ΘΕΜΑΤΑ
- ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
- ΑΡΘΡΑ
- ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
- ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ
- ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΥΠΟΣ - ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
- ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
- ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ
- ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ (ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ - ΕΚΘΕΣΙΑΚΟΣ - ΚΙΝΗΤΡΩΝ)
- ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ
- ΕΡΕΥΝΕΣ - ΜΕΛΕΤΕΣ
- ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ (ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ - ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ - YACHTING)
- ΚΑΖΙΝΟ
- ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑ (ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ - ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΙΑ - ΚΑΜΠΙΝΓΚΣ - ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ)
- ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ (ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ - ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ - CAR RENTAL - ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ - ΚΤΕΛ - ΤΑΞΙ)
- ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
- ΞΕΝΑΓΟΙ
- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
- ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
- ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ (ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ - ΔΙΕΘΝΕΙΣ - ΚΥΠΡΟΣ)
- ΠΡΟΣΩΠΑ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
- ΣΥΝΕΔΡΙΑ - ΗΜΕΡΙΔΕΣ - ΕΚΘΕΣΕΙΣ
- ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ - INTERNET ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
- ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (ΑΦΙΞΕΙΣ - ΕΣΟΔΑ)
- ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ
- ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ - ΕΟΤ
- EDITORIAL
- MARKETING - ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΡΙΣΕΩΝ














Από το Blogger.








Αριστοτέλης Ωνάσης: Ο χρυσός Έλληνας!

του Αλέξη Σωτηρόπουλου, MSc
Στις 20/01/1906 γεννήθηκε στο προάστιο Μελαντία (Καρατάς), έξω από τη Σμύρνη της Μικράς Ασίας, ο Αριστοτέλης Ωνάσης, γιος του Σωκράτη Ωνάση και της Πηνελόπης Δολόγλου. Ο Σωκράτης Ωνάσης ξεκινώντας από απλός υπάλληλος δημιούργησε μια μικρή εμπορική επιχείρηση με αντικείμενο το εμπόριο καπνού, η οποία σταδιακά εξαπλώθηκε. H Πηνελόπη Ωνάση απεβίωσε, σε ηλικία 33 ετών από νεφρική ανεπάρκεια, όταν ο μικρός Αριστοτέλης ήταν μόλις επτά χρονών. Αποτέλεσμα ήταν ο ίδιος και η (κατά δύο χρόνια μεγαλύτερη) αδερφή του Άρτεμις (Γαρουφαλίδου), να μεγαλώσουν με τη φροντίδα της γιαγιάς τους Γεσθημανής. Επιπλέον σημαντικό ρόλο στη διαπαιδαγώγηση του ‘‘έπαιξε’’ και ο θείος του Αλέξανδρος. Ένα χρόνο μετά το θάνατο της μητέρας του Αριστοτέλη, ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε και απέκτησε μάλιστα δύο κορίτσια με τη δεύτερη σύζυγο του Ελένη, τη Μερόπη (Kονιαλίδη) και την Kαλλιρρόη (Πατρονικόλα).
Ο Αριστοτέλης πραγματοποίησε τις σπουδές του στα ελληνικά σχολεία της Σμύρνης, ενώ έδειξε μεγάλη έφεση στην εκμάθηση ξένων γλωσσών. Το 1918 ο πατέρας του κατάφερε να τον δεχτούν στην περίφημη Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης που ήταν από τις σημαντικότερες του γένους. Όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές του, έγινε δεκτός για να συνεχίσει κλασικές σπουδές στην Οξφόρδη. Ωστόσο η ήρεμη ζωή της εύπορης οικογένειας Ωνάση (πριν προλάβει ο Αριστοτέλης να μεταβεί στην Οξφόρδη), τελείωσε με την καταστροφή της Σμύρνης το 1922. Στενοί συγγενείς του, μεταξύ αυτών και ο αγαπημένος του θείος Αλέξανδρος, εκτελέστηκαν από τους Τούρκους, ενώ ο πατέρας του φυλακίστηκε. Ο Αριστοτέλης κατάφερε να φυγαδεύσει τη μητριά και τις αδερφές του στη Λέσβο μαζί με τον οικογενειακό πλούτο. Στην αρχή εγκαταστάθηκαν πρόχειρα στον Πειραιά και ύστερα έφυγε για την Κωνσταντινούπολη έχοντας ως στόχο να απελευθερώσει τον πατέρα του. Τελικά –άγνωστο με ποιο τρόπο- πέτυχε το σκοπό του και επέστρεψε μαζί με τον πατέρα του στον Πειραιά. Ωστόσο ήρθε σε σύγκρουση μαζί του καθώς τον κατηγόρησε ότι σπατάλησε μέρος του οικογενειακού θησαυρού, κατηγορία όμως άδικη καθώς η αποφυλάκιση του πατέρα του χωρίς δωροδοκία θα ήταν αδύνατη. Ο Σωκράτης Ωνάσης μαζί με τον αδερφό του Όμηρο, άρχισε και πάλι το εμπόριο καπνών και το κατάστημα του βρισκόταν στην οδό Μιαούλη 35.
