλούδας μειώνεται. Αυτό οφείλεται σε ένα ποσοστό και στον ανθρώπινο παράγοντα, καθώς οι επισκέπτες συχνά για να χαρούν το μαγευτικό θέαμα κάνουν θόρυβο (π.χ. χτυπάνε παλαμάκια), το οποίο ενοχλεί τις πεταλούδες και έχει αποδειχθεί καταστροφικό για την αναπαραγωγή τους. Ακόμα σύμφωνα με ειδικούς αρκετά δέντρα είναι γερασμένα χωρίς ν΄ ανανεώνονται με νεώτερα, με αποτέλεσμα να εισέρχεται πλέον ανεμπόδιστα ο ήλιος σε κάποια σημεία της κοιλάδας, δημιουργώντας τελείως ακατάλληλες συνθήκες για την επιβίωση των πεταλούδων.

Τέλος η είσοδος στην Κοιλάδα των Πεταλούδων επιτρέπεται από τις 08.30 έως τις 19.00.

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας

Στο χώρο της Κοιλάδας των Πεταλούδων ιδρύθηκε και λειτουργεί από το 2001, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Ρόδου. Το μουσείο στεγάζεται στα ανακαινισμένα ιταλικά κτήρια του 1930 και δίνει την ευκαιρία στον επισκέπτη να συνδυάσει την απόλαυση ενός περιπάτου στην πανέμορφη κοιλάδα, με μια υπεύθυνη, επιστημονική ενημέρωση σχετικά με τη χλωρίδα και την πανίδα του μοναδικού αυτού βιότοπου. Εκθέματα παρουσιάζονται σε προθήκες που αναπαριστούν τις συνθήκες του φυσικού περιβάλλοντος της Κοιλάδας των Πεταλούδων. Στα εκθέματα του μουσείου, θα θαυμάσετε ενδημικά και σπάνια είδη της ευρύτερης περιοχής της κοιλάδας, του νησιού της Ρόδου, αλλά και της υπόλοιπης χώρας, ορυκτά και πετρώματα. Επίσης μεγάλο ενδιαφέρον έχει το εκκολαπτήριο-εκθετήριο πεταλούδων, με ζωντανά εκθέματα, που αναπαράγονται και συντηρούνται σε ειδικό θερμοκήπιο στον κήπο του μουσείου.

Ξαναβγείτε στο δρόμο και οδηγώντας πάντα στο ορεινό τοπίο, μέσα σε μια καταπράσινη διαδρομή 4 χλμ. περίπου, φτάνετε στην Ψίνθο (η ονομασία της είναι άγνωστο από που προέρχεται), ένα παραδοσιακό οικισμό, ο οποίος είναι χτισμένος σε ένα φυσικό οροπέδιο με υψόμετρο 300 μέτρα. Είναι ένα πανέμορφο χωριό με τρεχούμενα νερά και υπεραιωνόβια πλατάνια στην πλατεία του. Στη διάρκεια του Ιταλο-Τουρκικού πολέμου για την κυριαρχία στα Δωδεκάνησα (1912), δόθηκε στην Ψίνθο μιας αποφασιστικής σημασίας για την έκβαση του πολέμου μάχη, που κατέληξε σε νίκη των ιταλικών δυνάμεων. Η πηγή Φασούλι, που βρίσκεται μέσα στον οικισμό της Ψίνθου, είναι μια ρεματιά με πηγές και θεόρατα αιωνόβια πλατάνια. Είναι πραγματικά μια τοποθεσία ομορφιάς και ηρεμίας, που αποκαλύπτει την άφθαρτη φυσική ομορφιά της ροδίτικης υπαίθρου. Υπάρχει ένα μικρό φράγμα ανάσχεσης της ροής της πηγής, το οποίο σχηματίζει μια μικρή λίμνη και εκεί υπάρχει το προστατευόμενο ψαράκι, το γκιζάνι. Στην ταβέρνα, δίπλα στην πηγή μπορείτε να απολαύσετε νόστιμους παραδοσιακούς μεζέδες, όπως κατσίκι γεμιστό ψημένο σε χωριάτικο ξυλόφουρνο, πιταρούδια με ρεβίθια και για επιδόρπιο ταλαγκούτες με μέλι. Τέλος θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε ότι υπάρχει λίγο έξω από το χωριό, το μικρό βυζαντινό εκκλησάκι της Αγ. Τριάδας με αγιογραφίες του 15ου αιώνα!

Μετά παίρνοντας το δρόμο του γυρισμού (στο κατέβασμα προς την παραλία), συναντάτε το όμορφο, ανθοστόλιστο, ημιορεινό χωριό Μαριτσά που έχει πετρόκτιστα σπίτια. Είναι ένα χωριό που έχει πάντα ζωηρή κίνηση, με επίκεντρο τις ταβέρνες και τα καφενεία.

Συνεχίζετε φτάνοντας στην Παστίδα και από εκεί ακολουθώντας τις πινακίδες της φιδωτής ανηφοριάς, συναντάτε τον καταπράσινο λόφο της Φιλερήμου, όπου εκεί υπάρχουν πολύ σημαντικά αξιοθέατα. Ο χώρος είναι περιφραγμένος με πέτρινο μαντρότοιχο και η είσοδος γίνεται από την ανατολική πύλη, απ’ όπου μια πλατιά πέτρινη σκάλα, με ψηλά κυπαρίσσια δεξιά και αριστερά της, μας οδηγεί στο μοναστήρι της Παναγίας της Φιλερήμου, που χτίστηκε από τους Ιππότες το 14ο αιώνα στη θέση της παλαιότερης βυζαντινής εκκλησίας και αναστηλώθηκε στη σημερινή του μορφή από τους Ιταλούς, καθώς είχαν μείνει μόνο ερείπια. Το μοναστήρι είναι διώροφο, με τη χαρακτηριστική πολυφωτογραφημένη εξωτερική σκάλα και με εσωτερική αυλή. Στην ανατολική καθώς και τη βορειοδυτική γωνία του λόφου είναι ορατά τα υπολείμματα βυζαντινής οχύρωσης με προσθήκες της εποχής της Ιπποτοκρατίας. Ακριβώς δίπλα στο σταυρόσχημο βαπτιστήριο βρίσκεται η λιθόκτιστη γοτθική αναστηλωμένη εκκλησία της Παναγίας της Φιλερήμου. Στα αριστερά της κύριας εισόδου του αρχαιολογικού χώρου και σε χαμηλότερο επίπεδο από το μοναστήρι βρίσκεται η μικρή υπόγεια βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, 14ου ή 15ου αιώνα μ.Χ. Ακόμα στο λόφο της Φιλερήμου υπάρχουν τα λιγοστά ερείπια της Ακρόπολης της αρχαίας Ιαλυσού που μαζί με τη Λίνδο και την Κάμειρο αποτελούσαν στην αρχαιότητα τις τρεις ισχυρές πόλεις του νησιού. Η αρχαία Ιαλυσός καταστράφηκε από σεισμό το 155 μ.Χ. Πρόκειται για αρχαία Δωρική πόλη, κτισμένη σε στρατηγικό σημείο που επιβλέπει ένα μεγάλο κομμάτι του νησιού. Τα σημαντικότερα αρχαιολογικά ευρήματα είναι τα υπολείμματα των θεμελίων του ναού της Πολιάδας Αθηνάς του 3ου αιώνα π.Χ. του Πολιέα Δία, του 4ου αιώνα π.Χ. Ο ναός ήταν μεγάλος, δωρικού ρυθμού και έμοιαζε με αυτόν της Λινδίας Αθηνάς. Πάνω στα ερείπια του ναού ήταν χτισμένη μια παλαιοχριστιανική βασιλική του 5ου αιώνα μ.Χ., από την οποία σήμερα σώζεται μόνο το σταυροειδές βαπτιστήριο. Επίσης υπάρχει μια δωρική κρήνη σε σχήμα κεφαλιού λιονταριού του 4ου αιώνα π.Χ.

Τα σημαντικότερα μνημεία του αρχαιολογικού χώρου της Ιαλυσού

• Ο ναός Αθηνάς Πολιάδος

• H δωρική κρήνη

• Ναός ιπποτικής περιόδου

• Το βαπτιστήριο τρίκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής

• Οι βυζαντινές οχυρώσεις

• Τα ερείπια Καθολικού Βυζαντινής μονής

• Μεσαιωνική μονή αναστηλωμένη

• Το μονόχωρο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου

Στα δεξιά του αρχαιολογικού χώρου και έξω από την περίφραξη ξεκινά ο “δρόμος του Γολγοθά”, άλλο ένα δημιούργημα των Ιταλών, ένα φαρδύ μονοπάτι με κυπαρίσσια, που στη δεξιά του πλευρά υπάρχουν 14 πέτρινες στήλες με παραστάσεις από τα πάθη του Χριστού. Συνεχίζετε και στο τέλος του δρόμου βρίσκεται ένας πολύ μεγάλος, πέτρινος σταυρός, ύψους 16 μέτρων με εσωτερική σκάλα και παράθυρα. Ανεβείτε για να θαυμάσετε τη θέα προς τον κόλπο της Ιαλυσού, που είναι εκπληκτική. Ακόμα παντού πεύκα, κυπαρίσσια, βελανιδιές, ελιές μέχρι εκεί που φθάνει το μάτι.

Στη γύρω από τη Φιλέρημο περιοχή η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως ευρήματα που ανήκουν στη μινωική και μυκηναϊκή εποχή, πράγμα που βεβαιώνει ότι η οίκηση της Ιαλυσού είναι συνεχής και χρονολογείται στο απώτατο αυτό χρονικό σημείο. Βρέθηκαν μυκηναϊκά και αρχαία νεκροταφεία με πλήθος τάφων και πλούσια ευρήματα, που τα περισσότερα εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο της Ρόδου.

Από το λόφο της Φιλερήμου, ακολουθώντας τις πινακίδες στο δρόμο με το υπέροχο πευκοδάσος, θα βρεθείτε στην Ιαλυσό και από εκεί πίσω για την πόλη της Ρόδου.

2η διαδρομή

Ρόδος – Φαληράκι – Αφάντου – Κολύμπια – Επτά Πηγές – Αρχίπολη – Ελεούσα – Διμυλιά – Σορωνή - Ρόδος

Ξεκινώντας από την πόλη της Ρόδου, για να βγείτε στην ανατολική ακτή, ακολουθώντας τη λεωφόρο Καλλιθέας φτάνετε στον ομώνυμο οικισμό, που βρίσκεται 10 χλμ. νοτιότερα. Ο οικισμός βρίσκεται σε ένα όρμο περιστοιχισμένο από βράχια, αλλά και αρκετό πράσινο. Η περιοχή είναι γνωστή από παλιά για τις ιαματικές πηγές της, που μέχρι πρόσφατα δυστυχώς δεν λειτουργούσαν και αυτό το μοναδικό αξιοθέατο είχε αφεθεί να ρημάζει και να καταρρέει χρόνο με το χρόνο. Ωστόσο οι εργασίες αναστήλωσης του υδροθεραπευτηρίου ολοκληρώθηκαν το καλοκαίρι του 2007, με τη φιλοδοξία να γίνει και πάλι (όπως παλιά χάρη στα νερά της), ένα σημαντικό τουριστικό θέρετρο στην ανατολική Μεσόγειο. Οι εγκαταστάσεις των ιαματικών πηγών, δημιουργήθηκαν την εποχή της ιταλοκρατίας, καθώς οι Ιταλοί θέλησαν να εκμεταλλευτούν τις ιαματικές πηγές για τη δημιουργία, ενός παραθεριστικού κέντρου θεραπείας, με αύρα… ανατολής. Οι εγκαταστάσεις κατασκευάστηκαν αμφιθεατρικά σε ένα κόλπο, με κύρια χαρακτηριστικά την εντυπωσιακή είσοδο με τις αραβικές αψίδες, την κυκλική πλατεία, τα θολωτά κτίρια που θυμίζουν αραβική αρχιτεκτονική, τα υπέροχα βοτσαλωτά ψηφιδωτά και τις καμάρες. Στο κέντρο κυριαρχεί η Ροτόντα, ένας ογκώδης θόλος με περίτεχνη διακόσμηση, στον οποίο συναντιόνταν τα ιαματικά νερά των πηγών της περιοχής. Τα κτήρια, η θάλασσα, τα φοινικόδεντρα και οι βουκαμβίλιες, συνθέτουν ένα μοναδικό, κινηματογραφικό σκηνικό. Ποιος άλλωστε δεν θυμάται ότι ένα από τα τελευταία πλάνα της ταινίας το “Δόλωμα”, με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, γυρίστηκε εδώ. Στη μικρή και καταπράσινη παραλία μπροστά από τα Λουτρά, ξεχωρίζουν τα χαμηλά βραχάκια. Αν κάνετε μια μικρή δοκιμή της θάλασσας, τα νερά μάλλον θα τα βρείτε λίγο κρύα για κολύμπι.

