Από το Blogger.








.

Ταξίδι σε τόπους Μυθικούς: Τουριστικά πακέτα Ελληνικής Μυθολογίας


                           Η λίμνη Στυμφαλία στην ορεινή Κορινθία,
  όπου σύμφωνα με το μύθο ο Ηρακλής εξόντωσε τις Στυμφαλίδες όρνιθες
 

του Γιάννη Παπαδημητρόπουλου *

Σε ένα παλαιότερο άρθρο σχετικά με το πολυσυζητημένο και πολυπροτεινόμενο Θεματικό Πάρκο Ελληνικής Μυθολογίας είχαμε αναφερθεί εκτενώς στο ρόλο που παίζει η Μυθολογία μας, αλλά και οι μυθολογίες άλλων λαών, στην καθημερινότητα των ανθρώπων σε πολλές γωνιές του κόσμου και στην πνευματική και μαθησιακή τους ανάπτυξη. Μιλήσαμε για το πως οι ιστορίες και οι ήρωες της έχουν εντυπωθεί στο υποσυνείδητο του Δυτικού Πολιτισμού, έχουν γίνει σύμβολα και έχουν αναπαραχθεί σε πολλές μορφές και Μέσα. Επίσης αναφέραμε πως θα μπορούσε η Ελλάδα και οι ιδιωτικές εταιρίες ψυχαγωγίας να εκμεταλλευτούν την εσωτερίκευση των χαρακτήρων αυτών από μικρή ηλικία, ώστε να προσφέρουν ένα ιδιαίτερο και πολύ εξειδικευμένο τουριστικό προϊόν σε ενήλικα πια άτομα που έχουν διαθέσιμο εισόδημα, αναπτύσσοντας δύο διασυνδεδεμένα Θεματικά Πάρκα Ελληνικής Μυθολογίας, ένα βασισμένο στην «επίσημη» εκδοχή της Μυθολογίας μας και ένα που να περιλαμβάνει τις γνώριμες από δεκαετίες απεικονίσεις των χαρακτήρων και των μυθικών περιστατικών, όπως εμφανίστηκαν σε κινηματογράφο, τηλεόραση, games κ.α. κατά τις τελευταίες δεκαετίες ή και παλαιότερα (βλ. σχετικό άρθρο).
Το όλο οικοδόμημα της Ελληνικής Μυθολογίας όμως δεν εξαντλείται σε μερικές ιστορίες, χαρακτήρες, περιστατικά ηρωικά ή τραγικά, ούτε στα διδάγματα που ίσως μας προσφέρουν. Όπως είπαμε, η μυθολογία κάθε τόπου πηγάζει από το περιβάλλον του, φυσικό και ανθρωπογενές, από τις καθημερινές ανησυχίες και επιδιώξεις των ανθρώπων, από τις κλιματολογικές συνθήκες, από ιστορικά περιστατικά και πολλές άλλες αιτίες. Η μελέτη της Μυθολογίας είναι μελέτη των τόπων και των συνθηκών που τη δημιούργησαν. Βασισμένοι ακριβώς σε αυτό το αξίωμα, μπορούμε να σχεδιάσουμε τρόπους ώστε όλο και περισσότεροι τόποι της χώρας μας, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις και όλο και περισσότεροι πολίτες να συμμετέχουν σε μια προσπάθεια τουριστικής εκμετάλλευσης της Μυθολογίας μας και να επωφεληθούν οικονομικά, πνευματικά και πολιτιστικά από αυτή.
Η ιδέα είναι η δημιουργία ολοκληρωμένων τουριστικών πακέτων μυθολογικού τουρισμού που θα καλύπτουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό της Ελλάδας γίνεται. Βασισμένοι σε μεγάλους, πανελλήνιους μυθολογικούς κύκλους, μα και σε λιγότερο γνωστούς τοπικούς μύθους, δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς κάθε περιοχής, Περιφέρειες, Δήμοι, Εφορίες Αρχαιοτήτων, Πανεπιστήμια, Εμπορικοί Σύλλογοι, Εκπολιτιστικοί Σύλλογοι, Μουσεία, Μ.