του Αλέξη Σωτηρόπουλου, MSc

Για τη σπουδαιότητα και τα οφέλη του συνεδριακού τουρισμού έχει γίνει μεγάλη συζήτηση τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, ενώ έχει αποτελέσει θέμα πολλών συνεδρίων και αναρίθμητων άρθρων. Ο συνεδριακός τουρισμός αποτελεί μια από τις πλέον κερδοφόρες μορφές τουρισμού, καθώς οι σύνεδροι ξοδεύουν σύμφωνα με διεθνείς έρευνες τουλάχιστον τετραπλάσια χρήματα σε σχέση με τους τουρίστες του μαζικού τουρισμού.

Στη χώρα μας άργησε η πολιτεία να αντιληφθεί τη σπουδαιότητα και τα οφέλη του συνεδριακού τουρισμού. Αν και η Ελλάδα διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις, όπως το κλίμα της, η μοναδική της πολιτιστική κληρονομιά και η δυνατότητα συνδυασμού εργασίας και διακοπών (business and pleasure), για να διεκδικήσει μερίδιο από τη λεγόμενη “παγκόσμια συνεδριακή πίτα”, η έλλειψη συνεδριακής υποδομής αποτελούσε για πολλά χρόνια τροχοπέδη. Εκτός από την έλλειψη αυτόνομων συνεδριακών κέντρων, πολύ λίγα ξενοδοχεία (τα περισσότερα στην Αθήνα), πρόσφεραν αίθουσες κατάλληλες για τη φιλοξενία συναντήσεων διεθνούς εμβέλειας. Δεν ήταν λίγα τα ξενοδοχεία που στην προσπάθεια τους να προσελκύσουν συνέδρια, χρησιμοποιούσαν ως αίθουσες, χώρους ακατάλληλους που είχαν κατασκευαστεί πριν από αρκετά χρόνια, ως εστιατόρια ή καφετέριες και τους είχαν μετατρέψει (ουσιαστικά μετονομάσει) σε αίθουσες συνεδρίων! Επιπλέον υπήρχε (και δεν είναι σίγουρο ότι το πρόβλημα αυτό εξαλείφθηκε) έλλειψη επαγγελματισμού, εμπόδιο ανυπέρβλητο, καθώς οι συμμετέχοντες σε συνέδρια συχνά προέρχονται από ανώτερες οικονομικές και κοινωνικές τάξεις, το οποίο σημαίνει ότι είναι εξοικειωμένοι με υποδομές και υπηρεσίες υψηλού επιπέδου. Η κατάσταση έχει αρχίσει να αντιστρέφεται εδώ και δέκα περίπου χρόνια, ως αποτέλεσμα κατασκευής/ανακαίνισης ή επέκτασης ξενοδοχείων όχι μόνο στην Αθήνα λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας, καθώς οι επιχειρηματίες του χώρου συνειδητοποίησαν ότι η κατάκτηση του συνεδριακού τουρισμού απαιτεί υποδομές διεθνών προδιαγραφών.

Σήμερα υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ξενοδοχείων σε αρκετές περιοχές της χώρας και κυρίως σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, Κρήτη, Ρόδο και Κω με συνεδριακή υποδομή εφάμιλλη των μεγάλων ξενοδοχείων της Ευρώπης, τα οποία έχουν φιλοξενήσει σημαντικό αριθμό διεθνών συνεδρίων τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον τα παραθαλάσσια ξενοδοχεία που καταλαμβάνουν μεγάλη έκταση και προσφέρουν δυνατότητα για ποικιλία από δραστηριότητες και υπηρεσίες (τα γνωστά resorts), αποτελούν το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας σε σχέση με άλλες χώρες που προσελκύουν πολύ μεγαλύτερο αριθμό συνεδρίων, αλλά υστερούν κλιματολογικά και γεωφυσικά σε σχέση με τη χώρα μας. Τα resorts θεωρούνται ιδανικά για εργασία παράλληλα με αναψυχή, ενώ λόγω της πληθώρας των εγκαταστάσεων που διαθέτουν, δίνουν τη δυνατότητα στα συνοδεύοντα μέλη των σύνεδρων να περάσουν ευχάριστα και δημιουργικά την ώρα τους.