Μετά από την Καλλιθέα και οδηγώντας παρακάτω συναντάτε στα αριστερά την απέραντη παραλία. Σε λίγα χιλιόμετρα βρίσκεται το κοσμοπολίτικο Φαληράκι, ένα από τα πιο αγαπημένα τουριστικά θέρετρα των νεαρών Βρετανών στη Μεσόγειο, που είχε “απασχολήσει” τα δελτία ειδήσεων των τηλεοπτικών σταθμών τα προηγούμενα χρόνια, όμως τώρα έχει πια… “καθαρίσει”. Η όμορφη και μεγάλη αμμουδιά του, με τη λεπτή άμμο, καταλαμβάνει έκταση περίπου 5 χλμ. και συγκεντρώνει τους λάτρεις των θαλάσσιων σπορ, της έντονης νυχτερινής ζωής, του θορύβου και του αλκοόλ. Ακόμα μπροστά στην παραλία δεσπόζουν οι μεγάλες εγκαταστάσεις των ξενοδοχείων, ενώ η περιοχή διαθέτει μεγάλη ποικιλία από εστιατόρια, ταβέρνες, καφετέριες, μπαράκια και pubs, που κάθε καλοκαίρι πλημμυρίζουν από… ασυγκράτητα νιάτα. Επίσης στο Φαληράκι, υπάρχει ένα από τα μεγαλύτερα water parks στην Ευρώπη, σε έκταση 80 στρεμμάτων με νεροτσουλήθρες και άλλες εγκαταστάσεις για…. παιδιά όλων των ηλικιών. Όμως, επειδή δεν είστε εραστές της έντασης, καλύτερα να συνεχίσετε παρακάτω, με τον κεντρικό δρόμο να απομακρύνεται από τη θάλασσα και σε λίγο φτάνετε σε μια παραλία γνωστή ως, του Άντονι Κουίν. Είναι ένας όμορφος μικρός όρμος με πεύκα μέχρι κάτω στην ακτή, βότσαλα, με φυσικές πέτρινες ξαπλώστρες και νερά κρύσταλλο που αποπλάνησαν το γνωστό ηθοποιό, ο οποίος όταν ήρθε στη Ρόδο για τα γυρίσματα της γνωστής ταινίας “Τα κανόνια του Ναβαρόνε”, διαπραγματεύτηκε την αγορά αυτού του κόλπου. Έκτοτε η παραλία φέρει το όνομα του και αποτελεί, ένα από τα τουριστικά αξιοθέατα του νησιού. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς της περιοχής είναι σε εκκρεμότητα, καθώς η χήρα του μεγάλου ηθοποιού τη διεκδικεί ακόμα.

Λίγο πιο κάτω βρίσκεται το χωριό Αφάντου που πήρε το όνομα του από το γεγονός ότι χτίστηκε σε ένα πολύ χαμηλό σημείο, για να μη φαίνεται από τη θάλασσα, δηλαδή να είναι άφαντο, ώστε να μην το βρίσκουν οι πειρατές. Μια άλλη εκδοχή είναι ότι το χωριό ονομάστηκε έτσι, από ένα πλούσιο γαιοκτήμονα της περιοχής, τον Έφαντο. Το χωριό βρίσκεται μέσα σε μια κοιλάδα, που περιβάλλεται από τρεις μικρούς λόφους, ενώ στη γύρω περιοχή υπάρχουν απομεινάρια αρχαίων μνημείων και τάφων. Είναι ένα παραδοσιακό χωριό με στενά δρομάκια, παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια και μεγάλη πλατεία με καφετέριες και ζαχαροπλαστεία. Η παραλία του, εκτός ότι είναι από τις πιο δημοφιλής του νησιού, είναι τεράστια με 4 χλμ. άμμου με ψιλό βοτσαλάκι και βαθιά νερά. Υπάρχουν οργανωμένα τμήματα της παραλίας με ομπρέλες, ξαπλώστρες και beach bars, που θυμίζουν λίγο από το Super Paradise στη Μύκονο. Μεταξύ του χωριού και της παραλίας βρίσκεται η εκκλησία της Παναγιάς της Καθολικής, στην οποία οι επισκέπτες θαυμάζουν τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες του 13ου αιώνα. Αν κάποιος θέλει μπορεί να περιηγηθεί τις ομορφιές της περιοχής, με το τρενάκι του Δήμου Αφάντου που καταλήγει στην παραλία. Τα Αφάντου φημίζονται για το καρναβάλι τους, που διοργανώνεται κάθε χρόνο και στο οποίο αναβιώνουν πανάρχαια έθιμα της Αποκριάς.

Λίγο βορειότερα υπάρχει ένα από τα σημαντικότερα στην Ελλάδα, ως προς το μέγεθος του, γήπεδο golf συνολικής έκτασης 1.830 στρεμμάτων, που ανήκει στον ΕΟΤ και στο οποίο αν είσαι λάτρης του σπορ μπορεί να παίξεις το αγαπημένο σου παιχνίδι, ή απλά να χαλαρώσεις πίνοντας καφέ, στον όμορφα διαμορφωμένο χώρο του γηπέδου. Είναι ένα από λιγοστά γήπεδα γκολφ στον κόσμο, με φόντο το απέραντο γαλάζιο της θάλασσας. Το γήπεδο λειτουργεί καθημερινά, 12 μήνες το χρόνο, ενώ γίνονται μαθήματα γκολφ και υπάρχει διαθέσιμος ο ανάλογος εξοπλισμός (μπαστούνια, μπάλες κτλ.).

Συνεχίζετε και 4 χλμ. νοτιότερα και συναντάτε τα Κολύμπια που έχουν εξελιχθεί σε τουριστικό κέντρο. Η περιοχή είναι αραιοκατοικημένη, με τα σπίτια και τα ξενοδοχεία απλωμένα ανάμεσα στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις του κάμπου. Ο οικισμός δημιουργήθηκε την περίοδο της ιταλοκρατίας με την ονομασία San Benedetto, καθώς οι Ιταλοί είχαν εξυφάνει ένα σχέδιο αλλοίωσης της δημογραφικής κατάστασης του νησιού, με τη μεταφορά πληθυσμού από την Ιταλία και την εγκατάσταση του σε αγροτικά χωριά που οι ίδιοι δημιούργησαν, όπως τα Κολύμπια, η Ελεούσα και ο Αγ. Παύλος. Για την επίτευξη του σκoπού τους, έδιναν μάλιστα σημαντικά κίνητρα στους ενδιαφερόμενους Ιταλούς, όπως κατοικία και αγροτικά μηχανήματα, ενώ κατασκεύαζαν τις βασικές υποδομές του χωριού και τα δημόσια κτήρια (σχολεία, εκκλησίες, δημαρχεία, αστυνομικά τμήματα κα). Εντυπωσιακός είναι ο μήκους 2.300 μέτρων περίπου δρόμος, που αρχίζει από το δρόμο Ρόδου-Λίνδου και καταλήγει στην περιοχή Θεοτόκος. Ο δρόμος σχεδιάστηκε την εποχή της ιταλοκρατίας και έχει 550 ευκαλύπτους αριστερά και δεξιά. Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής είναι ελάχιστοι, καθώς σήμερα στο μεγαλύτερο μέρος του οικισμού υπάρχουν ξενοδοχεία και άλλες τουριστικές επιχειρήσεις.

Φεύγοντας από τα Κολύμπια, πριν συνεχίσετε για την ενδοχώρα και συγκεκριμένα για τις Επτά Πηγές, πηγαίνετε λίγο παρακάτω στο δρόμο προς Λίνδο, παράλληλα με την όμορφη παραλία της Τσαμπίκας, που είναι από τις πιο δημοφιλής του νησιού, με χρυσή άμμο και οργανωμένη με μεγάλη σειρά από ομπρέλες, ενώ τα νερά είναι ρηχά. Δεξιά πάνω στο λόφο, υπάρχει το μοναστήρι της Παναγίας της Τσαμπίκας. Στρίψτε δεξιά, ακολουθώντας το δρόμο και αφήστε το αυτοκίνητο σας στο αδιέξοδο. Εκεί σας περιμένει λίγο περπάτημα στα 300 και κάτι σκαλοπάτια, που οδηγούν στο μικρό μοναστήρι της Παναγίας της Τσαμπίκας. Το μοναστήρι θεωρείται θαυματουργό, καθώς η παράδοση θέλει τις γυναίκες που δεν μπορούν να κάνουν παιδιά, να κάνουν τάμα στην Παναγία και το παιδί που θα γεννήσουν να το ονομάζουν Τσαμπίκο το αγόρι και Τσαμπίκα το κορίτσι. Άλλωστε αυτό το όνομα έχει ταυτιστεί με τη Ροδίτικη καταγωγή. Κάθε χρόνο, στις 8 του Σεπτέμβρη το μοναστήρι γιορτάζει τη Γένεση της Θεοτόκου και οργανώνεται ένα από σημαντικότερα πανηγύρια του νησιού.

Επιστρέψτε στον κεντρικό δρόμο που απομακρύνεται ακόμα περισσότερο από την παραλία και φτάνετε στον Αρχάγγελο. Ο Αρχάγγελος, είναι δεύτερος σε πληθυσμό στο νησί, με 8.000 κατοίκους και πήρε το όνομα του, από τον πολιούχο του Αρχάγγελο Μιχαήλ, που εγκαινιάστηκε το 1845 και έχει όμορφο βοτσαλωτό προαύλιο. Ο Αρχάγγελος χτίστηκε το μεσαίωνα μακριά από την αρχική του παραλιακή θέση, για το φόβο των πειρατικών επιθέσεων.

Είναι ένας οικισμός που συνδυάζει τα παλιά σπίτια, με τα έντονα χρώματα στους εξωτερικούς τοίχους και την εσωτερική καμάρα, με τα σύγχρονα κτήρια. Η περιοχή είναι γνωστή για τις βιοτεχνίες παραδοσιακών χαλιών και ειδών κεραμικής, ενώ οι αγγειοπλάστες της περιοχής ήταν φημισμένοι από την αρχαιότητα, ενώ σύμφωνα με μια παράδοση πήλινες πλίνθοι μεταφέρθηκαν από εδώ στην Κωνσταντινούπολη για την κατασκευή του τρούλου της Αγ. Σοφιάς. Ο κάμπος του Αρχάγγελου είναι από τους πιο εύφορους του νησιού, με αμπέλια και οπωροφόρα δέντρα, γι’ αυτό και οι κάτοικοι του ασχολούνται εκτός από τον τουρισμό και με την παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Πάνω από τον οικισμό υπάρχει μεσαιωνικό κάστρο, με τμήματα του τείχους να σώζονται. Η περιοχή του Αρχάγγελου είναι γνωστή και για τον ιδιόρρυθμο τρόπο ομιλίας των κατοίκων της, τα “αρκαντζελίτικα” όπως τα λένε οι ντόπιοι, που είναι λίγο διαφορετικός σε σχέση με τους άλλους κατοίκους του νησιού.