Κ.Ο. και Κοινωφελή Ιδρύματα, τοπικά Επιμελητήρια, ενώσεις παραγωγών, μεγάλες ξενοδοχειακές και επισιτιστικές μονάδες, εταιρίες μελετών και συμβούλων, απλοί πολίτες και οποιοσδήποτε άλλος θα μπορεί να καταθέσει τις προτάσεις του για ολοκληρωμένα πακέτα περιήγησης, φιλοξενίας, φαγητού και παραλλήλων δραστηριοτήτων, με την ανάλογη τεχνική και οικονομική τεκμηρίωση και έχοντας συμπτύξει ένα σχηματισμό cluster ή μια αναπτυξιακή σύμπραξη με σκοπό να συνεργαστούν για το project, αλλά και θα πληρούν και τις απαραίτητες προδιαγραφές. Αυτές οι αναπτυξιακές συμπράξεις θα αναλάβουν και την «παραγωγή» του τουριστικού αυτού προϊόντος κάθε περιοχής.
Βασικός στόχος θα είναι η ύπαρξη μιας αφήγησης πίσω από κάθε πακέτο, που θα υποστηρίζεται από επισκέψεις σε περιοχές τα ονόματα των οποίων είναι γνωστά στο διεθνές κοινό από τους μύθους και που σε αυτές διαδραματίστηκαν τα μυθικά περιστατικά ή αληθινά ιστορικά γεγονότα που αποτέλεσαν τη βάση των γνωστών μύθων. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και το Υπουργείο Τουρισμού ως συντονιστικοί φορείς θα αναλάβουν να μελετήσουν και να καταγράψουν τις προτάσεις, να επιλέξουν τις άμεσα υλοποιήσιμες και τις υποσχόμενες, όσες χρειάζονται περισσότερο σχεδιασμό ή υποδομές και θα επιλέξουν ποιες από αυτές θα επιδοτηθούν με χρήματα από ευρωπαϊκά προγράμματα, ενώ κάθε μέλος της αναπτυξιακής σύμπραξης θα πρέπει να έχει καθορισμένη χρηματική και υλική συμμετοχή στο project. Ο ΣΕΤΕ επίσης θα συντονίσει και καμπάνιες ανεύρεσης ιδιωτών χορηγών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που μπορούν να περιλαμβάνουν από εταιρίες αθλητικών ειδών που θα ήθελαν να συνδέσουν το όνομά τους με μυθολογικούς ήρωες και κατορθώματα μέχρι τις εταιρίες παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών που αναφέρθηκαν και στο προηγούμενο άρθρο.
Κάθε περιοχή για την οποία οι τοπικοί φορείς θα θελήσουν να καταθέσουν προτάσεις θα πρέπει να έχει σημεία μυθολογικού ενδιαφέροντος, ξενοδοχειακές μονάδες και επισιτιστικές επιχειρήσεις που μπορούν να ανταπεξέλθουν σε υψηλών απαιτήσεων εισερχόμενα γκρουπ, καλή οδική σύνδεση με το πλησιέστερο αεροδρόμιο και πλήρη ετοιμότητα όλων των τοπικών φορέων και όλων των συμμετεχόντων. Δεν θα αποκλειστούν βεβαίως και τα ιστορικά αξιοθέατα, μιας και αυτά είναι αναπόσπαστο μέρος των μυθολογικών αφηγήσεων και έχουν αυτοτελώς και τη δικιά τους παγκόσμια φήμη. Για την ακρίβεια μαζί με τα μυθολογικά πακέτα θα μπορούσαν να αναπτυχθούν και πιο δομημένα από ότι μέχρι σήμερα τα ιστορικά πακέτα, που θα ξεναγούν τον επισκέπτη σε περιόδους της μακραίωνης ελληνικής Ιστορίας, κάτι που θα αναλύσουμε σε επόμενο άρθρο.