Οι κακές σχέσεις του Αριστοτέλη με τον πατέρα του, τον οδήγησαν στην απόφαση να μεταναστεύσει και να εγκατασταθεί στα τέλη του 1923 στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής. Στην αρχή άσκησε διάφορα χειρωνακτικά επαγγέλματα, ενώ εργάστηκε για μερικά χρόνια ως νυχτερινός χειριστής τηλεφωνικού κέντρου αγγλικής τηλεφωνικής εταιρείας. Μέχρι το 1928 κατάφερε να σχηματίσει μια μικρή περιουσία, καθώς μυήθηκε στον εμπορικό κόσμο και ανάπτυξε επιχειρηματικές δραστηριότητες όπως η εισαγωγή τουρκικών καπνών (σε συνεργασία με τον πατέρα του) και κατασκευή τσιγάρων ανατολικού τύπου. Η παρέμβαση ώστε να μην επιβαρυνθεί δασμολογικά το ελληνικό εμπόριο στην Αργεντινή, του απέφερε αναγνώριση από το ελληνικό κράτος και συγκεκριμένα από την κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου με αποτέλεσμα το 1931 να αναλάβει Αναπληρωτής Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στο Μπουένος Άιρες.
Επενδύοντας τα κέρδη από το καπνεμπόριο εισήλθε στον τομέα της ναυτιλίας αγοράζοντας το 1933 τα δύο πρώτα του ατμόπλοια, ενώ μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’30 είχε ναυπηγήσει τα τρία μεγαλύτερα τάνκερ του κόσμου. Ο Ωνάσης χάρη στη διορατικότητα του είχε αντιληφθεί τη σημασία των δεξαμενόπλοιων, αν και η συγκυρία πριν από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν του επέτρεψε να δημιουργήσει κέρδη από την εφαρμογή της ιδέας του. Η έκρηξη του πολέμου αποτέλεσε σοβαρό πλήγμα, καθώς η Νορβηγία επίταξε ένα από τα τάνκερ του και εκείνος κατέφυγε στη Νέα Υόρκη. Το 1942 ήταν ήδη ιδιοκτήτης ενός μικρού στόλου δεξαμενόπλοιων, ωστόσο ήρθε σε σύγκρουση με την κυβέρνηση των ΗΠΑ καθώς είχε θέσει το στόλο του υπό σημαία Παναμά, αποσπώντας αυτά από το αμερικανικό νηολόγιο. Μπροστά στο δίλημμα είτε να τεθεί ο στόλος του υπό τον έλεγχο των αμερικάνικων υπηρεσιών είτε να κατασχεθεί, προσπάθησε να πωλήσει τα πλοία σε τρίτους. Τελικά η αντιδικία του με το αμερικανικό δημόσιο έληξε χωρίς σοβαρές συνέπειες για τον ίδιο, καθώς ναύλωσε μερικά από τα πλοία του στο αμερικάνικο ναυτικό. Επίσης είχε τη μεγάλη τύχη να μην υποστεί απώλειες από τους γερμανικούς βομβαρδισμούς. Μετά τη λήξη του πολέμου δημιούργησε μια αμερικανική εταιρεία, η οποία απέκτησε πλοία ‘‘Λίμπερτι’’ και μεγάλα δεξαμενόπλοια.
Στις 28 Δεκεμβρίου του 1946 παντρεύτηκε την Αθηνά (Τίνα) Λιβανού στον ελληνορθόδοξο Καθεδρικό Ναό της Ν. Υόρκης, κόρη του Σταύρου Λιβανού του μεγαλύτερου Έλληνα εφοπλιστή εκείνης της εποχής, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, τον Αλέξανδρο (30/04/48) και τη Χριστίνα (11/12/50), ενώ ο γάμος τους κράτησε μέχρι το 1960.
Τη δεκαετία του ’50 ο Ωνάσης εκμεταλλεύτηκε την επιθυμία των Σαουδαράβων ηγετών να μειώσουν την εξάρτηση τους από την ARAMCO (Arabian American Oil Company), με αποτέλεσμα το 1954 να υπογράψουν συμφωνία δημιουργίας μιας ανεξάρτητης ναυτιλιακής εταιρείας (Saudi Maritime Tanker Company), η οποία θα μετέφερε το αραβικό πετρέλαιο στη διεθνή αγορά. Η συμφωνία αυτή ουσιαστικά καταργούσε το μονοπώλιο της ARAMCO και είχε ως αποτέλεσμα να προκαλέσει την οργή της κυβέρνησης των ΗΠΑ που έβλεπαν τα συμφέροντα τους να θίγονται. Τελικά η Σαουδική Αραβία αναγκάστηκε να ακυρώσει τη συμφωνία, ύστερα από τις απειλές της Ουάσινγκτον για τερματισμό της άντλησης πετρελαίου από την ARAMCO, γεγονός που θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία της. Ήδη από το 1953 είχαν αρχίσει τα προβλήματα του Ωνάση με τις αρχές των ΗΠΑ, καθώς η αγορά των Λίμπερτις δεν είχε γίνει σύμφωνα με την αμερικανική νομοθεσία, η οποία επέτρεπε αυτό μόνο στους Αμερικανούς πολίτες. Ο Αριστοτέλης Ωνάσης απέφυγε τη φυλάκιση και την οικονομική καταστροφή καταβάλλοντας ωστόσο μεγάλα ποσά (επτά εκατομμύρια δολάρια) για αναδρομικούς φόρους και πρόστιμα. Μέσα σε αυτό το κλίμα αναζήτησε ένα άλλο κέντρο για να εγκαταστήσει τις ναυτιλιακές του επιχειρήσεις και αυτό δεν ήταν άλλο από το Πριγκιπάτο του Μονακό. Εκεί μετέφερε το κέντρο των ναυτιλιακών επιχειρήσεων του (Olympic Maritime) και σε συνεργασία με το μεγάλο του αντίπαλο Σταύρο Νιάρχο εξαγόρασε (έναντι ποσού 1.000.000 δολαρίων) το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της Εταιρείας Θαλάσσιων Λουτρών του Μόντε Κάρλο (Societe des Bains de Mer), στην οποία ανήκαν το Καζίνο του Μόντε Κάρλο, καθώς και θέατρα, ξενοδοχεία και άλλα ακίνητα στο Μονακό. Ήταν η εποχή, η οποία έμεινε γνωστή στην ιστορία από τη φράση των Μονεγάσκων: ‘‘Κάποτε είχαμε δύο πρίγκηπες, τώρα έχουμε δύο βασιλιάδες”. Η συγκατοίκηση των δύο μεγάλων δεν κράτησε για πολύ και ύστερα από συμβιβασμό που επήλθε, οι μετοχές του Νιάρχου κατέληξαν στον Ωνάση. Επιπλέον την ίδια χρονιά ανακατασκευάζει την καναδική κορβέτα ‘‘HMCS Stormont’’ και δημιουργεί τη θρυλική θαλαμηγό ‘‘Χριστίνα’’.
Η κρίση του Σουέζ το 1956, η οποία κράτησε την ομώνυμη διώρυγα κλειστή για μερικούς μήνες και είχε ως αποτέλεσμα την οικονομική ζημιά για όλες τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις της εποχής, αξιοποιήθηκε από τον Ωνάση ναυλώνοντας τα διαθέσιμα πλοία του με υψηλότατο αντίτιμο, καθώς ήταν ο μόνος που είχε ελεύθερα πλοία.
Όταν η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να αναθέσει σε Έλληνες επιχειρηματίες την ανάπτυξη των αερογραμμών, ο Αριστοτέλης Ωνάσης αγόρασε την Τ.Α.Ε. και στις 06/04/57 ίδρυσε την Ολυμπιακή Αεροπορία.
Στις 20 Οκτωβρίου του 1968 στο μικρό παρεκκλήσι της Παναγίτσας στο Σκορπιό, παντρεύτηκε τη Ζακλίν (Τζάκυ) Μπουβιέ, χήρα του δολοφονηθέντος Προέδρου των ΗΠΑ Τζων Κένεντι.
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης απεβίωσε από βαρύτατης μορφής μυασθένεια το Σάββατο 15 Μαρτίου 1975 στο Αμερικάνικο Νοσοκομείο του Παρισιού. Το τελευταίο του ταξίδι για την Ελλάδα, προς το Νυδρί και από εκεί στο Σκορπιό θα γίνει με ένα Boeing 727 της αγαπημένης του Ολυμπιακής Αεροπορίας. Σύμφωνα με την επιθυμία του, ετάφη δίπλα στο εκκλησάκι της Παναγίτσας, όπου αναπαύονταν ήδη ο γιος του και η αδελφή του Άρτεμη. Την επόμενη ημέρα οι μεγαλύτερες εφημερίδες παγκόσμια, αφιέρωναν σελίδες για το θάνατο “ενός από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο”. Δύο χρόνια πριν είχε σκοτωθεί –κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες- σε αεροπορικό ατύχημα, σε ηλικία μόλις 25 χρονών ο γιος του Αλέξανδρος, ο θάνατος του οποίου κλόνισε την ήδη επιβαρημένη υγεία του. Επίσης στις 10/10/74 είχε απεβιώσει η πρώην σύζυγος του Τίνα Λιβανού. Μοναδική κληρονόμος της τεράστιας περιουσίας ήταν η κόρη του Χριστίνα, η οποία πέθανε πρόωρα στις 19 Νοεμβρίου 1988, σε ηλικία 38 ετών, αφήνοντας κληρονόμο την κόρη της Αθηνά-Ελένη.
Επιπλέον ο Ωνάσης άφησε κληρονομιά στη χώρα μας το Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Ωνάσης, το οποίο προίκισε με το μερίδιο της περιουσίας του αδικοχαμένου γιου του, για να μείνει η μνήμη του αθάνατη μέσα από διεθνή βραβεία, πολιτιστικές εκδηλώσεις και υποτροφίες, ενώ δραστηριοποιείται για περισσότερο από 30 χρόνια με σκοπό την προβολή του ελληνικού πνεύματος, της ελληνικής παιδείας και παράδοσης. Τέλος δραστηριοποιείται στους τομείς της υγείας, της παιδείας και της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Ο Ωνάσης εξέφρασε το πρότυπο του ανήσυχου Έλληνα της διασποράς, αφού το όνομα του ακόμα και στις μέρες μας συμβολίζει την επιτυχημένη επιχειρηματικότητα παράλληλα με τη διαρκή προσπάθεια πρωτοπορίας. Αποτέλεσε αναμφίβολα μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του 20ου αιώνα, με παγκόσμια ακτινοβολία που τροφοδότησε το μύθο του με τον τρόπο που ο ίδιος επέλεξε να ζήσει, ενώ κατάφερε να γίνει σύμβολο πολλών γενεών εφοπλιστών και επιχειρηματιών, αλλά και ανθρώπων που ήθελαν να ξεπεράσουν τα όρια τους. Ο Ωνάσης έζησε έξω από τα ανθρώπινα όρια, γιατί ο ίδιος δεν πίστεψε ποτέ ότι αυτά τα όρια υπήρχαν.
Ο Αλέξης Σωτηρόπουλος είναι δημοσιογράφος, Εργαστηριακός Συνεργάτης στο Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Πειραιά & Καθηγητής στο ΙΕΚ Le Monde
16/03/2009