Όμως η ώρα έχει περάσει και είναι ευκαιρία για κολύμπι στη μεγάλη, αμμώδη παραλία των Στεγνών, ένα χιλιόμετρο από τον Αρχάγγελο, όπου εκεί βρίσκονται μερικές (καλές όπως λένε στον Αρχάγγελο) ψαροταβέρνες. Η παραλία αν και όμορφη, είναι λίγο πιο ήσυχη από αυτές που περάσατε νωρίτερα. Γενικότερα εκτός από την παραλία των Στεγνών, ολόκληρη η ανατολική πλευρά του νησιού, είναι ουσιαστικά μια απέραντη πλαζ, που προσφέρει μεγάλη ποικιλία από όμορφες παραλίες.

Επιστρέφετε στη λεωφόρο Ρόδου-Λίνδου με κατεύθυνση προς την πόλη της Ρόδου και στο ύψος των Κολύμπιων, στρίψτε αριστερά στην ενδοχώρα για Αρχίπολη-Επτά Πηγές. Μετά από 4 χλμ. περίπου θα βρεθείτε στις Επτά Πηγές, μια από τις δροσερότερες τοποθεσίες του νησιού. Οι Επτά Πηγές είναι μια περιοχή που πραγματικά αξίζει να επισκεφτεί κανείς. Οι Ιταλοί εκμεταλλεύτηκαν τον υδάτινο πλούτο του νησιού, κάνοντας έργα. Εδώ έκαναν αρδευτικά έργα και δημιούργησαν μια όαση δροσιάς, σε μια καταπράσινη τοποθεσία με πλατάνια και άφθονα νερά που αναβλύζουν από τις πηγές. Ο γύρω χώρος είναι θαυμάσια διαμορφωμένος για περπάτημα και χαλάρωση σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον. Από τις πηγές αναβλύζουν άφθονα νερά που καταλήγουν σε μια τεχνητή λίμνη. Βγάλτε τα παπούτσια σας και διασχίστε το (μήκους 186 μέτρων) τεχνητό τούνελ, που οδηγεί τα νερά της ρεματιάς στη λίμνη. Για όποιους δεν θέλουν να βρέξουν τα πόδια τους, υπάρχει μονοπάτι που οδηγεί στη λίμνη, όμως θα έχουν χάσει μια πολύ όμορφη εμπειρία. Δίπλα στις πηγές υπάρχουν όμορφα ταβερνάκια και καφενεδάκια, οπότε οι επισκέπτες μπορούν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία για καφέ μέσα σε ένα καταπράσινο και δροσερό περιβάλλον.

Από τις Επτά Πηγές συνεχίζετε δυτικότερα διασχίζοντας το δάσος (με πεύκα, πλατάνια, κυπαρίσσια και ροδοδάφνες) του Αγ. Νεκταρίου πλάι στον ποταμό Λουτάνη, όπου συναντάτε την Αρχίπολη ένα παραδοσιακό οικισμό, με γραφικά σοκάκια και με ταβέρνες για τους… καλοφαγάδες. Μπαίνοντας στην Αρχίπολη συναντάτε τη μικρή πλατεία του χωριού. Από εκεί ένα δρομάκι οδηγεί στον παλιό οικισμό με τα σπίτια και τις αυλές να είναι το ένα δίπλα στο άλλο. Όμως λίγα από αυτά τα σπίτια κατοικούνται, ενώ τα υπόλοιπα είναι ερείπια. Η κύρια ασχολία των κατοίκων του χωριού είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία. Η Αρχίπολη έχει πλούσιο φυσικό περιβάλλον που οφείλεται, τόσο στα βουνά όσο και στις κοιλάδες, αλλά και στα πολλά νερά που υπάρχουν στην περιοχή. Τα πλατάνια είναι πραγματικά αμέτρητα, ενώ φυτρώνουν πολλά θεραπευτικά και αρωματικά βότανα, όπως το χαμομήλι, το θυμάρι και το φασκόμηλο, ενώ εξίσου πλούσια είναι και η πανίδα της περιοχής με λαγούς, πέρδικες, γεράκια και ελάφια. Γύρω από το χωριό έχει βρεθεί πλήθος αρχαίων ευρημάτων (τάφοι κα), που αποδεικνύουν τη συνεχή κατοίκηση του χωριού από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Προχωρώντας δυτικότερα, φτάνετε στο χωριό Ελεούσα, η οποία βρίσκεται στο κέντρο μιας από τις πιο πράσινες περιοχές του νησιού και δημιουργήθηκε από τους Ιταλούς με το όνομα Campochiaro, μαζί με άλλους οικισμούς στο νησί στα πλαίσια του προγράμματος εποικισμού που είχαν σχεδιάσει. Το όλο σκηνικό θυμίζει ιταλική πόλη του μεσοπολέμου. Η Ελεούσα έχει κτήρια απομεινάρια της ιταλοκρατίας, όπως τα εγκαταλελειμμένα κτήρια στην πλατεία που στέγαζαν την αγορά και το εντυπωσιακό σανατόριο, ενώ είναι “χωμένη” μέσα στο πράσινο, με πλατάνια και καθαρά τρεχούμενα νερά. Λίγο έξω από το χωριό, υπάρχει μια τεράστια, στρογγυλή, πετρόχτιστη υδατοδεξαμενή, κάτι σαν πισίνα, την οποία είχαν κατασκευάσει οι Ιταλοί για να συγκεντρώνουν τα νερά της διπλανής πηγής, του Κοσκινιστή. Μέσα σ΄ αυτήν ζει ένας μεγάλος αριθμός από γκιζάνια. Στις μέρες μας το χωριό έχει κίνηση, γιατί εκτός από το εξαιρετικό τοπίο και τα κτήρια της ιταλοκρατίας, φημίζεται για τις ψησταριές του. Η ώρα έχει περάσει, ο καθαρός αέρας μας θα σας ανοίξει την όρεξη και στην πλατεία της Ελεούσας, είναι ευκαιρία να απολαύσετε ντόπιο κρέας στα κάρβουνα, καθώς και κολοκυνθοανθούς γεμιστούς με τυρί και πιταρούδια με κολοκύθι και ντομάτα.

Αφήνετε πίσω σας την Ελεούσα μετά από 3 χλμ. περνάτε τη γραφική Διμυλιά, χωριό που είναι κτισμένο μέσα σε πλούσια βλάστηση και πήρε το όνομά του από τους δύο μύλους που υπήρχαν στην περιοχή, άλλωστε “διμύλι” σημαίνει τόπος δύο μύλων. Κοντά στη Διμυλιά βρίσκεται το όμορφο βυζαντινό εκκλησάκι του Αγ. Νικολάου του Φουντουκλί, ένας από τους ωραιότερους ναούς του νησιού, διακοσμημένος με τοιχογραφίες του 15ου αιώνα, που θεωρείται μια από τις σημαντικότερες βυζαντινές εκκλησίες του νησιού. Στο διαμορφωμένο περίβολο του, σταματούν για ξεκούραση οι εκδρομείς που επιχειρούν προς τον Προφήτη Ηλία.

Συνεχίζετε και 5-6 χλμ. παρακάτω περνώντας από ένα όμορφο δάσος, υπάρχει μια πινακίδα στη δεξιά πλευρά για τον Άγιο Σύλλα (ή Άγιο Σουλά όπως λένε οι ντόπιοι), που είναι πνιγμένο σε πεύκα και οξιές. Ο Άγιος Σουλάς είναι ένα παλιό ξωκλήσι, με μαρμάρινο τέμπλο και πλακόστρωτη αυλή, χτισμένο σε μια κοιλάδα ξεχωριστού φυσικού κάλλους με πυκνή βλάστηση και γραφικές κοίτες χειμάρρων. Είναι άγνωστο πότε κτίστηκε, όμως θεωρείται πιθανό ότι οικοδομήθηκε κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες (100-150 μ.Χ.). Γιορτάζει στις 30 Ιουλίου στη μνήμη του Σύλλα, μαθητή και συνοδοιπόρου του Αποστόλου Παύλου, όπου συρρέουν χιλιάδες επισκέπτες σε ένα από τα μεγαλύτερα πανηγύρια του νησιού, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει και ιπποδρομίες. Στο προαύλιο της εκκλησίας υπάρχει πετρόχτιστη βρύση από όπου αναβλύζει ιαματικό νερό, κατάλληλο για δερματικές παθήσεις και ιδίως για την ψωρίαση. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση όταν ο Απόστολος Παύλος ήρθε στη Ρόδο, συνοδευόταν από το Σύλλα, που ήταν γιατρός και θεράπευε πάσχοντες από διάφορα δερματολογικά νοσήματα, όπως η ψωρίαση. Ενώ ο Απόστολος Παύλος ήταν στη Λίνδο, ο Σύλλας περιόδευε στα χωριά του νησιού για να διδάξει το χριστιανισμό, όμως όταν έφτασε στη σημερινή θέση του Αγίου Σουλά, οι ακροατές του ήταν πολύ δύσπιστοι. Άρχισε να σκέπτεται με ποιο τρόπο θα μπορούσε να αποδείξει τη χριστιανική πίστη και παρατήρησε ότι σε κοντινή απόσταση βρισκόταν ένας ασθενής που έπασχε από ψωρίαση. Ο Σύλλας προσευχήθηκε για τη θεραπεία του ασθενή, πήρε νερό από τη πηγή, έλουσε τον ασθενή και αυτός έγινε καλά. Βλέποντας οι ντόπιοι το θαύμα, τον παρακάλεσαν να διδάξει τη χριστιανική θρησκεία. Μπροστά από το ξωκλήσι υπάρχει ένα μεγάλο άλσος αναψυχής, με ένα γήπεδο-ιππόδρομο και μια μεγάλη εξέδρα που χρησιμοποιείται για διάφορες εκδηλώσεις. Τέλος υπάρχουν μονοπάτια στο δάσος κατάλληλα για πεζοπορία, ώστε να γνωρίσετε καλύτερα την περιοχή.

Επιστρέψτε στον κεντρικό δρόμο και μετά από 3 χλμ. περίπου φτάνετε στον παραλιακό δρόμο της δυτικής ακτής και στο καταπράσινο, γραφικό (με λευκά σπίτια) χωριό Σορωνή, τόπος που αφθονεί η βελανιδιά, ενώ υπάρχουν παντού συκιές, ελιές και ωραίοι αγροί. Από εκεί στρίψτε προς τα δεξιά και επιστρέφετε στην πόλη της Ρόδου.

3η διαδρομή

3α: Λίνδος – Γεννάδι – Χόχλακας – Κατταβιά – Πρασονήσι - Απολλακιά – Ίστριο – Προφύλια - Βάτι – Γεννάδι – Λίνδος

Η Λίνδος είναι ένας από τους ωραιότερους οικισμούς της Ρόδου, με παραδοσιακή αρχιτεκτονική και με την ονομαστή της Ακρόπολη. Καταλαβαίνουμε αμέσως γιατί επιλέχτηκε να δημιουργηθεί ο οικισμός στο συγκεκριμένο σημείο, από την οχύρωση που προσφέρει ο επιβλητικός βράχος. Ο οικισμός διατηρεί το χρώμα και την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής. Κυρίαρχο στοιχείο ο ρομαντισμός, που καταλαμβάνει τον επισκέπτη, μόλις φθάσει στο χωριό, ενώ μέσα στον οικισμό ξεχνάμε το αυτοκίνητο, καθώς η κυκλοφορία των τροχοφόρων απαγορεύεται.

Εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες επισκέπτονται κάθε χρόνο τα στενά σοκάκια της με τις παραδοσιακές καμάρες. Πολλά από τα σπίτια της είναι διατηρητέα, καθώς κτίστηκαν την εποχή των Ιπποτών, το 16ο και το 17ο αιώνα. Μερικά από αυτά τα σπίτια, λειτουργούν σήμερα ως ενοικιαζόμενα δωμάτια και κάποια έχουν μετατραπεί σε εστιατόρια και καφετέριες.

Η Λίνδος, τους καλοκαιρινούς μήνες, είναι γεμάτη με κόσμο που περιφέρεται στα στενά δρομάκια, ανάμεσα στα αμέτρητα καταστήματα με σουβενίρ, μπαρ και εστιατόρια, που πολλά από αυτά έχουν τα τραπέζια τους πάνω σε ταράτσες σπιτιών, με θέα το κάστρο.

Στην περίφημη Ακρόπολη, μπορείς να ανέβεις με τα συμπαθή γαϊδουράκια μέχρι ένα σημείο ή με τα πόδια, χρειάζεται όμως λίγο… κουράγιο, γιατί υπάρχουν εκατοντάδες σκαλιά, ενώ η Λίνδος είναι η πιο ζεστή περιοχή του νησιού. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου, όταν για παράδειγμα στην πόλη της Ρόδου η θερμοκρασία είναι στους 35 βαθμούς, στη Λίνδο μπορεί να φτάσει τους 40!

Με τα πόδια ή με τα γαϊδουράκια, περνώντας από τα πολυδαίδαλα στενά, πέτρινα δρομάκια φτάνεις σιγά-σιγά στην Ακρόπολη. Στον επιβλητικό βράχο της Ακρόπολης υπάρχουν ίχνη (αρχαία, ελληνιστικά, βυζαντινά και μεσαιωνικά), από όλες τις εποχές ακμής της πόλης, ενώ η θέα είναι μοναδική προς το απέραντο γαλάζιο, τον οικισμό ακριβώς από κάτω και τη μεγάλη παραλία. Πραγματικά ο επισκέπτης ξεχνιέται αγναντεύοντας.

Η Λίνδος όμως δεν προσφέρεται μόνο για εκδρομή επιμορφωτικού χαρακτήρα. Ευκαιρία μετά από αυτή την πολύβουη, αλλά και πολύ ενδιαφέρουσα περιήγηση, να πιείτε ένα καφέ και να κάνετε το μπάνιο σας, πριν ξεκινήσετε την περιήγηση σας, στις νοτιότερες περιοχές του νησιού. Υπάρχουν δύο επιλογές για μπάνιο, που δεν είναι άλλες από τους πανέμορφους κόλπους που περιβάλλουν τον οικισμό, τη μεγάλη παραλία, γνωστή με το όνομα Μεγάλος Γυαλός, με την ψιλή, ξανθή άμμο και τις αμέτρητες ομπρέλες και τις ξαπλώστρες. Υπάρχουν δυο αμμουδιές στον ίδιο κόλπο (μια μικρή και μια μεγάλη), με τη θάλασσα να είναι ρηχή με άμμο και πεντακάθαρη. Η άλλη επιλογή είναι το γραφικό λιμανάκι του Αγ. Παύλου (που μοιάζει με λίμνη) με την ψιλή άμμο, τα βραχάκια και τα πράσινα νερά. Το λιμανάκι ονομάστηκε έτσι, καθώς σύμφωνα με την παράδοση σ' αυτό το σημείο αποβιβάστηκε ο Απόστολος Παύλος φτάνοντας στη Ρόδο για να διδάξει το χριστιανισμό, γι’ αυτό το λόγο υπάρχει εδώ και το ομώνυμο λευκό εκκλησάκι.

Η Ακρόπολη της Λίνδου

Χτισμένη σε απότομο βράχο ύψους 116 μέτρων, είναι ένας αληθινός εξώστης με θέα στο πέλαγος. Τα μνημεία της μαρτυρούν τη διαχρονική ισχύ και τον πλούτο της Λίνδου και είναι ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μνημεία της Ελλάδας.

Στην κορυφή της σώζονται τα ερείπια του ναού της Λινδίας Αθηνάς, των προπυλαίων και της μεγάλης ελληνιστικής στοάς, το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη και το διοικητήριο της ιπποτικής περιόδου. Μοναδική είναι η ανάγλυφη τριήρης του 2ου π.Χ. αιώνα, λαξευμένη στη βάση του βράχου. Το διοικητήριο βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά προς Ακρόπολης και αποτελείται από δύο χώρους που καλύπτονται με θόλους. Τα τείχη της Ακρόπολης ενισχύθηκαν από τους Ιωαννίτες Ιππότες το 14ο αιώνα, όταν κατασκεύασαν και τη μεγάλη σκάλα της εισόδου. Κατάλοιπα της ελληνιστικής περιόδου είναι η δωρική στοά, η κλίμακα, τα προπύλαια και ο ναός της Λινδίας Αθηνάς του 4ου αιώνα π.Χ. που είναι το πιο σπουδαίο μνημείο της Ακρόπολης και βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του βράχου. Επίσης τον 4ο αιώνα διαμορφώθηκαν τα προπύλαια και η μεγάλη κλίμακα. Ο ναός της Λινδίας Αθηνάς αποτελείται από δύο τμήματα. Το 342 π.Χ. διαμορφώθηκε το δωρικό πρόστυλο και στα 300 π.Χ προστέθηκε η αίθουσα με τους κίονες στα νότια.

Οι ανασκαφές στη Λίνδο, έγιναν κατά την περίοδο 1900-1914 από Δανούς αρχαιολόγους, οπότε αποκαλύφτηκαν όλα τα μνημεία της Ακρόπολης.

Συνεχίζετε φεύγοντας από τη Λίνδο και 4 χλμ. νοτιότερα βρίσκονται οι Πεύκοι, ένας πολύ όμορφος, παραθαλάσσιος οικισμός σε μια πευκόφυτη περιοχή (άλλωστε Πεύκοι χωρίς πεύκα γίνεται;), με όμορφη πλαζ. Από τους Πεύκους βγείτε πάλι στον κεντρικό δρόμο, που διασχίζει την ανατολική πλευρά του νησιού, από τον οποίο λίγο παραπάνω βρίσκεται το χωριό Λάρδος. Λίγο νοτιότερα από τον οικισμό, βρίσκεται η παραλία του Λάρδου, με άμμο και βότσαλα. Ο δρόμος αρχίζει μετά την πλαζ του Λάρδου να είναι ξανά παράλληλος με τις ακτές. Συνεχίζοντας δίπλα στις όμορφες παραλίες, φτάνετε στο Κιοτάρι, με τις απέραντες όμορφες πλαζ με την ψιλή άμμο, τα θαλάσσια σπορ, με εντυπωσιακά εξοχικά (βίλες) ντόπιων και ταβέρνες δίπλα στη θάλασσα. Σε αυτό το σημείο αν στρίψετε δεξιά, μετά από 4 χλμ. φτάνετε στο Ασκληπιείο, ένα ορεινό χωριό με μικρά, άσπρα σπιτάκια και πανοραμική θέα προς τη θάλασσα. Η ονομασία του, εικάζεται ότι οφείλεται σε ιερό που υπήρχε στην περιοχή αφιερωμένο στον Ασκληπιό. Εδώ υπάρχει ένα ενδιαφέρον λαογραφικό-εκκλησιαστικό μουσείο, με γεωργικά εργαλεία, σκεύη των νοικοκυριών της εποχής και συλλογή από εικόνες και καντήλια. Επίσης πάνω από το χωριό, υπάρχει ένα μικρό μεσαιωνικό κάστρο του 13ου αιώνα, μνημείο που σηματοδοτεί το πέρασμα των Ιπποτών από την περιοχή. Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, του 11ου αιώνα, που έχει ενδιαφέρουσες αγιογραφίες με παραστάσεις από τη δημιουργία του κόσμου, τη γέννηση και τα πάθη του Χριστού.

Αφήνοντας πίσω σας το Ασκληπιείο, ξαναγυρίστε στον κεντρικό δρόμο της ανατολικής ακτής, συνεχίζοντας πάντα προς τα νότια. Σε αυτό το τμήμα του νησιού βρίσκονται μερικές από τις πιο όμορφες και παρθένες παραλίες του. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια σχεδόν ενιαία παραλία πολλών χιλιομέτρων, την οποία μπορείς να προσεγγίσεις από διάφορα σημεία. Επομένως σταθμός είναι το χωριό Γεννάδι, που λέγεται ότι πήρε το όνομα του, από ένα τσιφλικά της περιοχής το μεσαίωνα, που το έλεγαν Γεννάδη. Το Γεννάδι είναι ένα τουριστικό χωριό με ωραία, απέραντη παραλία (με άμμο και ψιλό βότσαλο), μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι, στην οποία οργανώνονται κάποια από τα πιο δυνατά beach parties του νησιού. Όμως, καθώς η παραλία είναι τεράστια, υπάρχουν και τμήματα που δεν είναι οργανωμένα, στα οποία μπορείς να απομονωθείς με την παρέα σου. Ο οικισμός βρίσκεται από την πάνω πλευρά του κεντρικού δρόμου, με άσπρα σπίτια και κήπους με λουλούδια. Κατά μήκος της παραλίας υπάρχουν ταβέρνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια, μικρά ξενοδοχεία και βίλες ευκατάστατων ντόπιων. Εδώ είναι ευκαιρία, να δοκιμάσετε τις γευστικές προτάσεις, που προσφέρουν οι ταβέρνες της περιοχής, όπως πιταρούδια και ντόπιο κατσικάκι στο φούρνο με φασόλια.

Ο κεντρικός δρόμος, της ανατολικής ακτής μετά το Γεννάδι συνεχίζει παράλληλα με την παραλία της Λαχανιάς, που είναι το ομώνυμο χωριό 2 χλμ. περίπου δεξιά από τον κεντρικό δρόμο, με όμορφα παλιά σπίτια και πολύ πράσινο.

Παρακάτω ο δρόμος στρίβει δεξιά προς το εσωτερικό του νησιού, όπου βρίσκεται το γραφικό χωριό Χόχλακας. Δύο χιλιόμετρα από το χωριό, υπάρχει μια όμορφη, ήσυχη, αλλά πολύ μεγάλη παραλία, μήκους 4,5 χιλιομέτρων, το Πλημμύρι. Η παραλία Πλημμύρι, είναι ένας φυσικός όρμος, με σημαντική οικολογική σημασία, καθώς περιγράφεται ως τόπος αναπαραγωγής της θαλάσσιας χελώνας caretta-caretta. Γι’ αυτό το λόγο στην περιοχή δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε οικιστική δραστηριότητα και επιπλέον ο αριθμός των επισκεπτών είναι περιορισμένος. Επιστρέψτε από την παραλία Πλημμύρι στο Χόχλακα και συνεχίστε πάλι στον κεντρικό δρόμο μακριά από τις παραλίες, με κατεύθυνση προς Κατταβιά και σε λίγο θα βρεθείτε στον Αγ. Παύλο, άλλο ένα χωριό-απομεινάρι από την εποχή της ιταλοκρατίας με την ονομασία San Marco, με ερειπωμένα, περίεργα κτήρια, όπως το εγκαταλελειμμένο μοναστήρι των Iταλών με το χαρακτηριστικό πύργο-ρολόι, στη μέση του πολύχρωμου, εύφορου κάμπου. Προσπερνάτε τον Αγ. Παύλο και 3 χλμ. παρακάτω, φτάνετε στην Κατταβιά, ένα γεωργικό χωριό (το νοτιότερο του νησιού) με καλλιέργειες δημητριακών και κηπευτικών, του οποίου οι κάτοικοι ασχολούνται και με την κτηνοτροφία. Η Κατταβιά είναι ένα ήσυχο, παραδοσιακό χωριουδάκι, που δεν έχει καμία σχέση με την τουριστική Ρόδο. Είναι σίγουρο ότι θα γοητευθείτε από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τη διακόσμηση των σπιτιών του χωριού, με το μπλε, το κίτρινο και το πράσινο να είναι τα χρώματα που κυριαρχούν στις πόρτες και στα παράθυρα. Το χωριό έχει μια μικρή πλατεία, με καφενεδάκια και ταβέρνες. Από την Κατταβιά ξεκινάει ο δρόμος για το νοτιότερο τμήμα του νησιού, το Πρασονήσι, που απέχει 8 χλμ. Το Πρασονήσι δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι είναι το Saint Michel της Ελλάδας. Είναι πραγματικά μια παραλία-αξιοθέατο. Το καλοκαίρι ενώνεται με τη στεριά με έναν αμμώδη “λαιμό” και το χειμώνα γίνεται νησί, καθώς η θάλασσα κατακλύζει το στενό διάδρομο που την ενώνει με τη Ρόδο. Αυτός ο λαιμός έχει μήκος μερικές εκατοντάδες μέτρα και σχηματίζει δύο πανέμορφες παραλίες, με αβαθή νερά, που είναι ο παράδεισος των windsurfers, οι οποίοι έρχονται εδώ από ολόκληρο τον κόσμο. Στο Πρασονήσι οι επισκέπτες χαζεύουν με τα παιχνίδια της φύσης, καθώς ανάλογα με τη φορά του αέρα από τη μια πλευρά της παραλίας η θάλασσα είναι φουρτουνιασμένη και γίνεται κυριολεκτικά χαμός από τους σέρφερς (ειδικά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο που έχει μελτέμι) και από την άλλη είναι γαλήνια, ιδανική για κολύμπι. Στο μικρό λόφο στέκεται αγέρωχος ο φάρος, διατηρητέο κτίσμα που κατασκευάστηκε το 1890, κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, έχει ύψος 14 μέτρα και στέλνει το φως του στο ανοιχτό πέλαγος.

Επιστρέψτε στην Κατταβιά συνεχίζοντας την περιήγηση σας. Από εδώ σε λίγο ο δρόμος ενώνει με τη δυτική ακτή. Ταξιδεύοντας παράλληλα με την αχανή παραλία μήκους κοντά στα 20 χλμ. που δεν έχει καμία σχέση με τις κοσμοπολίτικες ακτές του νησιού. Εκμεταλλευθείτε την ευκαιρία για μια βουτιά στη μέση του πουθενά! Μετά το απογευματινό μπάνιο, φτάνετε στην Απολακκιά ένα αγροτικό χωριό απομονωμένο, ωστόσο γραφικό που κρατάει τα έθιμα του νησιού. Σε απόσταση 4 χλμ. περίπου χιλιομέτρων, βρίσκεται το φράγμα της μεγάλης λίμνη της Απολακκιάς. Η λίμνη έχει εξελιχθεί σε ένα σημαντικό υγροβιότοπο μοναδικό στο νησί, στην οποία φιλοξενείται κάθε χρόνο μεγάλος αριθμός μεταναστευτικών πουλιών, που κάποια από αυτά αναπαράγονται στην περιοχή. Ακόμα η περιοχή προσφέρεται για πεζοπορία, ενώ ένα από τα αξιοθέατα της λίμνης είναι η μισοβυθισμένη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου.

Από την Απολακκιά στρίψτε δεξιά στο δρόμο προς Βάτι και Γεννάδι. Λίγο παρακάτω στρίψτε αριστερά προς το χωριό Ίστριος, ένα μικρό γραφικό χωριό. Περπατώντας προς το τέλος του χωριού βρίσκεται το όμορφο εκκλησάκι του Αγίου Μερκούριου, χτισμένο το 17ο αιώνα πάνω σε παλιότερο βυζαντινό ναό, που είναι ο προστάτης της Ίστριου, ενώ σ΄ αυτόν είναι αφιερωμένη και η κεντρική εκκλησία του χωριού. Στην περιοχή υπάρχουν πευκοδάση, ελαιώνες και αμπέλια, καθώς η γύρω περιοχή έχει χαρακτηριστεί ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και προστατεύεται σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000.

Μετά την Ίστριο σε λίγα χιλιόμετρα βρίσκεται το χωριό Προφύλια, ένα ακόμη γραφικό χωριό της νότιας Ρόδου, με άσπρα σπιτάκια, σε μια ορεινή περιοχή από την οποία αγροτικοί δρόμοι οδηγούν σε πευκοδάση με πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Και εδώ η περιοχή προστατεύεται από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο NATURA 2000.

Συνεχίστε προς το Βάτι, ένα μικρό γραφικό χωριό στο δρόμο προς το Γεννάδι, που περιτριγυρίζεται από δάση και από ελαιώνες, με καλοδιατηρημένα παραδοσιακά σπίτια που “αγκαλιάζουν” τη μικρή πλατεία με τα καφενεία. Λέγεται ότι το χωριό ονομάστηκε Βάτι, επειδή αποτελούσε διάβαση, πέρασμα.

Κατεβαίνοντας προς το Γεννάδι, στρίψτε αριστερά προς τη Λίνδο, όπου αφού ξεκουραστείτε μπορείτε να οργανώσετε τη βραδινή σας έξοδο. Επιλέξτε κάποιο από τα εστιατόρια, που έχουν τα τραπέζια τους πάνω σε ταράτσες σπιτιών, με θέα το κάστρο και απολαύστε ένα από τα παραδοσιακά πιάτα της Λίνδου, το σουπιόρυζο και ακόμα ντολμαδάκια, κολοκυθοκεφτέδες και για επιδόρπιο γλυκό κυδώνι. Μετά το φαγητό, μια καλή ιδέα για να ολοκληρώσετε τη βραδιά σας, είναι οι Πεύκοι, πηγαίνοντας για ένα ποτό με θέα το απέραντο πέλαγος…

3β: Λίνδος – Γεννάδι – Λαχανιά – Μεσαναγρός – Μονή Σκιάδι–Κατταβιά–Πρασονήσι– Χόχλακας– Γεννάδι - Λίνδος

Η εναλλακτική διαδρομή σε σχέση με την παραπάνω που περιγράψαμε, είναι ίδια σε ένα μεγάλο της κομμάτι. Ξεκινήστε από τη Λίνδο και μέσω Πεύκων θα βρεθείτε πάλι στον κεντρικό δρόμο, που διασχίζει την ανατολική πλευρά του νησιού. Φτάνετε στο Κιοτάρι, στρίψτε δεξιά και επισκεφτείτε το Ασκληπιείο, ξαναγυρίστε στον κεντρικό δρόμο της ανατολικής ακτής και προσπερνάτε το Γεννάδι. Συνεχίζετε στον παραλιακό δρόμο, αλλά πριν φτάσετε στο Χόχλακα, όπως στην παραπάνω διαδρομή, στρίψτε στα δεξιά σας προς την ενδοχώρα για το χωριό Λαχανιά, στο οποίο φτάνετε μετά από 2 χλμ. περίπου. Η Λαχανιά είναι ένα γραφικό χωριό, πνιγμένο στα πλατάνια με καλοδιατηρημένα σπίτια, χτισμένη σε μια περιοχή με πλούσια αγροτική παραγωγή. Στην είσοδο του χωριού οι ανεμόμυλοι “μαρτυρούν” την αγροτική παράδοση της περιοχής και στη μικρή πλατεία του χωριού, ξεχωρίζει η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, χτισμένη το 18ο αιώνα και ο μεγάλος πλάτανος.

Φεύγετε από τη Λαχανιά και κάνοντας μια θαυμάσια διαδρομή θα βρεθείτε στη Μεσαναγρό, ένα χωριό κυριολεκτικά “κρυμμένο” μέσα στα βουνά, που είναι άλλος ένας παραδοσιακός οικισμός με μικρά σπίτια. Η θέση που βρίσκεται το χωριό με τα βουνά και τους λόφους να το περιτριγυρίζουν, είναι μοναδική, ενώ η θέα μαγευτική. Όμως η επιλογή της τοποθεσίας μάλλον δεν ήταν τυχαία και δείχνει την αγωνιά των κατοίκων να βρίσκονται σε ένα χώρο (κατά το δυνατό) ασφαλή, από τις επιδρομές των πειρατών. Στην πλατεία του χωριού ξεχωρίζει η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, χτισμένη το 13ο αιώνα. Μια εκδρομή στη Μεσαναγρό, δίνει την ευκαιρία στον επισκέπτη να πάει (μέσα όμως από αγροτικούς δρόμους) στις κοντινές εκκλησίες της περιοχής, όπως της Αγ. Παρασκευής και του Προφήτη Ηλία. Ακόμα λίγο νοτιότερα, το ανέβασμα στο ύψωμα Σταυρός, δίνει τη δυνατότητα για απεριόριστη θέα προς τις δύο ακτές του νησιού, την ανατολική και τη δυτική. Ακολουθώντας ένα αγροτικό δρόμο, λίγα χιλιόμετρα βορειοδυτικά από τη Μεσαναγρό, φτάνετε στη Μονή Παναγίας Σκιαδενής (ή Μονή Σκιάδι), που βρίσκεται στην κορυφή ενός υψώματος, με πανοραμική θέα προς το απέραντο γαλάζιο της δυτικής ακτής του νησιού και με την Κάρπαθο να φαίνεται στο βάθος του ορίζοντα. Σίγουρα θα σας εντυπωσιάσει η βραχονησίδα που φαίνεται κοντά στην ακτή, η οποία μοιάζει με καράβι και λέγεται Χτενιές. Σύμφωνα με ένα μύθο, στα χρόνια των πειρατών ένα πλοίο, έριξε άγκυρα στη θαλάσσια περιοχή, κοντά στη Μονή Σκιάδι. Οι πειρατές ανέβηκαν στο μοναστήρι το λεηλάτησαν και άρπαξαν την εικόνα της Παναγίας. Όταν όμως επέστρεψαν στη θάλασσα για να φύγουν, η Παναγία μαρμάρωσε αυτούς και το καράβι τους. Σύμφωνα με την παράδοση το μαρμαρωμένο καράβι, είναι η βραχονησίδα Χτενιές. Το μοναστήρι γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου, με το πανηγύρι να προσελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών από ολόκληρο το νησί.

Αφήνετε το μοναστήρι, κατηφορίζοντας το δρόμο προς την παραλία της Απολακκιάς και σίγουρα η σκέψη σας θα στριφογυρίζει στο μύθο, για το μαρμαρωμένο πλοίο. Φτάνετε στον παραλιακό δρόμο, στρίψτε αριστερά (ακολουθώντας αντίστροφα τη διαδρομή που περιγράψαμε παραπάνω) ταξιδεύοντας παράλληλα με την απέραντη παραλία (αφού κάνετε το μπανάκι σας), για την Κατταβιά. Από εκεί δεξιά παράκαμψη για το Πρασονήσι και μετά επιστροφή για Χόχλακα, Γεννάδι, με τελικό προορισμό τη Λίνδο.

4η διαδρομή

Σορωνή – Κάμειρος – Μανδρικό - Κρητηνία – Αγ. Ισίδωρος – Έμπωνας – Απόλλωνα – Προφήτης Ηλίας – Σάλακος – Καλαβάρδα - Σορωνή

Αφήνετε τη Σορωνή και συνεχίζοντας στον παραλιακό δρόμο της δυτικής ακτής περνάτε τις Φάνες. Υπάρχουν τρεις εκδοχές για το όνομα του χωριού, καθώς υποστηρίζεται ότι πήρε το όνομα του είτε από το φανό, δηλαδή το φάρο που υπήρχε στην περιοχή, είτε από το ναό του Φαναίου Απόλλωνα της περιοχής, είτε από τις αφάνες ένα είδος χόρτου που φύτρωνε στην περιοχή. Από τις Φάνες υπάρχουν δρόμοι προς τα δεξιά που οδηγούν ύστερα από 1 χλμ. σε μια απόμερη και μικρή παραλία (με ένα γραφικό λιμανάκι για αλιευτικά σκάφη), στην οποία μπορείς να απολαύσεις το μπάνιο σου μακριά από την πολυκοσμία.

Συνεχίζοντας περνάτε τον οικισμό Καλαβάρδα, ένα ήσυχο χωριό, με καφενεία και οικογενειακές ταβέρνες, που ονομάστηκε έτσι από το Βάρδα, κτηματία της περιοχής κατά τη διάρκεια του μεσαίωνα. Αν στρίψετε δεξιά θα φτάσετε σε μια μικρή, αμμώδη και συνήθως ήσυχη παραλία.

Λίγο παρακάτω από τα Καλαβάρδα και συγκεκριμένα 3 χλμ. στρίψτε αριστερά σε ένα ανηφορικό δρόμο ενός χιλιομέτρου, για να φτάσετε στην αρχαία Κάμειρο. Η Κάμειρος ήταν η μια από τις τρεις μεγάλες πόλεις της Ρόδου, που άκμασε τον 6ο αιώνα π.Χ. και ήταν σπουδαίο εμπορικό κέντρο από την Αρχαϊκή μέχρι και την Ελληνιστική Εποχή. Στήριξε τη ζωή και την ανάπτυξή της στην αγροτική παραγωγή, την οποία της εξασφάλιζε το εύφορο έδαφος. Η πόλη ήταν ξεχασμένη για πολλούς αιώνες και την έφεραν στο φως οι ανασκαφές Γάλλων και Άγγλων αρχαιολόγων, από το 1852-1864. Υπάρχουν εδώ θαυμάσια ευρήματα, που αναπτύσσονται κλιμακωτά στην πλαγιά του πευκόφυτου βουνού (έχει λίγο ανάβαση η περιήγηση μας) με θέα το πέλαγος, όπως τμήματα από ναούς, σπίτια, δρόμους, δημόσια λουτρά και ένα εξαιρετικό σύστημα ύδρευσης, που μαρτυρούν τη λαμπρότητα και τον πλούτο της αρχαίας Καμείρου.

Ψηλά στην πλαγιά βρίσκεται η Ακρόπολη της Καμείρου, όπου υπήρχε ο ναός της Αθηνάς της Καμειράδας. Ο αρχαιολογικός αυτός χώρος είναι καθημερινά επισκέψιμος από τις 08:00-19:00. Όπως συνέβη και με την πόλη της Ιαλυσού, από το 408 π.Χ. οπότε κτίστηκε η πόλη της Ρόδου, άρχισε η παρακμή της. Μετά τον καταστροφικό σεισμό του 225 π.X., η πόλη της Kαμείρου ανοικοδομήθηκε. Τα οικοδομήματα διατάχθηκαν αμφιθεατρικά, προσαρμοζόμενα στη φυσική κλίση του εδάφους, οι οικίες εντάχθηκαν σε οικοδομικά τετράγωνα άνισων διαστάσεων που ορίζονταν από κάθετα τεμνόμενους δρόμους, σύμφωνα με τις αρχές της ιπποδάμειας ρυμοτομίας και η πόλη διαιρέθηκε σε τρεις ζώνες δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης. Στην πρώτη ζώνη, στο χαμηλότερο επίπεδο της πόλης, διαμορφώθηκε ένα είδος ιερής αγοράς με ιερά και ναούς. Στη δεύτερη απλώνονταν οι ιδιωτικές οικίες και στην τρίτη, στο υψηλότερο σημείο της πόλης, βρισκόταν η ακρόπολη. Ωστόσο άλλος ένας ισχυρότατος σεισμός το 142 π.Χ. κατάστρεψε την πόλη για δεύτερη φορά. Σήμερα σώζονται τμήματα πολλών σπιτιών και άλλων κτιρίων, η Αγορά με δωρική στοά του 3ου αιώνα, ο κεντρικός δρόμος της πόλης, ερείπια υδραγωγείου και ίχνη από το ναό της Αθηνάς.

Τα σημαντικότερα μνημεία του αρχαιολογικού χώρου της Καμείρου

• Ακρόπολη με το τέμενος της Αθηνάς Καμειράδος

• Τετράπλευρος βωμός ελληνιστικής εποχής

• Ελληνιστικός ναός

• Ιωνικός ναΐσκος

• Τετράπλευρη πλατεία (αγορά)

• Περίβολος με βωμούς

• Δεξαμενή, κρήνη, ημικυκλική εξέδρα, ελληνιστική στοά

• Οικισμός ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής

Αφήστε για λίγο το βλέμμα σας να πλανηθεί στο γαλάζιο της θάλασσας, στο πράσινο του πεύκου και στο λευκό του μαρμάρου. Έχοντας χορτάσει από εικόνες και χρώματα, ξαναγυρίζετε στον παραλιακό δρόμο με κατεύθυνση νότια και σε λίγα χιλιόμετρα περνάτε τον οικισμό του Μανδρικού, ενώ λίγο παρακάτω συναντάτε ένα γραφικό λιμανάκι με ψαροταβέρνες, από το οποίο φεύγουν τα πλοιάρια, για το νησί της Χάλκης. Είναι η Σκάλα της Καμείρου, που υπάγεται στην Κρητηνία. Ένα αρχαίο ταφικό μνημείο, λαξευμένο σε βράχο τραβά την προσοχή των επισκεπτών. Λίγο πιο κάτω υπάρχει μια επιγραφή που δείχνει δεξιά το Κάστελλο, ένα κάστρο πάνω στο βράχο αγναντεύοντας τη θάλασσα και τα νησιά Χάλκη και Αλίμια. Συνεχίζετε το δρόμο σας και φτάνετε στην Κρητηνία, ένα ορεινό χωριό που απέχει 52 χλμ. από την πόλη της Ρόδου, με παραδοσιακά, αρχοντικά σπίτια, κτισμένο σε ύψωμα με πανοραμική θέα προς τη θάλασσα και δάση που την περιβάλλουν. Τα παραδοσιακά σπίτια είναι επιπλωμένα και στολισμένα με εξαιρετικά αντικείμενα λαϊκής τέχνης, όπως υφαντά, κεντήματα, αργαλειούς και παλιές φωτογραφίες. Κάντε μια στάση για καφέ στην πλατεία της που είναι χωρίς υπερβολή, μπαλκόνι στη θάλασσα. Το όνομα της πιθανόν δόθηκε από τους κατοίκους της, που οι περισσότεροι είναι κρητικής καταγωγής. Λίγο έξω από το χωριό υπάρχει ενδιαφέρον λαογραφικό μουσείο, με εργαλεία και αντικείμενα από την αγροτική ζωή του τόπου. Κοντά στην Κρητηνία υπάρχουν μικρές παραλίες, όπως η Παλαιοχώρα, που είναι κατάλληλες για μικρές αποδράσεις από τις πολυσύχναστες παραλίες του νησιού.

Φεύγοντας από την Κρητηνία, συνεχίζετε τη διαδρομή σας προς τα Σιάννα. Κάνοντας κάποιες μικρές παρεκκλίσεις από την πορεία σας, στρίψτε δεξιά για να βρεθείτε σε ωραίες παραλίες με κρυστάλλινα νερά, όπως η Γλυφάδα, που βρίσκεται 72 χλμ. από την πόλη της Ρόδου και στην οποία μπορείτε να κάνετε μια βουτιά. Η παραλία έχει βραχάκια, όμως θα σας αποζημιώσει το περιβάλλον, με τα πεύκα να φτάνουν μέχρι τη θάλασσα.

Επιστρέψτε στον κεντρικό δρόμο και λίγο πριν φτάσετε στα Σιάννα, στρίψτε αριστερά με κατεύθυνση το χωριό Αγ. Ισίδωρος. (Όμως αν κάποιος συνεχίσει τη διαδρομή θα φτάσει λίγο παρακάτω στα Σιάννα, ένα ημιορεινό χωριό με παλιά, πέτρινα σπίτια που φημίζεται για τη σούμα, που είναι το τσίπουρο της Ρόδου και την ανεπτυγμένη μελισσοκομία του. Παρακάτω βρίσκεται ο Μονόλιθος, ένα παραδοσιακό χωριό, αμφιθεατρικά κτισμένο σε δασωμένη περιοχή, που είναι γνωστός για τα ερείπια του κάστρου που βρίσκεται 2 χλμ. από το χωριό, κτισμένο στην κορυφή ενός τεράστιου βράχου, με ύψος 300 μέτρα, που είναι ίσως το πιο επιβλητικό σημείο του νησιού. Στο εσωτερικό του υπάρχουν δυο εκκλησάκια, το άσπρο εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμονα και ένα ακόμη ερειπωμένο). Στη διαδρομή βρίσκονται οι εκκλησίες του Αγ. Ιωάννη και του Αγ. Γεωργίου. Ο Άγιος Ισίδωρος είναι κτισμένος σε υψόμετρο 530 μέτρων, στις ανατολικές πλαγιές του Ατάβυρου, που είναι το ψηλότερο βουνό του νησιού, αλλά σχεδόν χωρίς καθόλου βλάστηση. Ο οικισμός πήρε το όνομα του από την ομώνυμη εκκλησία που βρίσκεται στην πλατεία του χωριού και έχει παλιά σπίτια. Μέχρι σήμερα διατηρούνται ήθη και έθιμα, όπως το έθιμο της Βούρνας και του Δικαστηρίου. Το έθιμο της Βούρνας, γίνεται κάθε χρόνο τις ημέρες του Πάσχα, καθώς ξεκινά από το Μεγάλο Σάββατο και τελειώνει τη Δευτέρα του Πάσχα. Συμμετέχουν σε αυτό όλοι οι ελεύθεροι (ανύπαντροι) του Αγίου Ισιδώρου, οι οποίοι πρέπει τις μέρες αυτές να τηρήσουν ορισμένους κανόνες του εθίμου. Το Μεγάλο Σάββατο φέρνουν Κουτσούρους (μεγάλους κορμούς δέντρων) με τους οποίους θα ανάψουν τον Καλαφουνό (μεγάλη φωτιά) πριν την Ανάσταση, για να φτιάξουν και κρεμάσουν ένα ομοίωμα του Ιούδα στην πλατεία του χωριού. Επίσης την ίδια ημέρα εκλέγουν το Προεδρείο τους, το οποίο θα είναι υπεύθυνο για το έθιμο και θα δικάσει όλους τους ελεύθερους τη Δευτέρα του Πάσχα. Την Κυριακή του Πάσχα μετά την Δεύτερη Ανάσταση κάποιος που συμμετέχει για τελευταία φορά στο έθιμο, επειδή πρόκειται να παντρευτεί, βάζει φωτιά στον Ιούδα. Τη Δευτέρα γίνεται το Δικαστήριο, που είναι και το αποκορύφωμα του εθίμου. Το Προεδρείο δικάζει τους συμμετέχοντες και όσοι δεν τήρησαν τους κανόνες του εθίμου, τους επιβάλλονται χρηματικές ποινές. Τα χρήματα που θα μαζευτούν από το έθιμο δίνονται για κοινωφελείς σκοπούς, ενώ όσοι αρνούνται να πληρώσουν τους επιβάλλεται η εσχάτη των ποινών, που είναι η Βούρνα, δηλαδή τους ρίχνουν σε μία γούρνα με νερό!

Οι λιγοστοί κάτοικοι του χωριού, ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία, ενώ είναι από τις πολύ λίγες περιοχές του νησιού, στην οποία ο τουρισμός δεν έχει αλλάξει όχι μόνο την όψη του χωριού, αλλά και τη ζωή των ντόπιων. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα σχεδόν τα σπίτια του χωριού, έχουν ξυλόφουρνο, στους οποίους οι γυναίκες ψήνουν ψωμί που οι ίδιες ζυμώνουν. Τέλος για τους λάτρεις της πεζοπορίας, υπάρχει μονοπάτι (χωρίς σήμανση), που έχει βορειοανατολική κατεύθυνση και οδηγεί μετά από 3 ώρες στην κορυφή του Ατάβυρου στα 1.215 μέτρα, που εκεί υπάρχουν τα ερείπια του αρχαίου ναού του Αταβύριου Δία! Μάλιστα κάθε Μάιο οργανώνεται ανάβαση από τον Αγ. Ισίδωρο μέχρι την κορυφή του Ατάβυρου.

Αφήνοντας τον Αγ. Ισίδωρο και κινούμενοι στο δρόμο που ακολουθεί περιφερειακά τον Ατάβυρο κατευθύνεστε προς τον Έμπωνα. Στη μέση περίπου της διαδρομής υπάρχει το μοναστήρι Αρταμίτη, η οποία με την ονομαστή της βιβλιοθήκη υπήρξε κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα χώρος θεολογικής και πνευματικής θαλπωρής.

Ο Έμπωνας είναι ένα από τα ωραιότερα χωριά του νησιού, αλλά και το ψηλότερο, καθώς βρίσκεται σε υψόμετρο 825 μέτρων. Πρόκειται για το “σταφυλοχώρι” του νησιού, καθώς βρίσκεται σε μια καταπράσινη περιοχή με αμπέλια, που φημίζεται για τα καλά κρασιά του. Εκτός όμως τα καλά κρασιά του, φημίζεται και για τις… ψησταριές του. Μη χάσετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε αρνίσια παϊδάκια στα κάρβουνα, των οποίων η φήμη είναι γνωστή σε ολόκληρο το νησί. Στο χωριό υπάρχει το οινοποιείο EMERY, που στεγάζει και μια μικρή λαογραφική συλλογή. Η πάνω συνοικία του, είναι ένας παραδοσιακός οικισμός με σπίτια και δρομάκια κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής. Ακόμα ένα χαρακτηριστικό του χωριού είναι ότι μερικοί κάτοικοι φοράνε και σήμερα τις τοπικές φορεσιές. Γύρω από το χωριό, υπάρχουν εύφορες εκτάσεις όπου καλλιεργούνται αμπέλια, ελιές, εσπεριδοειδή και ροδάκινα.

Συνεχίζοντας τη διαδρομή σας στην ενδοχώρα, μετά από 15 χλμ. περίπου φτάνετε, στα Απόλλωνα ένα όμορφο, παραδοσιακό, ημιορεινό χωριό σε υψόμετρο 390 μέτρα, στην πλαγιά του βουνού Προφήτης Ηλίας, ενώ απέχει 53 χλμ. από την πόλη της Ρόδου. Εκεί αξίζει τον κόπο για τον επισκέπτη να δει το λαογραφικό μουσείο του, το οποίο στεγάζεται στον εντυπωσιακό χώρο ενός παλιού ελαιοτριβείου και είναι από τα πιο αξιόλογα του νησιού. Ανάμεσα στα εκθέματα υπάρχει μια συλλογή από ροδίτικες παραδοσιακές ενδυμασίες, παραδοσιακά οικιακά σκεύη και εργαλεία που παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για τον τρόπο ζωής των κατοίκων. Δίπλα στο μουσείο βρίσκεται η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, με τις υπέροχες αγιογραφίες και τη βοτσαλωτή αυλή, για το χτίσιμο της οποίας χρησιμοποιήθηκαν (πιθανότατα) υλικά από τα ερείπια του αρχαίου ναού του Απόλλωνα, που όμως σήμερα δεν σώζεται. Από τα Απόλλωνα, υπάρχει μονοπάτι που μετά από 2,5 ώρες πεζοπορίας οδηγεί στην κορυφή του βουνού Προφήτης Ηλίας, σε υψόμετρο 798 μέτρων, που είναι το τρίτο σε ύψος στο νησί, μετά τον Ατάβυρο και τον Ακραμίτη, αλλά το ομορφότερο απ’ όλα. Αν δεν αποφασίσετε να ανεβείτε το βουνό με τα πόδια, αλλά συνεχίσετε οδηγώντας θα φτάσετε στην κορυφή του Προφήτη Ηλία, μέσα από μια διαδρομή που είναι πραγματικά μαγευτική, με πυκνό δάσος από πεύκα, κυπαρίσσια και βελανιδιές, που σε κάνουν να νομίζεις ότι βρίσκεσαι της Άλπεις. Ο Προφήτης Ηλίας φιλοξενεί σπάνια είδη χλωρίδας και έχουν καταμετρηθεί 115 είδη φυτών. Ακόμα ζουν αλεπούδες, κουνάβια, αγριοκάτσικα, γύπες, αετοί, γεράκια και αρκετά ελάφια dama-dama.

Dama-dama τα μοναδικά ελάφια της Ρόδου

Τα ελάφια dama-dama, είναι ένα μοναδικό και προστατευόμενο είδος μικρόσωμου ελαφιού, που ζουν μόνο στη Ρόδο και στη Λήμνο, κατά ομάδες, ελεύθερα στα δάση.

Είναι μετρίου μεγέθους ελάφι. Το μήκος του είναι 1,5 μέτρο περίπου και το ύψος του φτάνει τα 90 εκατοστά περίπου. Ζυγίζει γύρω στα 100 κιλά, αν και υπάρχουν ώριμα αρσενικά που φτάνουν τα 150 κιλά. Είναι ένα πολύ όμορφο ζώο, με την ομορφιά του να οφείλεται κυρίως στη τέλεια αναλογία του σώματος του, αλλά και στον πανέμορφο χρωματισμό του. Διαφέρουν από τα κοινά ελάφια, στο ότι τα κέρατα τους είναι πιο πλατιά και δεν διακλαδώνονται, από αυτό άλλωστε οφείλει και το όνομα του. Μόνο το αρσενικό βέβαια έχει κέρατα.

Το γνώριζαν από παλιά, γιατί η μορφή του υπάρχει ζωγραφισμένο σε αγγεία του 7ου π.Χ. αιώνα, ενώ υπάρχει και σε ψηφιδωτά, αγάλματα και παραστάσεις. Είναι σημαντικό ότι η Ρόδος αναφέρεται σε αρχαία κείμενα και ως “Ελαφούσα”, λόγω των ελαφιών που υπήρχαν στο νησί.

Υπολογίζεται ότι σήμερα στα δάση της Ρόδου υπάρχουν γύρω στα 100-150 ελάφια. Ακόμα υπάρχει σημαντικός αριθμός, τα οποία διατηρεί ο Δήμος Ρόδου σε περιφραγμένους χώρους πάνω από το πάρκο του Ροδινιού.

Στην κορυφή βρίσκεται το βυζαντινό εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, καθώς και το μοναδικό για το νησί, ξενοδοχειακό συγκρότημα Έλαφος και Ελαφίνα, που μοιάζουν με ελβετικά σαλέ, με τις χαρακτηριστικές κεκλιμένες ξύλινες στέγες τους. Ο Έλαφος είναι ένα τριώροφο κτήριο που χτίστηκε το 1929, ενώ η Ελαφίνα διώροφο, που κατασκευάστηκε το 1932, στα οποία παραθέριζαν οι επίσημοι επισκέπτες και οι αξιωματικοί την εποχή της ιταλοκρατίας, τα οποία λειτούργησαν στη συνέχεια ως ξενοδοχεία. Η τοποθεσία που κατασκευάστηκαν δεν είναι καθόλου τυχαία, καθώς εκτός από το δάσος, η θέα προς τη θάλασσα είναι μοναδική. Ωστόσο ήταν για πολλά χρόνια εγκαταλελειμμένα και μαράζωναν, μέχρι που ανακαινίστηκαν από το Δήμο της Καμείρου, που ανήκει η περιοχή του Προφήτη Ηλία. Από τα ξενοδοχεία υπάρχει ένα δρομάκι που οδηγεί στη βίλα Ντε Βέκι (κατασκευάστηκε από τον Ιταλό διοικητή της Δωδεκανήσου Μaria de Vecchi, που στις ημέρες του, αναστηλώθηκε το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου), που αργότερα έγινε θέρετρο της ελληνικής βασιλικής οικογένειας, αλλά είναι εδώ και χρόνια αναξιοποίητη. Αξιοποιείστε την ευκαιρία να κάνετε μια στάση για καφέ, στο αναψυκτήριο Ελαφάκι, απέναντι από τα ξενοδοχεία, απολαμβάνοντας τη δροσιά του δάσους, αλλά και την υπέροχη τη θέα σε ένα καταπληκτικό περιβάλλον.

Στην επιστροφή, κατηφορίζετε τον Προφήτη Ηλία, αυτή τη φορά κατευθυνόμενοι όχι προς την ενδοχώρα, αλλά προς τη δυτική ακτή του νησιού. Και αυτή η διαδρομή είναι γραφική, μέσα στο δάσος. Παρακάτω στρίψτε δεξιά για το χωριό Σάλακος. Η Σάλακος είναι ένα μικρό παραδοσιακό χωριό, με οπωροφόρα δέντρα, πλούσια βλάστηση και πολλές πηγές, που είναι κτισμένο στους πρόποδες του Προφήτη Ηλία και συγκεκριμένα σε υψόμετρο 290 μέτρων, ενώ απέχει 39 χλμ. από την πόλη της Ρόδου. Η Σάλακος είναι ιδανική για περιπάτους σε τοποθεσίες, όπως η σπηλιά της Μακαρούκας και η πηγή της Νύμφης, η οποία διαθέτει πλούσια αποθέματα νερού και υδρεύει όχι μόνο την περιοχή της Σαλάκου, αλλά ακόμα και την πόλη της Ρόδου. Τα πλούσια νερά και η άφθονη βλάστηση αποτελούν πόλο έλξης για τους τουρίστες. Τέλος θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε ότι εδώ η περιοχή ενδείκνυται για τους λάτρεις της πεζοπορίας, καθώς δίπλα από την πηγή της Νύμφης βρίσκεται το μονοπάτι που μετά από 20 λεπτά πεζοπορίας, οδηγεί στην κορυφή του Προφήτη Ηλία.

Από τη Σάλακο κατεβαίνετε στα Καλαβάρδα και από εκεί προς τα δεξιά, επιστρέφετε στην πόλη της Ρόδου.

Η τοπική κουζίνα

Οι παραδοσιακές ελληνικές συνταγές αξιοποιούν την πληθώρα των τοπικών προϊόντων και συνθέτουν μία κουζίνα μεσογειακή, υγιεινή και γευστική. Η Ρόδος είναι ένα νησί με μεγάλες εύφορες πεδινές και ορεινές περιοχές, που παράγει άφθονα λαχανικά, δημητριακά, ελιές και όσπρια, τα οποία έχουν εξέχουσα θέση στην τοπική μαγειρική, ενώ δεν λείπουν και τα πιάτα με κρεατικά.

• Στα Αφάντου τοπική σπεσιαλιτέ είναι το “γιαχνιστό”, σε πήλινο σκεύος (κρέας, πατάτες, κρεμμύδια).

• Στις Καλυθιές μαγειρεύουν το παραδοσιακό φαγητό “γιαχνί”, δηλαδή κοκκινιστό κρέας με πατάτες στο φούρνο, χρησιμοποιώντας ελαιόλαδο, φρέσκια ντομάτα, κρεμμυδάκι, λίγο σκόρδο και κρασί.

• Στην Ψίνθο μαγειρεύουν “κατσίκι στιφάδο” με παιδάκια κατσικιού, ρύζι και κανέλα.

• Επίσης υπάρχουν πολλά πιάτα με κρεατικά, όπως η “εντράδα” με κρέας και λαχανικά, κατσικάκι στο “πυδιακό”, δηλαδή σε στενό και ψηλό πήλινο δοχείο, κοτόπουλο με “περγούρι” (πληγούρι), σπετσοφάι, και όρνιθα με “λουκούμι” (είδος ζυμαρικού).

• Συνηθίζονται πολύ τα χειροποίητα ζυμαρικά, όπως η “κουλουρία” τα οποία σερβίρονται στους γάμους ως πρώτο πιάτο.

• Τέλος υπάρχουν παραδοσιακά πιάτα που αξίζει να δοκιμάσει ο επισκέπτης, όπως το “σουπιόρυζο” (ριζότο με μελάνι σουπιάς) στη Λίνδο, τα “πιταρούδια” (κεφτεδάκια χορταρικών) και τα ντόπια κατσικάκια στο φούρνο με φασόλια στις ταβέρνες της ενδοχώρας.

• Πέρα από το φαγητό υπάρχει μεγάλη ποικιλία γλυκών προτάσεων, όπως είναι το “μελεκούνι”, που είναι το παραδοσιακό γλυκό του νησιού, ένας είδος παστελιού που φτιάχνεται με σουσάμι, μέλι, μυρωδικά και αμύγδαλα και προσφέρεται στους γάμους. Το “ριτσέλι” που συνδυάζει μούστο με ξερά σύκα, κυδώνι και καρπουζόφλουδες και οι “ταλαγκούτες”, που είναι τηγανίτες με μέλι, καρύδια, σουσάμι και κανέλα.

• Στο νησί της Ρόδου θα βρείτε μεγάλη ποικιλία από κρασιά, λευκά, κόκκινα και ροζέ. Δεν λείπουν oι διάσημοι αφρώδεις οίνοι, τα απεριτίφ, τα λικέρ και το ντόπιο ούζο. Σε πολλές χιλιάδες στρέμματα αμπελώνων, καλλιεργούνται οι ποικιλίες αθήρι, μοσχάτο και μανδηλαριά. Μικροί παραγωγοί και μεγάλες οινοβιομηχανίες, όπως η Cair και Emery παράγουν λευκά κρασιά, κόκκινα, ροζέ, αφρώδη και ξηρά, ημίγλυκα και γλυκά. Η πιο γνωστή ελληνική σαμπάνια, η Cair παράγεται στη Ρόδο από την ομώνυμη οινοποιία. Επίσης παράγεται ούζο με γλυκάνισο και βότανα. Ακόμα η Ρόδος βγάζει ένα τοπικό ποτό, τη ροδίτικη σούμα, ένα απόσταγμα σταφυλιών που μοιάζει με ρακή.