Παραδείγματα προτεινόμενων μυθολογικών πακέτων μπορούν να είναι: Τα κατορθώματα του Θησέα, που θα ξεναγεί τον επισκέπτη σε Κορινθία, Αθήνα, Κρήτη και Νάξο. Οι Άθλοι του Ηρακλή, που θα περιλαμβάνει όλη την Πελοπόννησο και μέρη της Στερεάς Ελλάδας (μάλιστα η Περιφέρεια Πελοποννήσου επί του παρόντος επεξεργάζεται ένα τέτοιο τουριστικό προϊόν). Τα Ομηρικά Βασίλεια, που θα καλύπτει ένα μεγάλο μέρος της Ελλάδας, όλη την Πελοπόννησο (Σπάρτη, Μυκήνες, Άργος, Πύλος), Κεφαλονιά - Ιθάκη, Φθιώτιδα και άλλες περιοχές από τις οποίες προέρχονταν οι ήρωες του Ομήρου. Ο Θηβαϊκός Κύκλος, που θα μεταφέρει τον επισκέπτη στη Θήβα, τον Ορχομενό, στην αρχαία Αγορά της Αθήνας και τον Κολωνό και σε άλλες περιοχές στις οποίες εκτυλίχθηκε η τραγική ιστορία του Οιδίποδα και των απογόνων του. Πάρα πολλές άλλες δυνατότητες συνδυαστικών τουριστικών πακέτων υπάρχουν, καθώς ο κάθε τόπος έχει μια πλούσια παράδοση και συμμετέχει λιγότερο ή περισσότερο στις αρχαίες αφηγήσεις.
Τα στοιχεία που κάθε πακέτο θα έχει ώστε να εκπληρώνει το σκοπό του, να προσφέρει δηλαδή στον επισκέπτη μια αφήγηση, θα καθοριστούν από τα ήδη υπάρχοντα αξιοθέατα και τις τουριστικές υποδομές, αλλά και από τις επενδύσεις που σκοπεύεται να γίνουν σε κάθε τόπο που θα θελήσει να αναπτύξει αυτό το είδος τουρισμού.
Οι τουρίστες θα έρχονται με πτήσεις charter στο κοντινότερο αεροδρόμιο της πρώτης περιοχής που θα επισκεφτούν και θα καταλύουν σε κάποιο διεθνών προδιαγραφών ξενοδοχείο. Την πρώτη μέρα θα γίνεται μια μικρή σειρά σεμιναρίων από εξειδικευμένους ξεναγούς - αρχαιολόγους και φιλολόγους (εδώ μπορεί να φανεί πολύ χρήσιμο το ταχύρρυθμο πρόγραμμα αρχαιολόγων - ξεναγών του Υπουργείου Τουρισμού), όπου θα αναλύεται ο μύθος, τα στοιχεία του, οι συνθήκες που τον δημιούργησαν και οι ιδιαιτερότητες της περιοχής και του πολιτισμού της, με τρόπους που να μην κουράζεται ο τουρίστας. Τις επόμενες μέρες θα διοργανώνονται επισκέψεις στα σημεία ενδιαφέροντος που αναφέρονται στους μύθους, σε τοπικά μουσεία και σε ειδικές αναπαραστάσεις στοιχείων του μύθου που θα έχουν κατασκευαστεί με τη μορφή μικρών θεματικών πάρκων και θα είναι μέλη ενός πανελληνίου δικτύου ανάλογων μουσείων και δομών (αυτή είναι και η σοβαρότερη μη υπάρχουσα επένδυση). Ο εξειδικευμένος ξεναγός, που θα συνοδεύει το γκρουπ, θα συζητάει σε κάθε φάση του ταξιδιού το πως ο τόπος και ο πολιτισμός του γέννησε ή διαμόρφωσε το μύθο και ποια ιστορική αλήθεια ίσως κρύβεται πίσω από τα στοιχεία του, προσπαθώντας σε κάθε φάση να ξεκινήσει διάλογο με τους τουρίστες και να τους ενθαρρύνει να πουν τις απόψεις τους, να καταθέσουν τις δικές τους γνώσεις και να συγκρίνουν το μύθο με αντίστοιχους μύθους του δικού τους πολιτισμού, βρίσκοντας κοινά στοιχεία. Από τη στιγμή που κάθε πακέτο καλύπτει ένα αρκετά μεγάλο μέρος της ελληνικής επικράτειας, οι τουρίστες θα μετακινούνται και θα καταλύουν σε διαφορετικά ξενοδοχεία σε νέες περιοχές, ανάλογα με το πρόγραμμα, ώστε και να έχουν μια σαφέστερη οπτική του μύθου και να ωφεληθούν και όσο το δυνατόν περισσότερες περιοχές. Στο τέλος ίσως γίνεται επίσκεψη στο Θεματικό Πάρκο Ελληνικής Μυθολογίας που έχουμε ήδη περιγράψει στο προηγούμενο άρθρο, όταν κατασκευαστεί και σε όποια μορφή και αν γίνει, αν και αυτό ευελπιστούμε να είναι από μόνο του ένα παγκοσμίου φήμης αξιοθέατο. Μετά από όλα αυτά, θα φεύγουν πάλι με charter από το κοντινότερο αεροδρόμιο της τελευταίας περιοχής που επισκέφτηκαν. Το πακέτο θα περιλαμβάνει και τη διατροφή τους με χαρακτηριστικά τοπικά εδέσματα κάθε περιοχής, ώστε να αποκτήσουν και τη γαστρονομική εμπειρία που είναι κομμάτι του τόπου και του πολιτισμού του, αν είναι δυνατόν μάλιστα με συνταγές εμπνευσμένες από τους μύθους.