Ωστόσο παρά τις μεγάλες βελτιώσεις που έχουν συντελεστεί στο “συνεδριακό χάρτη” της χώρας, υπάρχουν ακόμα σημαντικά προβλήματα τα οποία πρέπει να επιλυθούν όπως:

1. Έλλειψη μεγάλου και αυτόνομου συνεδριακού κέντρου στην Αθήνα

Είναι γεγονός ότι η Αθήνα είναι η μοναδική πρωτεύουσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς ένα μεγάλο συνεδριακό κέντρο. Η έλλειψη αυτή αποτελεί πραγματικά ένα σοβαρό μειονέκτημα και εμπόδιο για τη φιλοξενία μεγάλων διεθνών συνεδρίων στην πρωτεύουσα.

2. Έλλειψη ισχυρού και αξιόπιστου εθνικού αερομεταφορέα

Είναι αδύνατο για μια χώρα να αναπτύξει συνεδριακό τουρισμό χωρίς να υπάρχει κάποια μεγάλη και κυρίως αξιόπιστη αεροπορική εταιρεία. Στην Ελλάδα η Ολυμπιακή με τα (δυστυχώς) γνωστά εδώ και πολλά χρόνια προβλήματα της, όχι μόνο δεν μπορεί να συμβάλλει, αλλά έχει αποτελέσει συχνά εμπόδιο, λόγω (κυρίως) μεγάλης διοικητικής ανεπάρκειας και απεργιών στην ομαλή διεξαγωγή συνεδρίων. Είναι πραγματικά κρίμα, σε σχέση με το ένδοξο παρελθόν της εταιρείας, η σημερινή προβληματική της κατάσταση.

3. Έλλειψη απευθείας αεροπορικών πτήσεων από το εξωτερικό

Στα περισσότερα αεροδρόμια της χώρας (εκτός από της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης) δεν υπάρχει απευθείας σύνδεση με το εξωτερικό μέσω τακτικών πτήσεων, αλλά μόνο μέσω πτήσεων charters και αυτές για ένα συγκεκριμένο διάστημα του χρόνου, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Αποτέλεσμα είναι συχνά να αποφεύγουν περιοχές της Ελλάδας εταιρείες ή οργανισμοί από το εξωτερικό, καθώς η έλλειψη απευθείας πτήσεων, σημαίνει περισσότερο χρόνο (πτήση μέχρι Αθήνα και από εκεί αλλαγή αεροσκάφους προς τον προορισμό), περισσότερα χρήματα και φυσικά μεγαλύτερη κούραση. Επίσης είναι αξιοσημείωτο ότι οι συμμετέχοντες σε διεθνή συνέδρια δεν χρησιμοποιούν πτήσεις charters, οπότε συχνά η επιλογή ελληνικών προορισμών καθίσταται απαγορευτική.

4. Έλλειψη προβολής

Από τις σημαντικότερες ελλείψεις της χώρας ως συνεδριακός προορισμός, είναι η απουσία ενός επιτελικού/συντονιστικού οργάνου για τη διεθνή προβολή της χώρας και την προσέλκυση συνεδρίων, όταν για παράδειγμα στη Βαρκελώνη έχει θεσμοθετηθεί φορέας προβολής (Convention Bureau) από το 1984! Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κάποια βήματα προόδου με τη δημιουργία φορέων προβολής σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ωστόσο ο τομέας του marketing στο συνεδριακό τουρισμό της χώρας συνεχίζει να υστερεί.

5. Προβληματικές υποδομές

Το τρίπτυχο αεροπλάνο-αεροδρόμιο-ξενοδοχείο δεν είναι η μοναδική προϋπόθεση για την προσέλκυση συνεδρίων. Μεγάλο ρόλο διαδραματίζουν και οι υποδομές των προορισμών (συγκοινωνία, δρόμοι, taxi κα), οι οποίες στις περισσότερες περιοχές της χώρας δεν είναι στην καλύτερη κατάσταση, με αρνητικές συνέπειες στην εικόνα των περιοχών ως τουριστικών προορισμών γενικότερα.

Ο Αλέξης Σωτηρόπουλος είναι δημοσιογράφος, Εργαστηριακός Συνεργάτης στο Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Πειραιά & Καθηγητής στο ΙΕΚ Le Monde

24/02/2009