ΣΥΝΤΑΓΕΣ

ΚΟΥΛΟΥΡΙΑ

Υλικά: 2-3 φλιτζάνια αλεύρι (σιταρένιο ή κοινό ), ανάλογο νερό, αλάτι.

Ζυμώνουμε τα υλικά, ώστε να γίνουν σφιχτή ζύμη. Χωρίζουμε 2-3 κομμάτια. Τα ανοίγουμε ένα–ένα σε φύλλα με το κουλουριόξυλο (πλάστη), ρίχνοντας κάθε τόσο λίγο αλεύρι για να μην κολλούν. Όταν το φύλλο γίνεται λεπτό ρίχνουμε πάλι μπόλικο αλεύρι και το τυλίγουμε στο κουλουριόξυλο. Με ένα μαχαίρι την κόβουμε στο μάκρος. Ανοίγουν οι λουρίδες, βγάζουμε το κουλουριόξυλο και μένουν η μια πάνω στην άλλη. Κόβουμε στο πλάτος ως ένα δάκτυλο μακρόστενα κομμάτια. Όταν ετοιμάσουμε και κόψουμε όλα τα φύλλα, απλώνουμε την κουλουρία πάνω σε ένα τραπέζι. Βάζουμε σε κατσαρόλα ζουμί από κρέας και όταν βράσει ρίχνουμε την κουλουρία λίγη–λίγη για να μην σβολιάσει. Προσθέτουμε αλάτι και βούτυρο. Πρέπει να ψηθεί, να έχει λίγο ζουμί, γιατί πήζει εύκολα. Σερβίρετε χυλωμένη με μπόλικο τυρί ξυσμένο. Η Κουλουρία σε πολλά χωριά της Ρόδου είναι το πατροπαράδοτο φαγητό του γάμου.

ΠΙΤΑΡΟΥΔΙΑ ΜΕ ΚΡΕΜΜΥΔΙΑ

Υλικά: 1 κιλό κρεμμύδια , 2 μεγάλες ώριμες ντομάτες, 1κουταλιά της σούπας γεμάτη δυόσμο ψιλοκομμένο , 5-6 κουταλιές αλεύρι, αλάτι, πιπέρι, αλεύρι για το τηγάνισμα.

Καθαρίζουμε και ψιλοκόβουμε μέσα σε μια λεκάνη τα κρεμμύδια και τις ντομάτες, προσθέτουμε το δυόσμο, το αλάτι, το πιπέρι και το αλεύρι. Ανακατεύουμε καλά και τα αφήνουμε έτσι για μία ώρα. Πλάθουμε σε λεπτές πίττες, τις αλευρώνουμε και τις τηγανίζουμε σε καυτό λάδι, ενώ αν θέλουμε προσθέτουμε και λίγο κιμά.

ΒΛΙΤΑ ΓΙΑΧΝΙ

Υλικά: 1 κιλό βλίτα, 1 φλιτζάνι λάδι, 1 μέτριο κρεμμύδι, 5-6 σκελίδες σκόρδο, 2-3 μέτρια κολοκυθάκια, 3-4 ντομάτες, 1 κόκκινη πιπεριά.

Καθαρίζουμε και πλένουμε καλά τα βλίτα. Τα βάζουμε σε βραστό νερό και τα ζεματίζουμε. Σε μια κατσαρόλα ρίχνουμε λάδι, το κρεμμύδι και προσθέτουμε τα σκόρδα και τις ντομάτες ψιλοκομμένες και ξεφλουδισμένες, τα κολοκυθάκια, την πιπεριά και αλάτι. Τα σιγοβράζουμε σε σιγανή φωτιά μαζί με τα ζεματισμένα βλίτα για μισή περίπου ώρα.

ΜΕΛΕΚΟΥΝΙ

Υλικά: 3 κιλά μέλι, 5 κιλά σησάμι, 800 γρ. ζάχαρη, 2 κουταλιές κανέλα κοπανισμένη, 2 κουταλιές μοσχοκάρυδο, 2 κουταλιές κόλιανδρος, ξύσμα πορτοκαλιού (ή περγαμόντου), χυμός 1 λεμονιού, αμύγδαλα αποφλοιωμένα.

Καθαρίζουμε το σησάμι και το καβουρδίζουμε. Στην συνέχεια το κοπανίζουμε ελαφρά σε ένα γουδί ή το τρίβουμε στο μπλέντερ. Βράζουμε καλά το μέλι μέχρι να χάσει την υγρασία του και να αρχίσει να στερεοποιείται και το ανακατεύουμε καλά μαζί με όλα τα υπόλοιπα υλικά. Καθαρίζουμε και βρέχουμε μια ξύλινη επιφάνεια και απλώνουμε το μίγμα του μελιού, όσο είναι ακόμη ζεστό και μαλακό. Πιέζουμε πάνω στην επιφάνεια του ένα-ένα τα αμύγδαλα έτσι ώστε να ενσωματωθούν με αυτό και το αφήνουμε να κρυώσει. Μόλις κρυώσει το μελεκούνι το κόβουμε σε ρόμβους με πλευρές 7 εκατοστά (μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη βοήθεια ενός μεγάλου χάρακα). Τυλίγουμε κάθε ρόμβο σε σελοφάν και το διατηρούμε έτσι για πολύ διάστημα.

ΑΓΟΡΕΣ

Φεύγοντας από τη Ρόδο θα είναι παράλειψη να μην αγοράσετε χειροποίητα κεραμικά και υφαντά. Η κεραμική τέχνη έχει μεγάλη παράδοση και σε ολόκληρο το νησί λειτουργούν εργαστήρια κεραμικής, ενώ πολύ φημισμένα είναι τα κεραμικά της Λίνδου. Επίσης, τα χειροποίητα υφαντά κεντήματα κερδίσουν τα γυναικεία βλέμματα. Οι γυναίκες του νησιού διακρίνονται για το εξαιρετικό τους ταλέντο στην υφαντική. Ειδικά στα Αφάντου και στον Αρχάγγελο θα βρείτε μεγάλη ποικιλία από εξαιρετικά κομμάτια.

Όσοι απολαμβάνουν τα ψώνια τους μπαινοβγαίνοντας στα γεμάτα κόσμο καταστήματα, χαζεύοντας τα διάφορα είδη, πρέπει να περάσουν από την οδό Σωκράτους, την Αριστοτέλους και την πλατεία Ιπποκράτους, στην παλιά πόλη που θυμίζουν παζάρι της ανατολής. Εκτός των τειχών της παλιάς πόλης, στη Σοφοκλή Βενιζέλου και κοντά στην πλατεία Κύπρου, υπάρχει μεγάλος αριθμός τουριστικών καταστημάτων, αλλά και καταστήματα με επώνυμα ρούχα και εντυπωσιακές βιτρίνες.

Τέλος στα στενά δρομάκια της Λίνδου υπάρχουν πολλά μαγαζάκια, με μεγάλη ποικιλία από αναμνηστικά, όπως μικρά πήλινα ειδώλια, εργόχειρα, κάδρα και κομπολόγια που αποτελούν κομμάτι της παράδοσης και της τέχνης των Λινδίων.

Χρήσιμα τηλέφωνα

Ρόδος (κωδικός 22410)

Αεροδρόμιο: 82400

Λιμεναρχείο: 22220

Νοσοκομείο: 80000

Ράδιο-taxi: 64712

Aστυνομία: 23849

Αρχαιολογικό Μουσείο: 31048

Δήμος Pόδου: 46200

Δήμος Λίνδου: 22440-31221

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Στην πόλη της Ρόδου και συγκεκριμένα στον κήπο του κάστρου των Ιπποτών, οργανώνονται κάθε χρόνο από τον Απρίλη έως τον Οκτώβριο το “Ήχος & Φως”, μια παράσταση που με εναλλασσόμενους φωτισμούς και φωτιστικά εφέ, σ' ένα σύστημα πολλαπλής στερεοφωνίας με λόγο και μουσική, αφηγείται την ιστορία του νησιού, με έμφαση σε σημαντικά γεγονότα, όπως η πολιορκία του νησιού από τους Τούρκους. Το Ήχος και Φως είναι ένα είδος θεάτρου χωρίς ηθοποιούς, το οποίο ενώνει τη σκηνική δράση, το λόγο, τη μουσική και το φως με την αρχιτεκτονική και τα παρουσιάζει σ' ένα φυσικό σκηνικό.

Η παράσταση ανάλογα με την ημέρα, δίνεται και σε άλλες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, σουηδικά κα), με σκοπό να προσελκύσει αλλοδαπούς τουρίστες. Οι θεατές, οι οποίοι βρίσκονται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο εντός του Δημοτικού Κήπου Ρόδου (Πλατεία Ρίμινι - Μανδράκι), μεταφέρονται με την τεχνική του Ήχος και Φως στο 1522, τότε που οι Τούρκοι με επικεφαλής το Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή, πολιόρκησαν τη Ρόδο. Ανάλογα με την εξέλιξη της ιστορίας, φωτίζονται η Οδός των Ιπποτών, το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, τα Καταλύματα των Γλωσσών και ο κήπος. Η διάρκεια του θεάματος κυμαίνεται (ανάλογα με τη γλώσσα) γύρω στα 50 λεπτά.

Ακόμα στο πάρκο Ροδίνι, κάθε Αύγουστο διοργανώνεται η γιορτή του κρασιού, με παραδοσιακή μουσική, φαγητό και φυσικά πολύ κρασί.

Επίσης υπάρχει μεγάλο πλήθος από εκδηλώσεις που οργανώνονται σε διάφορες περιοχές του νησιού, ολόκληρη τη διάρκεια του χρόνου, ενώ με μεγάλη λαμπρότητα γιορτάζεται η γιορτή της Παναγίας στις 15 Αυγούστου.

ΠΩΣ ΘΑ ΦΤΑΣΕΤΕ

Aεροπορικά

Μπορείτε να πάτε με την Oλυμπιακή ή με την Aegean, ενώ η πτήση διαρκεί μία ώρα. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού υπάρχουν καθημερινές πτήσεις από την Αθήνα. Επίσης υπάρχουν πτήσεις από Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο και ορισμένα νησιά του Αιγαίου. Το αεροδρόμιο της Ρόδου (Διαγόρας) βρίσκεται στο Παραδείσι, το οποίο απέχει 14 χλμ. από την πόλη της Ρόδου.

Ακτοπλοϊκά

Επίσης υπάρχει ακτοπλοϊκή σύνδεση του νησιού με οχηματαγωγά της GA Ferries και της Blue Star. Δρομολόγια προς Ρόδο εκτελούνται καθημερινά από Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Μύκονο και Σαντορίνη. Ανάλογα με το πλοίο και τις ενδιάμεσες στάσεις (Πάτμος, Λέρος, Κως, Κάλυμνος), το ταξίδι διαρκεί 13-17 ώρες. Η Ρόδος συνδέεται ακτοπλοϊκά με όλα τα γύρω νησιά, Σύμη, Τήλος, Χάλκη, Νίσυρος, Κως, Κάλυμνος, Κάρπαθος κα.

Εσωτερική συγκοινωνία

Τοπικά λεωφορεία συνδέουν καθημερινά το Μανδράκι με τα περισσότερα χωριά του νησιού.

Ακόμα τοπικά λεωφορεία αναχωρούν τακτικά από την πόλη της Ρόδου, για το πάρκο Ροδίνι και το λόφο Μόντε Σμιθ, ενώ καραβάκια πραγματοποιούν ημερήσιες εκδρομές από το Μανδράκι για τη Λίνδο.

Ο Αλέξης Σωτηρόπουλος είναι δημοσιογράφος, Εργαστηριακός Συνεργάτης στο Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Πειραιά & Καθηγητής στο ΙΕΚ Le Monde.

24/02/2009