Όπως γίνεται φανερό, από τη στιγμή που εμπλέκονται πολλές περιοχές και φορείς από όλη την Ελλάδα στη δημιουργία και την εκτέλεση των τουριστικών αυτών πακέτων, πρέπει να υπάρχει ένα οργανωτικό και συντονιστικό κέντρο, που όπως ήδη προτείναμε θα είναι ο ΣΕΤΕ και το Υπουργείο Τουρισμού, ή μια κοινή Ομάδα Εργασίας τους, αφού πρέπει να συντονιστούν φορείς τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα. Αυτή η Ομάδα Εργασίας θα αναλάβει επίσης τη δημιουργία της επικοινωνιακής καμπάνιας των πακέτων στα διεθνή μέσα, που θα χωρίζεται σε μα γενική επικοινωνιακή προβολή του όλου εγχειρήματος και σε επιμέρους προβολή του κάθε ξεχωριστού πακέτου που θα συμπτυχθεί. Για την εργασία αυτή μπορεί να προσληφθεί μετά από διεθνή ανοιχτό διαγωνισμό μια διεθνής εταιρία Στρατηγικής και Επικοινωνίας ή η Marketing Greece. Και φυσικά, όπως ήδη αναφέρθηκε, η συντονιστική ομάδα θα πρέπει να εξασφαλίσει και την απαραίτητη χρηματοδότηση, συνδυάζοντας τον κρατικό προϋπολογισμό, τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, τους πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οπωσδήποτε τους προαναφερθέντες πιθανούς χορηγούς.
Μάλιστα, μετά από την αρχική επιτυχία του όλου project η συντονιστική ομάδα θα έρθει σε επαφή για συνεργασία με άλλες χώρες για τη δημιουργία κοινών πακέτων όπως με την Τουρκία για δημιουργία πακέτου του Ομηρικού Κύκλου που μετά την επίσκεψη στα Ομηρικά Βασίλεια θα καταλήγει στον αρχαιολογικό χώρο της Τροίας και με τις χώρες του Ευξείνου Πόντου για πακέτα του Αργοναυτικού Κύκλου που θα ξεκινούν από το Βόλο και μετά από τα ελληνικά νησιά που αναφέρονται στο μύθο θα φτάνουν στην Αρμενία και τη Γεωργία, ίσως και με πλοίο, αν στη σύμπραξη ενταχθεί και μια εταιρία κρουαζιέρας. Γενικά, όπως πάντα, οι δυνατότητες είναι ατελείωτες!
Δε χρειάζεται να ξαναπούμε πόσο σημαντική είναι η Ελληνική Μυθολογία για το σύγχρονο πολιτισμό, όχι μόνο το Δυτικό. Η Μυθολογία μας αποτελεί κομμάτι της παγκόσμιας αφήγησης και είναι ένα από τα στοιχεία που δομεί την ταυτότητα του σύγχρονου κόσμου, μεταξύ άλλων και μέσα από τις απεικονίσεις της στην pop culture. Δε χρειάζεται επίσης να ξαναπούμε τους λόγους που δεν την έχουμε εκμεταλλευτεί καταλλήλως τόσο με καθαρά οικονομικούς όρους, όσο και με όρους πολιτιστικής διπλωματίας. Χρειάζεται όμως να κατανοήσουμε τη δυναμική κάθε πλεονεκτήματος που η Ελλάδα μας προσφέρει, είτε φυσικού είτε πολιτιστικού και να το χρησιμοποιήσουμε κατάλληλα για να ξεπεράσουμε και την οικονομική κρίση και την (πολύ σοβαρότερη κατά τη γνώμη μου) κρίση Δημοσίων Σχέσεων των τελευταίων χρόνων.

* Ο Γιάννης Παπαδημητρόπουλος είναι κάτοχος MBA in Tourism και μεταπτυχιακός φοιτητής MSc Cultural Units Management στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ)

Φωτογραφίες: www.facebook.com/mythicalpeloponnese

Δευτέρα 7 Οκτωβρίου 2013 

Το άρθρο για το Θεματικό Πάρκο Ελληνικής Μυθολογίας, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα 1 Απριλίου 2013: